Luka Paçoli bu günə qədər ikili mühasibat kitabının ilk müəllifi olaraq qalır. Onun kitabı başlıca olaraq riyaziyyata həsr olunmuş, amma kitaba ikili mühasibat haqqında bölmə də daxil edilmişdi. Kitab uçot qeydlərinin mənasını açıqlayır, lakin təfsiri bu gün üçün çox müvafiq və uyğundur, baxmayaraq ki, onlar 500 il əvvəl qəbul edilib. Lakin kitabın yarandığı vaxtda bütün müasir mühasibat mexanizmi artıq məlum idi və işləyirdi, çünki uçotun yaranması üçün, yuxarıda qeyd olunduğu kimi, iki faktor lazımdır: iqtisadiyyat böyük ölçüyə çatmalıdır, ona görə ki, haqq-hesab tələb olunsun və riyaziyyat – uçot aləti olaraq mövcud olsun.
Bir çox tədqiqatçılar hesab edirlər ki, ikili qeydiyyat 1250-1350-ci illərdə İtaliyada meydana gəlib. İkili qeydiyyat – hesabat haqqında məlumatlara nəzarət etmək üçün istifadə etməyə imkan verən üsuldur. Sahibkarın hesabı (kapital hesabı) mühasibat uçotunu müəyyən etmək üçün maliyyə nəticələrini müəyyən
etməyə imkan verir. İkili qeydiyyatın yaranması bir elm kimi mühasibat uçotunun əsasını qoymuş və mühasibat uçotu statistikadan ayrılmışdır.
Dostları ilə paylaş: |