Babayeva d. R

4. 
Tovush hosil qilishda ishtirok etadigan turli organlar-
ning ahamiyati. 
Har bir nutqiy vazifa ustidagi ishlaming ustuvor 
yo‘nalishlarini ajratar ekanmiz, ulaming barchasi o‘zaro bog‘liqlikda 
va yaqin o‘zaro hamkorlikda ishtirok etishini ta’kidlash lozim.
Tilning asosiy harakatlarini: tilni yuqoriga ko‘tarish, pastga tu- 
shurish, tilni og‘iz burchaklariga yo‘naltirishni mustaqil bajarishga 
o ‘rgatish. (lablar,til, til uchi, til kuragi, tilning orqa qismi, tishlar, 
tanglay, tovush, og‘iz, lablar, tishlar va til, tanglay) haqida quyidagi- 
cha ma’lumot berish.
202

---

Tovush hosil qilishda ishtirok etadigan turli a’zolarning
ahamiyati:
1. Nafas apparati.
2. Bo‘g‘iz (hiqildoq) bo‘shlig‘i.
3. Og‘iz bo‘shlig‘i (til, tanglay, kichiktil, tish, va lablar).
4. Burun bo‘shlig‘i (tovush ohangiga alohida tus berishda ish­
tirok etadi).
Diksiya 
- talaffuz tarzi, talaffuzni aniq ravshanligi darajasi. 
0 ‘qituvchi uchun to‘g‘ri talaffuz eng kerakli qurol. Chunki eshitayot- 
ganlar tushunishi uchun - talaffuz ravon, har bir bo‘g‘in, so‘z va to- 
vushlami aniq aytishi kerak.
Ritmika 
- ovoz maromi yoki vazni. Ba’zi bir so‘zlamifig 
bo‘g‘inlaming talafifiizi, ulaming tezligini nutq suratini tashkil etadi.
Ovoz tezligi har bir o‘qituvchining fazilati. Nutq mazmuni 
muomala vaziyatiga bog‘liq.
Pauza - temp 
va nutqning yoqimli boMishi nutq ohangini tash­
kil etadi. Monotonnost (bir ohangda nutq zerikarli bo‘lib qiziqish va 
diqqatni pasaytiradi).
1-mashg‘ulot:
Mavzu: «Quvnoq tilcha haqida ertak».
Maqsad: 
Bolalarga og‘iz, lablar, tishlar va til, tanglay haqida tu- 
shunchalarini mustahkamlash. Tilning asosiy harakatlarini bolalar Ы- 
, lan birgalikda bajarish: tilni yuqoriga ko‘tarish, pastga tushurish, tilni 
og‘iz burchaklariga yo‘naltirish.