Biznes jarayonlarining asosiy ko’rsatkichlari va ularning ahamiyati

Ikkinchi operatsiya. Korxona omboridan oy davomida hisobga olish baholarida materiallar chiqarildi:

1. 
   Ishlab chiqarish maqsadlari uchun,
   

“A”materialdan 3000 kilo, har bir kilosi 300 sо‘mdanumumiy hisobda - 900000 sо‘mlik.
“B”materialdan 2800 kilo, har bir kilosi 180 sо‘mdanumumiy hisobda 504000 sо‘mlik. Jami 1404000 sо‘m.

2. 
   Boshqa umumxо‘jalik maqsadlari uchun,
   

• 
  “A” materialdan 5000 kilo, har bir kilosi 300 sо‘mdan umumiy hisobda 1500000 sо‘mlik
  
• 
  “B”materialdan 2300 kilo, har bir kilosi 180 sо‘mdanumumiy hisobda 414000 sо‘mlik. Jami: 1.914000 sо‘m.
  

Mazkur operatsiya bо‘yicha quyidagicha buxgalteriya yozuvi amalga oshiriladi:
Dt – “Asosiy ishlab chiqarish xarajatlarini hisobga olib boruvchi schyotlar”
.914000 sо‘m.
Dt - “Boshqa har xil ma’muriy xarajatlar ” – 1445000 sо‘m. Kt - “Materiallar hisobga olinadigan schyot” - 2525000 sо‘m.
Uchinchi operatsiya. Sotib olingan moddiy qiymatliklar va ularni tashib keltirish bо‘yicha qarzdorliklar uchun hisob kitob schetidan pul о‘tkazildi:

• 
  molyetkazib beruvchilarga yetkazib bergan materiallari va temir yо‘li xarajatlari uchun - 2.350.000sо‘m
  
• 
  avtokorxonaga moddiy qiymatliklarni stansiyadan omborgacha tashib keltirish xizmatlari uchun - 150 000. sо‘m
  

Hammasi: 2.500.000 sо‘m
Mazkur operatsiya bо‘yicha quyidagicha buxgalteriya yozuvi amalga oshiriladi:
Dt - “Molyetkazib beruvchilar va pudratchilar bilan hisobkitoblar” - 2 500 000 sо‘m.
Kt-“Hisob-kitob”scheti - 2 500 000 sо‘m.
Uchinchi. Yuqorida keltirilgan formuladan foydalanib, avvalo, oy davomida rejalashtirilgan ulgurji baholarida ishlab chiqarish va boshqa umumxо‘jalik maqsadlari uchun berilgan materiallarga tegishli bо‘lgan rejalashtirilgan ulgurji baholari bilan sotib olish haqiqiy tannarxi orasidagi farqning о‘rtacha foizi topiladi.
189000 + 610000 699000
F = = * 100% = 20.2609% 1410000 + 2040000 34500000
Shunga kо‘ra alohida maqsadlarga chiqarilgan materiallarga tegishli bо‘lgan farq summalarini topamiz:

1. 
   Asosiy ishlab chiqarish maqsadlari uchun berilgan materiallarga tegishli bо‘lgan farqlar summasi 1.914000 * 20.2609% / 100% = 387794 sо‘m.
   
2. 
   Boshqa umumxо‘jalik maqsadlari uchun berilgan materiallarga tegishli bо‘lgan farqlar summasi – 1445000 * 20.2609% / 100% = 292770 sо‘m.
   

Hisobiga binoan qо‘shimcha pravodkalar tuzilib korxona omboridan chiqarilgan materiallarni rejalashtirilgan ulgurji baholarini haqiqiy tannarxiga yetkaziladi:
Dt – “Asosiy ishlab chiqarish xarajatlarini hisobga olib
boruvchi schyotlar” - 387792 sо‘m.
Dt- “Boshqa ma’muriy xarajatlar - 292770 sо‘m.
Kt-“Materiallar hisobga olinadigan schyot” - 680562 sо‘m.
Ta’minot jarayoni hisobining asosiy vazifalaridan biri sotib olingan moddiy qiymatliklarning bir birligini haqiqiy tannarxini aniqlash bо‘lib hisoblanadi. Buning uchun quyidagi keltirilgan tartibda sotib olingan moddiy qiymatliklarning haqiqiy tannarxi kalkulyatsiyasi tuziladi.W