Beynəlxalq magistratura və doktorantura məRKƏZİ
İçərişəhərin turizm baxımından çeşidliliyi
Yüklə 1,48 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
3.1.2. İçərişəhərin turizm baxımından çeşidliliyi
Bilindiyi kimi turizm bir sıra sahədən qidalanan və bir sıra sahəyə mənbə yaradan və birgə ticarət yaradan sektordur. İçərişəhər öz növbəsində bir çox turizm tiplərinin inkişaf etdirilməsi üçün zəngin potansiala malikdir [7]. Orta əsrlərdə Azərbaycan Şərq, Qərbin müxtəlif ölkələri ilə ticarət işləri aparırdı. Neft, duz, ipək, yun, misdən hazırlanmış qablar və xalçalar Şirvandan fərqli ölkələrə ixrac olunurdu. Quru, dəniz yollarının qovuşduğu əlverişli yerlərdə yerləşən, zəngin təbii sərvətləri olan Bakı şəhəri orta əsrlərdə Qərb və Şərq arasında tranzit ticarət mərkəzi rolunu oynayırdı. Şəhərin əsas gəlir mənbəyi ticarət idi. Buna görə də ticarətin sürətlənməsinə Şirvanşahlar, şəhər hakimləri və tacirləri özləri nəzarət edirdilər. Şəhərə gəlmiş tacirlərin qalmaları, mallarını saxlamalarına görə hər cür şərait yaradılırdı. Ticarətlə məşğul olan insanlar xüsusi tikililərdə karvansaralarda yaşayırdılar. Burada onların və mallarının təhlükəsizliyi ilə təmin olunurdu. İki tip karvansaralar var olmuşdur: yolüstü və şəhər karvansaraları. Karvansara tikilisi bir növ qalanı xatırladırdılar. Onların qapalı həyəti hündür, dinməz divarla əhatə olunmuşdu və gecələr kilidlənən bir qapısı var idi. Bakı karvansaraları ticarət üçün də uyğunlaşdırılmışdılar. Çox vaxt karvansaralar eyni ölkələrdən gələn tacirlərə xidmət 56 edir, hətta məhz onlar üçün inşa edilirdi. Karvansaraların yanında bu tacirlərin dini etiqadınlarına uyğun məbədlər tikilirdi. Bakıda Buxara, Pakistan, Hindistan tacirləri üçün tikilmiş karvansaralar qalmışdı. Məsələn, Buxara və Multanı karvansaralarını göstərmək olar. Ona görə də İçərişəhər qədimdə bir çox yerlərə ev sahibliyi edərək xalqların tarixi və mədəniyyətlərini miras olaraq əldə etmişdir [1,səh 25]. İşərişəhər təkcə mədəni – tarixi turizmi deyil həmçinin, üç din üçün mühüm mərkəzlərdən biridir. Hansıki, islam dininin varlığını, önəmliliyini göstərən bir sıra dini mərkəzlər, obyektlər mövcuddur. İçərişəhərin ən qədim islam dövrü abidəsi olan həmçinin, UNESCO irsinə daxil edilmiş Məhəmməd məscidini misal göstərmək olar. Bundan başqa Cümə məscidi, Aşur məscidi və Bəylər məscidi və digər came və mədrəsələri nümunə olaraq göstərmək olar. Xristian dininin nümunəsi oan müqəddəs Varfolomey kilsəsi. Varfolomey İsa Peyğəmbərin 12 apostolundan biri olmuşdur. O, Suriya, Kiçik Asiya, Hindistanda xristianlığı müvəffəqiyyətlə yaydıqdan sonra Qafqaza gəlmişdi.Onun təbliğatları Ordubad və başqa şəhərlərdə uğurla nəticələnmişdir. Lakin, dərindən kök salmış atəşpərəstlik ənənələri mövcud olan Bakıda onu düşməncəsinə qarşılamışlar. 71-ci ildə apostol Varfolomey Qız Qalasının qarşısında İsa Peyğəmbər kimi edam edirlər - onu çarmıxa çəkilir, dərisini soyur və boynunu vururlar. Sonralar onun edam və dəfn edildiyi yerdə alban kilsəsi tikilir. 508- ci ildə onun müqəddəs sümükləri Mesopotamiyaya aparılır və sonralar X əsrdə Romaya gedib çıxır. Xristian kilsəsi apostol Varfolomeyi müqəddəslər siyahısına daxil edib. Hər il 24 iyun Müqəddəs Varfolomey günü kimi qeyd olunur. 1892-ci ildə Qız Qalası yanındakı qədim məbədin yerində müqəddəs Varfolomey kilsəsi tikilir. Lakin, Sovet dövründə bu kilsə bir çox başqa kilsələr kimi dağıdılmışdır.Hal - hazırda onun yalnız qalıqları qalıb. Bildirildiyi kimi islam, xristian dinlərindən öncə ölkəmizdə atəşpərəstlik mövcud olmuşdur. Qız qalası özü vaxtilə mühüm atəşpərəstlik məbədlərindən biri olmuşdur [1, səh 26]. |