Beynəlxalq iqtisadi münasibətlərdə Bİm -də beynəlxalq iqtisadi siyasətin (BİS) yeri

RM = NM

Valyuta məzənnələri valyutanın satış üsulundan (nağd, nağdsız, topdan, əskinas şəklində, elektron) asılı olaraq müxtəlif səviyyələrdə müəyyən edilə bilər. Bu zaman valyutanın alış və satış məzənnələri bank marjasının (bankın xərclərini, risqlərini və gəlirlərini örtən) həcmindən asılı olaraq həmişə bir-birindən fərqlənəcəkdir.

Valyuta məzənnəsi beynəlxalq iqtisadi münasibətlərə böyük təsir göstərir:

 valyuta məzənnəsi hər hansı bir ölkənin istehsalçılarına əmtəənin istehsal xərclətinin dünya qiymətləri ilə müqayisə etməyə imkan verir və buna görə də, xarici iqtisadi əlaqələrin həyata keçirilməsi zamanı orientir rolunu oynayır, iqtisadi fəaliyyətin maliyyə nəzticələrini proqnozlaşdırmağa imkan verir;

 valyuta məzənnəsi ölkənin iqtisadi vəziyyətinə birbaşa təsir göstərir və bu da özünü xüsusilə tədiyə balansının vəziyyətində göstərir;

Valyuta məzənnələri valyutanın satış üsulundan (nağd, nağdsız, topdan, əskinas şəklində, elektron) asılı olaraq müxtəlif səviyyələrdə müəyyən edilə bilər. Bu zaman valyutanın alış və satış məzənnələri bank marjasının (bankın xərclərini, risqlərini və gəlirlərini örtən) həcmindən asılı olaraq həmişə bir-birindən fərqlənəcəkdir.

Valyuta məzənnəsi beynəlxalq iqtisadi münasibətlərə böyük təsir göstərir:

 valyuta məzənnəsi hər hansı bir ölkənin istehsalçılarına əmtəənin istehsal xərclətinin dünya qiymətləri ilə müqayisə etməyə imkan verir və buna görə də, xarici iqtisadi əlaqələrin həyata keçirilməsi zamanı orientir rolunu oynayır, iqtisadi fəaliyyətin maliyyə nəzticələrini proqnozlaşdırmağa imkan verir;

 valyuta məzənnəsi ölkənin iqtisadi vəziyyətinə birbaşa təsir göstərir və bu da özünü xüsusilə tədiyə balansının vəziyyətində göstərir;
valyuta məzənnələrində və müxtəlif borc öhdəlikləri üzrə faiz dərəcələrində olan fərqlər formasında gəlirin əldə edilməsi (müəssisələr, kommersiya bankları);

 valyuta və kredit risqlərindən sığorta;

 valyuta siyasətinin həyata keçirilməsi (mərkəzi banklar, xəzinədarlıqlar);

 kreditlərin alınması (banklar və onların müştəriləri).

Valyuta bazarının konyukturu aşağıdakılardan asılıdır:

xarici valyutaya olan tələb və təklifdən;

əmtəə və xidmətlərə görə xarici valyuta əldə etmiş və həmin valyutanə realizə etməyə çalışan ixracatçılardan;

əmtəə və xidmətlərə görə ödəmələri həyata keçirməli olan və buna görə də xarici valyuta almağa çalışan idxalatçılardan;

fraxta, yüklərin sığorta edilməsinə, broker və bank komissiyalarına görə valyuta əldə etmiş ticarət şirkətlərindən, sığorta cəmiyyətlərindən və banklardan;

• 
  dividendlərin ödənilməsi, borcların, kreditlərin geri qaytarılması üzrə öhdəlikləri olan fiziki və hüquqi şəxslərdən və s.
  

Beləliklə, valyuta bazarının əsas vəzifəsi beynəlxalq iqtisadi münasibətlərə xidmət göstərməkdir.

Müasir mərhələdə valyuta bazarı aralarında sərhədlərin praktik olaraq silindiyi milli, regional və dünya bazarlarının məcmusu kimi çıxış edir. Lakin ilkin olaraq valyuta bazarı milli valyuta bazarı formasında meydana gəlmişdir. XIX əsrin ortalarından etibarən sənayecə inkişaf etmiş əsas ölkələrdə valyuta bazarlarının meydana gəlməsi aşağıdakı səbəblərdən irəli gəlmişdir:

 beynəlxalq iqtisadi münasibətlərin müntəzəm inkişafı;

 bank kapitalının yüksək dərəcədə təmərküzləşməsi və mərkəzləşməsi;

 dünya valyuta sisteminin formalaşması;

 banklar arasında müxbir münasibətlərin qurulması;

 beynəlxalq hesablaşmaların kredit vasitələrinin geniş yayılması;

 əlaqələri sadələşdirən rabitə vasitələrinin inkişafı;

 cari hesablar üzrə valyuta məhdudiyyətlərinin olmaması.