İnozitfosfatidlər. İonozitfosfatidlərə həm bitki, həm də heyvan orqanizmində
rast gəlmək olar. İnozitfosfatidlərin (və ya fosfatidilinozitlər) tərkibində bir
molekul qliserinin, iki molekul yağ turşusunun, bir molekul fosfat turşusunun və
bir molekul da altıatomlu siklik spirt olan inozitin qalığı vardır.
Təbiətdə tərkibində azotlu maddələr və karbohidratlar daxil olan
inozitfosfatidlərə də təsadüf edilmişdir. Beyin maddəsində aşkar edilmiş lipozitol
adlanan inozitfosfatidin tərkibinə inozit, kolamin, fosfat turşusu, yağ turşuları,
qalaktoza və tartron turşuları daxildir. Bundan başqa tərkibində qliserin qalığı
olmayan inozitfosfatidlərə də təsadüf edilmişdir.
Asetalfosfatidlər. Asetalfosfatidlərə plazmogenlər də deyilir. Bunlar hidroliz
olunduqda qliserinə, turşu aldehidlərinə (palmitin və stearin aldehidlərinə), fosfat
turşusuna, kolamunə və ya xolinə ayrılır.
O, plazmanın tərkibində tapılmış fizioloji rolu hələ tam müəyyən
olunmamışdır. Orqanizmdə yaşın artması ilə əlaqədar olaraq onların miqdarı azalır.
CH
2
O
│ CH─R
CHO
│
OH
│ │
CH
2
O─P─O─CH
2
─CH
2
─NH
2
║
O
Plazmogen H OH
OH
OH
CH
2
OCOR
1
│
CHOCOR
2
OH
│
H
2
C─P─O─HC
║
O
CH─O─PO
3
H
2
Diinizitfosfatid H
H
OH
H
Monoinizitfosfati d CH
2
OCOR
1
│
CHOCOR
2
OH HOHC
│
CH
2
O─P─O─HC
║
O HOHC
CHOH
CHOH
CHOH
downloaded from KitabYurdu.org
30
Ən çox beyində, eritrositlərdə, əzələ toxumasında, qaraciyərdə, yumurtada
asetilfosfatidlər tapılmışdır.