Cəfərova Gülbahar Şahin qızı (magistrantın s a. a. )

İnduksiya qaynağı. YTC (yüksək tezlikli cərəyan) qızdırma üsulu ilə qaynaq. Bu 
üsulun üstünlükləri:yerli qızdırma sayəsində məmulatın nisbətən az qabarması;qaynaq 
olunan material; tez qızdırmaq və dərin tikişlərin qaynağını həyata keçirmək 
imkanı;prosesin yüksəkistehsalat gücü. Bundan əlavə, qaynaq zamanı məmulatın 
yalnız lazım olan hissəsini qızdırdığına görə YCT induksiya qaynağı enerjiyə qənaətli 
texnologiya hesab olunur. YCT qaynağı zamanı enerji detalların daxilində yaranır, 
kənardan gətirilmir. İnduksiya qaynağı elektrik cəryanı keçirən istənilən materialı 
(müxtəlif metal və xəlitləri)qaynaq etməyə imkan verir.
Torna əməliyyatı.
Türkiyə istehsalı olan CNC markalı torna dəzgaı firlanaraq məmulata müəyyən 
forma verilməsinə əsaslanr. İşin gedişi aşağıdakı kimi gedir: 

Pəstaahı patrona yerləşdirməli, bərkitməli; 

Kəllə səthi kəsməli, haşiyə yonmalı, iç səthi yonmalı; 

Detalı deşməli. 
Metal qırıntılarının seçilməsi və əridilməyə hazırlanması mərhələsi aşağıdakı kimi 
gedir; 
1. 
Qəbul olunmuş metal qırıntılarının bağlamaarı açılır və qırıntılar uyğun 
hissələrə, yəni mis, latun, bürünc, dəmir və s. hissələrə ayrılır; 

---

26 
Diqqət!Hissələrə ayrrılma zamanı partlaya bilər, partlama qoxusu olan elementlər 
ayrılmalı və onlar əridilmədən kənarlaşdırılmalıdır.
2. 
Hissələrə ayrılmış qırıntılar kisələrə doldurulur, uyğun qırıntılar (mis, latun, 
bürünc)şəkilndə əridilmək üçün ayrı-ayrı yığılır; 
3. 
Əridilmə zamanı kənarlaşdırılan şlak soyuduqdan sonra bir yerə toplanır. Metal 
torların üzərinə tökülərək qarışdırılır, tərkibində iri həcmli hissələr ayrılır və kisələrə 
doldurulur; 
4. 
Metal torun altına tökülən, içərisində metal hissələri olan qarışıq xüsusi 
betonqarışdıran çəlləklərə tökülür, su ilə yuyularaq qarışıqda qalan ərinti hissəcikləri 
ayrılır, sonra sərilərən qurudulur və kisələrə yığılaraq əridilməyə göndərilir. İçərisində 
olan xırda ərinti hissəcikləri qalan, toz halında olan kütlə isə başqa kisələrə yığılır və 
anbarlara təhvil verilir; 
Metal qırıntılarının əridilməsi: 
1. 
Latun tullantıların ərimə sobasına doldurmalı, sonra 600-800
0
Ctemperatura 
qədər qızdırmalı; 
2. 
Latun yonqaları və qırıntıları sobaya əlavə edilir, 1030-1080
0
C temperaturda 
əridilir, texniki emal sahəsindən daxil olan latun yonqarları (20-30 kq)əlavə edilir və 
xüsusi alətlə qaışdırılır. (ərintinin çəkisi 300-800 kq təşkil edilir); 
3. 
Şlak təmizlənmək məqsədilə 0, 5-1 kq texniki bura HO
2
B
4
O
2
əlavə edilir və 
qarışdırılır. Ərintinin səthi xüsusi kəfkirlə təmizlənir; 
4. 
Ərintini səthi spkral analizdə yoxlanılır. Nəticəyə müvafiq olaraq ərinti 
korrektə edilir, lazimi əlavələr olunur, son nəticə jurnala qeyd edilir; 
5. 
Ərinti xüsusi çömçə vasitəsilə 20-30 kq çəkisində texnoloji vedrəyə tökülür. 
Vedrədən isə xüsusi silindrik qəliblərə töklür.