Chinor fayzi baland

Xitoy hududlarida boj yig„ish tashkil etiladi. Unga ko„ra sharobdan 
necha foizlik stavkada soliq undirilgan.
a) 10% stavkada soliq undirilgan 
b) 20% stavkada soliq undirgan 
c) 35% stavkada soliq undirilgan 
d) 0% stavkada soliq undirilgan 
9. Mo„g„ullar hukmronligi davrida Kalon solig„ini kimlar 
to„lagan va uning miqdori qanchani tashkil etgan? 
a) Dehqonlardan olinadigan asosiy soliq bo‗lib, hosilning 10 foizi 
miqdorida undirilgan 
b) Chorvadorlardan olinadigan asosiy soliq bo‗lib har yuz bosh 
qoramoldan birga teng bo‗lgan 

---

103 
c) Yilqiboqarlardan olinadigan asosiy soliq bo‗lib har bir otardan 
ikki yashar qo‗y va har ming otdan bir biyani (qimiz uchun) tashkil 
etgan 
d) Dehqonlardan olinadigan asosiy soliq bo‗lib yem-xashak 
ko‗rinishida undirilgan 
10.
Mo„g„ullar hukmronligi davrida Shulsi solig„ini kimlar 
to„lagan va uning miqdori qanchani tashkil etgan? 
a) Soliqning miqdori har bir otardan ikki yashar qo‗y va har ming 
otdan bir biya (qimiz uchun) miqdorida tashkil etgan 
b) Chorvadorlardan olinadigan asosiy soliq bo‗lib har 10 bosh 
qoramoldan 3 bosh qoramol miqdorida tashkil etgan 
c) Dehqonlardan olinadigan asosiy soliq bo‗lib har bir otardan bitta 
ot va har o‗ttiz besh otdan bir biyani (qimiz uchun) tashkil etgan 
d) Dehqonlardan olinadigan asosiy soliq bo‗lib, hosilning 10 foizi 
miqdorida undirilgan 
 
 

---

104 
 
5-BOB. AMIR TEMUR VA TEMURIYLAR DAVLATCHILIGIDA 
SOLIQ MUNOSABATLARI 
§ 5.1. Amir Temurning markazlashgan davlatga asos solishi
va soliq islohotlari 
Markaziy Osiyoni barlos qabilasidan chiqqan Amir Temur 
(1336-1405-yillarda yashagan) mo‗g‗ullar hukmronligidan butkul ozod 
etadi. Yarim asr davomida u Kashmirdan O‗rta dengizga, Orol 
dengizidan Fors qo‗ltig‗iga qadar cho‗zilgan ulkan saltanatni barpo 
etadi. 
Bunday ulkan yurish va istilolar uchun Amir Temurga juda katta 
moliya resurslari kerak edi. G‗alabalardan qo‗lga kiritilgan boyliklar va 
soliqlar harbiy yurishlarning asosiy manbai bo‗lgan. Muarrix 
Sharafiddin Ali Yazdiy ta‘biri bilan aytganda, Temur davlati 
mamlakatning u boshidan bu boshigacha bir bolakayni oltin va javoxirot 
to‗la patnis bilan jo‗natganida ham biron-bir kishi boylikni tortib olishga 
qasd etmas darajasida yuksalgan. Sohibqiron Amir Temur Xitoydan 
G‗arbiy Yevropaga qadar savdo yo‗lini yanada kengaytiradi. Bundan 
ko‗rinadiki, Amir Temur iqtisodiy siyosatining bosh omili globallashuv 
bo‗lgan. 
Temur saltanati kengayib ketgandan so‗ng uning hududi 
amirzodalarga taqsimlab beriladi. Xususan, amirzoda Mironshoh
46
ga