215
B
13
), inozitol, Koenzim Q, lipoy kislota (N vitamini), xolin va almashinmaydigan
yog‗ kislotalari. Bularning barchasi biologik faol moddalar hisoblanadi va ular
moddalar almashinuvi jarayonlarida ishtirok etadi. Masalan, PABK melanin
biosintezini katalizlovchi ferment tirozinazani faollashtiradi. Pangam kislota xolin,
metionin va kreatininlarning biosintezida, orot kislota piridin nukleotidlarining
sintezida, inozitol asab tizimi funksiyalarini bajarilishida ishtirok etadi,
hujayralarning asosiy tarkibiy komponenti bo‗lgan koenzim Q energiya sarfi bilan
bog‗liq bo‗lgan reaksiyalarda qatnashadi.
Lipoy kislota oksidlanuvchi fosforillanish, turli oqsillarning tiol-sulfid
almashinuvida ishtirok etadi, xolin esa atsetilxolinning bir qismi hisoblanadi va
nerv impulslarini uzatilishida, shuningdek, metionin, purin va pirimidin asoslari,
fosfolipidlarning biosintezlanishida ishtirok etadi.
Vitamin
F
guruhi vitaminlari yoki almashinmaydigan (
essensial
)
polito‗yinmagan yog‗ kislotalari (EYoK) 1928-yilda Gogen va Gunter linol,
linolen va araxidon kislotalarni vitamin sifatida tan olinishi zarurligini taklif
qildilar, chunki ularning oziq-ovqat tarkibida yo‗qligi hayvonlarda patologik
belgilarni, masalan: teri kasalliklari, qon tomirlari, urug‗donlar, nasl berish
qobiliyatining zaiflashishi kabilarni keltirib chiqaradi. Bu xildagi biologik
faollikka moddalarga linol, linolen va araxidon kislotalarni kiritish mumkin:
СН
3
- (СН
Dostları ilə paylaş: 
