Buxoro davlat universitetining pedagogika instituti pedagogik ta

Vosita
 
Shakl
 
Natija
 
Maqsad
 
Metod
 
Mazmun
 
O
ʻquvchi-talaba 
O
ʻqituvchi 

---

605 

maslahatchilik tizimi; 

darslik boʻyicha oʻqitish; 

kichik guruhlar tizimi; 

kompyuter yordamida oʻqitish; 

repetitorlik tizimi; 

dasturlashtiriladigan boshqaruv. 
Ta’lim oluvchiga yondashuv turi boʻyicha pedagogik texnologiyalar quyidagicha nomlanadi: 

 
avtoritar; 

 
didaktik yoʻnaltirilgan; ijtimoiy yoʻnaltirilgan; 

 
antropologik yoʻnaltirilgan; pedagogik yoʻnaltirilgan; 

 
shaxsga yoʻnaltirilgan; 

 
insonparvarlikka va shaxsga yoʻnaltirilgan; hamkorlik texnologiyalariga yoʻnaltirilgan; erkin tarbiyaga 
yoʻnaltirilgan; 

 
ezoterik ta’lim va tarbiyaga yoʻnaltirilgan. 
Qoʻllaniladigan asosiy metod boʻyicha pedagogik texnologiyalar quyidagi 
turlarga ajratiladi: 

dogmatik, reproduktiv metod; 

tushuntirish, koʻrgazmali; 

rivojlantiruvchi ta’lim; 

muammoli, izlanishli; 

ijodiy metod; 

dasturlashtirilgan ta’lim metodi; 

dialogli metod; 

oʻyin metodi; 

oʻz-oʻzini rivojlantiruvchi ta’lim metodi; 

axborotli (kompyuterli) ta’lim metodi. 
Tashkiliy shakllarga koʻra, pedagogik texnologiyalar quyidagi turlarga 
ajratiladi: 

hozirgi an’anaviy ta’lim; 

shaxsga yoʻnaltirilgan pedagogik jarayon asosidagi pedagogik texnologiyalar; 

---

606 

oʻquvchilar faoliyatini faollashtirish va jadallashtirish asosidagi pedagogik 
texnologiylar; 

oʻquv jarayonini boshqarish va tashkil qilish samaradorligi asosidagi pedagogik 
texnologiyalar; 

materialni didaktik takomillashtirish va rekonstruksiyalash asosidagi pedagogik 
texnologiyalar; 

xususiy fanlar pedagogik texnologiyalari; 

alternativ texnologiyalar; 

tabiatga moslashtirilgan texnologiyalar; 

rivojlantiruvchi ta’lim texnologiyalari; 

mualliflik maktablari pedagogik texnologiyalari; 

texnologiyalarni loyihalash va oʻzlashtirish texnologiyalari. 
Bulardan tashqari, shaxsning xususiyat va sifatlari tarkibiga yoʻnaltirilganlik 
boʻyicha quyidagi turlarga ajratiladi: 

fanlar boʻyicha bilim, oʻquv, koʻnikmalarni shakllantirishga yoʻnaltirilgan – 
axborot texnologiyalari; 

aqliy faoliyat usullarini shakllantirishga yoʻnaltirilgan – operatsion 
texnologiyalar; 

estetik va axloqiy munosabatlar sohasini shakllantirishga yoʻnaltirilgan 
emotsional texnologiyalar; 

shaxsning 
oʻz-oʻzini 
rivojlantirish 
mexanizmlarini 
shakllantirishga 
yoʻnaltirilgan oʻz-oʻzini rivojlantirish texnologiyalari; 

ijodiy qobiliyatlarni rivojlantirishga yoʻnaltirilgan evristik texnologiyalar; 

amaliy faoliyat sohasini rivojlantirishga yoʻnaltirilgan amaliy texnologiyalar. 
Matematika mashgʻulotlari oʻquvchilarda ilmiy dunyoqarash asoslarini 
shakllantirishga, bilim qobiliyatlarini oʻstirishga va oʻqishga, jamoaviy foydali 
ishlarga jiddiy munosabatni, vatanga muhabbatni tarbiylashga qaratilgan boʻlishi 
kerak. 

---

607 
Xulosa qilib shuni aytishimiz mumkinki, oʻsib kelayotgan yosh avlodning har 
tomonlama yetuk, bilimdon kishilarni tayorlashda matematika fanining roli 
qanchalik muhim boʻlsa, “Fanlar shohi ” – “Matematika”ni mukammal 
singdirishda, oʻquvchilar mustaqil fikrlashlarini oshirishda, zamonaviy 
texnologiyalardan foydalanishning oʻrni ham shunchalik muhimdir.