Buxoro davlat universiteti qodirova saodat abduraximovna

SAVOL VA TOPSHIRIQLAR 
1. Nutq deganda nimani tushunasiz?
2. Nutqning qanday funksiyalari bor? 
3. Nutq qanday vazifalarni bajaradi? 
4. Odamlarda nutq qachon paydo boʻlgan? 
5. Bola nutqining rivojlanish bosqichlarini ayting. 
6. Nutq oʻstirish deganda nimani tushunasiz? 

---

26 
7. Oʻquvchilar nutqiga qanday talablar qoʻyiladi? 
8. Ona tili va oʻqish savodxonligi darslarida qanday nutqiy 
kompetensiyalar shakllantiriladi? 
9. Boshlangʻich sinflarda oʻquvchilar nutqini oʻstirishda qanday ish 
usullaridan foydalaniladi? 
10. Nutq – oʻquvchilar tafakkurini oʻstirishda muhim vosita deganda 
nimani tushunasiz? 
TEST TOPSHIRIQLARI 
1. Nutq qanday jarayon?
A. Psixolingvistik jarayon 
B. Lingvistik jarayon 
D. Lingvodidaktik jarayon 
E. Ogʻzaki va yozma jarayon 
2. Nutq funksiyasi toʻgʻri berilgan javobni toping. 
A. Ijtimoiy-tarixiy tajribaning mavjudligi, uzatilishi va oʻzlashtirilishi 
vositasi 
B. Aloqa vositalari (aloqa) 
D. Oʻzlashtirish vositasi 
E. Toʻliq javob yoʻq 
3. Nutq haqidagi quyidagi fikr muallifini toping. 
Faqat nutq faoliyati 
odamga voqelikni mavhumlash va umumlashtirish imkoniyatini 
beradi. 
A. A.N.Leontev 
B. I.P.Pavlov 
D. Geir Skeye 
E. G.L.Rozengrad-Pupko 
4. 
Nutq mazmuni
– bu ... . 
A. ... jumlalarni sintaktik jihatdan toʻgʻri qurish, shuningdek, tegishli 
joylarda pauzalardan foydalanish yoki mantiqiy urgʻu yordamida 
soʻzlarni ajratib koʻrsatish. 
B. ... uning hissiy toʻyinganligi, til vositalarining boyligi, ularning 
xilma-xilligi. 

---

27 
D. ... unda ifodalangan fikrlar, his-tuygʻular va intilishlar soni, 
ularning ahamiyati va haqiqatga mosligi. 
E. ... nutqning oʻziga xos xususiyati boʻlib, u boshqa odamlarning 
fikrlari, his-tuygʻulari va irodasiga, ularning e’tiqodlari va xatti-
harakatlariga ta’sir qilish.
5. Jumlalarni sintaktik jihatdan toʻgʻri qurish, shuningdek, tegishli 
joylarda pauzalardan foydalanish yoki mantiqiy urgʻu yordamida 
soʻzlarni ajratib koʻrsatish nutqning qaysi xususiyatini ifodalaydi?
A. Nutq mazmuni 
B. Nutqning ekspressivligini 
D. Nutqning tushunarliligini 
E. Nutqning ta’sirchanligini 
6. Nutq (artikulyar nutq) qachon paydo boʻlgan? 
A. 1,7 – 2 million yil oldin 
B. Tosh davrida 
D. Bronza davrida 
E. 2,5 – 3 million til oldin 
7. Bola necha yoshida tilni oʻzlashtiradi? 
A. Besh yoshida 
B. Toʻrt yoshida 
D. Uch yoshida 
E. Olti yoshida 
8. Bola 2 yoshing oxirlarida nechta soʻz ayta oladi? 
A. 300 ta 
B. 250 - 300 ta 
D. 1000 ta 
E. 500 - 600 ta 
9. Fikrni ifodalash usuliga koʻra nutq qanday turlarga boʻlinadi? 
A. Ogʻzaki va yozma 
B. Ichki va tashqi 
D. Faol va nofaol 
E. Monologik va dialogik 

---