Backup of Uz Qabigi

§ 3.5. Ekliptikanın meylinin təyini
Ekliptika müstəvisinin ekvator müstəvisinə meyli çox qə-dimdə Çin astronomları tərəfindən böyük dəqiqliklə təyin olunmuşdur. Bu üsul Günəşin yay və qış günəşduruşu anların-da maksimal və minimal günorta hündürlüyünün və ya zenit məsafəsinin təyininə əsaslanır.

Göy sferinin göy meridianı müstəvisinə proyeksiyasına baxaq. Şəkil 3.3-də PP' - dünya oxu, ZZ'- şaquli xətt, ПЕГ -ekliptikanın oxu, Q'Q - cöy ekvatoru, NS - günorta xətti (və ya riyazi üfüq) və gG - ekliptikadır. Şəkildən tapırıq :

Z NOP= ZZOQ = j (müşahidə nöqtəsinin coğrafi enliyi)

ZnOP=ZS OQ=s (ekliptikanın meyli) uQS=ZSOQ=5'₀ (Günəşin yay günəşduruşu günü meyli)

Günəşin yay günəşduruşu günü yuxarı kulminasiyadakı zenit məsafəsi

z'o =zzoa = j - 5v

(3.1)

5'o = +e

olduğundan (3.1) -dən alı-rıq ki,

z'o = j - e (3.2)

Yay günəşduruşu zamanı

N

S

manı

Q