Baho va bahoning shakllanishi : kasb-hunar kollejlari uchun o'quv qollanma



Yüklə 0,57 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə10/41
tarix07.01.2024
ölçüsü0,57 Mb.
#202027
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   41
Baho va bahoning shakillanishi J.B. Babayeva 2006

Grafik baho belgilash. 
B unda franko q o id alarga am al 
qilinadi.
Tovarning yaroqlilik sikli davom idagi narxi. 
B o z o r tez 
o ‘zgarib b o radi va s h u n g a k o ‘ra h a r b ir m a h s u lo t h a m o ‘z 
yaroqlilik siklini o ‘taydi, shu vaqt d a v o m id a firm alar d o im o
to v a r s tra te g iy a s ig a , s h u j u m l a d a n n a rx la rg a h a m o ‘z - 
g a ris h la r k iritad i.
N arx marketingini ishlab chiqishda yangi m ahsulotga narx 
belgilash eng jiddiy b o sq ichlardan biridir. Yangi m ahsulotni 
ishlab ch iq arish bilan bogT iq xarajatlar, b o zo rd agi talab 
darajasi, raqobatdoshlar harakat lari hali yetarli darajada m a '-
lum emas. Jam i noqulay sh aroitlar m ajm uyini k o ‘rib chiqib, 
yangi m ahsulotga nisbatan narx belgilash qarori katta m a s ’- 
uliyatni talab qiladi.
N arx belgilashning qiyinligi m uayyan darajada m a h su lo t­
ning yangiligi darajasiga h a m bog‘liq. Bu daraja esa uchga 
b o ‘linadi: eng yangi m ahsulot, texnikaviy ilg'or m ahsulot, 
yangi taqlidiy (original boNmagan) m ahsulo t va m oslash- 
tirilgan (o'rinbosar) mahsulotlar. Ayniqsa, bajaradigan vazifa­
lari bilan boshqa h ar qan d ay m ahsulotlardan ajralib turadigan 
m ahsulotga narx belgilash eng qiyin. Bozor talabi hali n o m a ’- 
lum , tovarni baholash u c h u n qiyosiy m arketing tajribasi y o ‘q 
va mahsulot n o m a 'lu m q o lla n is h sohalariga ega b o ‘lishi ham 
mumkin. Shu sababli noyob mahsulotga nisbiy narx belgilashda
20


asosiy m asala « q a y m o g ln i olish» yoki «kirib olish» siyosatini 
qabul qilishdan iborat. B unda mutaxassislar narxga nisbatan 
asosiy iste’m o lchilarning m u n osab ati darajasini belgilaydilar, 
shuningdek, raqobatdoshlar bozorga qay darajada tezlik bilan 
kirib kelishi m u m k in lig in i o brganadilar. 0 ‘ziga o ‘xshash 
o^inbosarlari b o ‘lgan yangi m ahsulot (yoki uning o ‘zi mavjud 
m ahsulo tn in g o lrnini bosadi) taqlidiy yoki moslashtirilgan 
mahsulot tarzida tasnif etiladi. Bunday hollarda narx marketing! 
ilgarigi taktikasini d avo m ettiradi va narx darajasi muqobil 
tovarlar o 'rta sid a mavjud b o ‘lgan sifat va m iqdorga qarab 
o ‘zgarib tu r a d i1.

Yüklə 0,57 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   41




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin