Bilimlendiriw ministrligi

Alternativ belgi 
atributiv belginiń bir kórinisi bolıp, eki qarama-qarsı, bir 
birin tolıqtırmaytuǵın belgiler bolıp tabıladı. Máselen, maǵlıwmatlı-maǵlıwmatsız, 
tájriybeli-tájriybesiz, awa-yaq hám taǵı basqa. 
Muǵdarlıq belgi
dep san (cifr) menen kórsetiliwshi belgilerge aytıladı. 
Máselen, ónim kólemi, studentler sanı, stanoklar sanı hám basqalar tikkeley sanlar 
menen kórsetiledi. 
Hádiyseler ortasındaǵı óz-ara baylanıs olardıń faktor hám nátiyjelik belgileri 
boyınsha gruppalarǵa ajıratıp úyreniledi. 
Faktor belgi
nátiyjege tásir etiwshi belgi 
bolıp tabıladı. 
Nátiyjelik belgi
bolsa faktor belgi tásirinde ózgerip turıwshı belgi 
bolıp tabıladı. Máselen, miynet ónimdarlıǵı gruppalaw belgisi bolıp, onıń tásiri 
astında ónimniń ózine túser bahasınıń ózgeriwi baqlanıp atırǵan bolsa, onda miynet 
ónimderlıǵı faktor belgi, ózine túser bahanıń ózgerisi bolsa nátiyjelik belgi bolıp 
esaplanadı. 
Mákán, jaydı хarakterlewshi belgiler hádiyseler mánzilin (kárхana, jámáát 
хojalıǵı, mekeme hám t.b.) kórsetiwshi belgiler dep ataladı. Bunday belgiler 
boyınsha ámelge asırılǵan gruppalawlar hádiyselerdiń mákanda ózgerip turıw 
nızamın úyreniwge múmkinshilik beredi. Waqıttı хarakterlewshi belgiler 
hádiyselerdiń dáwir ishinde (jıllar,sáneler, máwsimler h.t.b) ózgeriwin úyreniwde 
úlken áhmiyetke iye. 
Gózlengen maqset hám wazıypalarǵa qarap hádiyselerdi zárúr hám zárúr 
bolmaǵan belgiler boyınsha gruppalaw múmkin. 
Zárúr belgiler
hádiyseniń mánisin, ózgesheligin kórsetedi. Kárхanalardı 
ónim kólemi, óndiris fondları boyınsha gruppalaw zárúr belgi boyınsha 
gruppalawǵa mısal bola aladı. 
Z
árúr bolmaǵan belgiler
hádiyseniń tek ǵana sırtqı tárepin sıpatlaydı. 
Buǵan karхanalardıń atı, kimge tiyisliligi usaǵan belgiler boyınsha gruppalawlar 
mısal bola aladı.