Boshlang’ich sinf darslarini integratsiya va innovatsion tizimi

Innovatikaning asosiy tushunchalari 
Yangilik: g‗oya, aniq bir shaxs uchun yangilik, vosita (yangi metod) 
Innovatsiya: 
- Yangilanish, o‗zgarish; 
- Biror – bir yangilikni kiritish; 
- Yangilikni o‗zlashtirish jarayoni. 
Innovatsiya – (inglizcha Innovation – yangilik kiritish) – tizim ichki 
tuzilishini o‗zgartirish, amaliyot va nazariyaning muhim qismi. Innovatsion 

---

36 
jarayonning mazmuniy tomonini o‗z ichiga oladi (ilmiy g‗oyalar va ularning 
texnologiyalarini amaliyotga kiritish). 
Pedagogik yangilik – pedagogik faoliyatda ilgari ta‘lim jarayonida 
noma‘lum bo‗lgan o‗zgarishlarni kiritish orqali ta‘lim va tarbiyaning nazariya va 
amaliyotini boyitish va uni rivojlantiruvchi vositasidir. 
Innovatika – yangilikni yaratilish qonuniyatlarini o‗zlashtirishni va targ‗ib – 
targ‗ibotini o‗rganadigan fan. 
Innovatsion jarayon – yangilikning kiritilishi va shart – sharoitlari, tizimni 
yangi ko‗rsatgichlarga muvaffaqiyatli o‗tishini ta‘minlovchi o‗zgarishdir. 
Innovatsion o‗zgarishlarga tayyorgarlik ko‗rish va uni amaliyotga kiritish 
jarayonidir. 
Innovatsion faoliyat – yangi ijtimoiy talablar bilan an‘anaviy me‘yorlarning 
mos kelmasligi yohud amaliyotning yangi shakllanayotgan me‘yorlarining 
mavjud me‘yorlar bilan to‗qnashuvi natijasida vujudga kelgan majmuali 
muammolarni yechishga qaratilgan faoliyatdir (V.I.Slobotchikov). 
O‗qituvchi innovatsion faoliyatining eng muhim va markaziy masalasi o‗quv 
jarayonini sifatli va samarali tashkil etishdan iborat. Bu faoliyat shaxsan 
o‗qituvchini o‗zigagina ta‘luqli bo‗lib qolmay, bir qator shaxs, guruh, omma, 
institutsion masshtabda ham bo‗lishi mumkin. 
Yangilikni kiritish: 
- Innovatsiyadan foydalanish mexanizmi (yangilikni va uning jarayonini 
amaliyotga kiritish); 
- Maqsadli o‗zgartirish bo‗lib, ma‘lum sotsial – ijtimoiy birlik (muassasa, 
jamoa, guruh)ga yangilik kiritish, uni yangi stabil rivojiga olib keladi 
(A.I.Prigojin). 
- Yangilikni tarqatish va foydalanish orqali aniq maqsadga yo‗naltirish bilan 
odamlar ehtiyojini yangi vositalar bilan ta‘minlanadi. Bu kiritilgan yangiliklar 
ma‘lum sifat o‗zgarishlarga olib keladi. Bu esa o‗z navbatida pedagogik ish 
faoliyatini sifat va samaradorlikni ta‘minlashga, stabil holatda ish yuritishga, 
hayotiy talablarga javob berishni ta‘minlaydi (V.A.Slastyonin, P.S.Podыnova). 

---

37 
- Dinamik sistema bo‗lib, innovatsion jarayonni bosqich va strukturasini atrof 
muhit bilan o‗zaro ta‘sirida yangilanish va rivojlanish rejimida ishlashni 
ta‘minlaydi.