Conference Paper · March 023 citations reads 163 authors
Yüklə 7,53 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
Key words:
the idioms, role of idioms in French lessons, role and place of idioms in teaching French İdiomları və idiomatik ifadələri bilmədən fransız dilini yaxşı bilmək mümkün deyil. Onlar hər yerdə istifadə edilir: jurnallarda və ya qəzetlərdə, televiziyada, radioda və hətta, danışıq dilində. İdiomlar mədəniyyətin bir hissəsidir, heç kim nitqdə idiomları tanımaq, onların mahiyyətini başa düşmək bacarığı olmadan xarici mədəniyyəti öyrənə bilməz.İdiomlar söz, ifadə və ya sabit ifadə kimi tanınır. Onlar müxtəlif məna daşıyır, bəzən məcazi, bəzən də realdır. Minlərlə idiom var və onlar tez-tez baş verir və fransız dilində də istifadə olunur. Hər hansı idiomun tarixinə nəzər saldıqda onun ilkin olaraq hərfi mənada işlətmək ucun yarandığını, zaman kecdikcə məcazi və ya idiomatik məna kəsb etdiyini gormək olar. İdiomlarda millilik güclüdür. İdiomların onların aid olduqları dilin daşıyıcılarının dünyagörüşü, təsəvvürləri, ətraf mühitə münasibəti, etnik-fəlsəfi baxışları, məişəti, təfəkkür tərzi və s. ilə bağlılığını qeyd edən S.Əliyeva göstərir ki, idiomların başqa dilə hərfən tərcümə oluna bilməməsi də əsasən bununla bağlıdır. Onun fikrinə görə, frazeoloji vahidlərin hərfi tərcüməsi prosesində leksik-semantik baxımdan bir sıra çətinliklər ortaya çıxır. İdiomların tərcümə oluna bilməməsi faktı özünü daha çox doğruldur. Əksərən onlar ya ekvivalent ilə əvəzlənir, ya da leksemlərlə verilir [Əliyeva, 1999: s.100- 104] Hər iki dildə onlar hərfi mənaları ilə işlənə bilər.İdiomlar fransız və bütün dillərdə ümumi ifadələr və ya terminlər kimi işlənir. Onların mənası bəzən real olur, lakin onların populyar istifadəsi ilə başa düşülə bilər. Bu araşdırmada azərbaycan və fransız dillərində insan təsvirləri ilə bağlı deyimlər semantik və sintaktik xüsusiyyətlər baxımından araşdırılır. Ümumiyyətlə, idiomların mənası hərfi olmayan söz və ya ifadələr, ümumi ifadələr və terminlər qrupu kimi müəyyən edilir. Onlar ana dilini bilənlər tərəfindən asanlıqla başa düşülür, lakin xarici dil öyrənənlər üçün asanlıqla başa düşülə bilməz. İdiomdakı sözlər adətən hərfi mənasından fərqli mənalara malikdir və bu, fransız və azərbaycan dillərində eynidir. Onlar ümumiyyətlə cəmiyyətin həyat şəraiti və onların təcrübələri haqqında məsləhətlər verir, həmçinin bir mədəniyyətin və ya cəmiyyətin bəzi əsas ideyalarını, prinsiplərini və dəyərlərini əks etdirir. Bu ifadələr daha uzun olarsa idiom adlanır. Bütün ifadələr, idiomlar daxil olmaqla dilin mədəni, sosial və tarixi fonunu bölüşür. Ədəbi müstəvidə onlar şəxsiyyətə, cəmiyyətə, ölkəyə xasdır. İdiomlar sözlərdən ibarətdir, tam və ya qismən məcazi məna daşıyırlar. İdiomlar leksik və qrammatik sabitliyə malik olub öz formalarında sabitlənirlər. İdiomda sözlərin yerini sinonimlər ilə dəyişsək, deyimlər öz mənalarını itirər. Dilin frazeologiyası muxtəlif mənbələrdən olan sabit soz birləşmələri hesabına zənginləşir. Bu mənbələr icərisində idiomlar oz quruluş və semanti-kasına gorə sabit soz birləşmələrinin ən maraqlı qrupunu təşkil edir. Muasir fransız dili də zəngin idiomatik sistemə malikdir. Bu dili işlədən hər bir şəxs bu və ya digər şəkildə idiomatik ifadələrlə qarşılaşır. Amma məlum olduğu kimi, dilin luğət tərkibini təşkil edən sozlərin həqiqi mənaları ilə yanaşı, məcazi mənaları da coxluq təşkil edir. İdiomlar danışıq zamanı mətnə xususi calarlıq, |