D. A. Karimova, sh. X. Shomurotova, F. S. To’xtayev
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
N
n MChM C MChM C MChM C MChM С ya‘ni, C 1 , C 2 , C 3 , C n atmosfera havosidagi zaharli moddalarning haqiqiy miqdori; MChM 1 , MChM 2 , MChM n mazkur moddalarning atmosfera havosidagi mumkin bo‘lgan chegaraviy miqdori; Ko‘rinib turibdiki, zaharli moddalarning konsentrasiyasini har bir moddaning MChM ga bo‘lgan nisbati birdan oshmasligi kerak. Atmosfera havosining inson organizmiga ta‘sirini o‘rganishda yuqorida aytib o‘tilgan holatlar nazarda tutilishi zarur, aks holda bajariladigan vazifalar kutilgan natijalarni bermaydi. Ma‘lumki, tirik organizmlar bir qator muhim va murakkab vazifalarni bajaradi, bunda barcha a‘zolar ishtirok etadi. Atmosfera havosi tarkibidagi zaharli moddalar ana shu sistemalar faoliyatiga yomon ta‘sir ko‘rsatadi. Agar zaharli moddalar kishi organizmiga surunkali tushib tursa, ularning asorati yaqqol ko‘rina boshlaydi. So‘nggi yillarda kimyoviy ta‘sirotlar natijasida tirik organizmlarda kechadigan o‘zgarishlarni matematik yo‘l bilan hisoblash, tahlil qilish va xulosa chiqarish yo‘lga qo‘yilmoqda. Mumkin bo‘lgan chegaraviy miqdorning ishlab chiqilishi gigiyena fanining katta yutug‘idir, bu sanitariya amaliyotida asosiy qurol hisoblanadi. 158 Sanitariya xodimlari MChM yordamida ogohlantirish beradilar, kundalik sanitariya nazoratini amalga oshiradilar. Hozirgi kunda atmosfera havosidagi 600 ga yaqin kimyoviy zaharli modda MChM ishlab chiqilgan, shuningdek, 33 ta moddaning birgalikda ta‘sir qilishi o‘rganilib, ular uchun me‘yoriy miqdorlar belgilangan.Gigiyena fani uchun murakkab masalalardan biri-ishlab chiqilgan mumkin bo‘lgan chegaraviy miqdorlarni hayotga tadbiq etishdir. Har bir zaharli modda atmosfera havosi orqali organizmga tushadigan bo‘lsa, unga organizm o‘ziga xos biologik reaksiyalar bilan javob beradi. Masalan, kishi betoblanishi, o‘lishi ham mumkin. Atmosfera havosi ifloslangan bo‘lishiga qaramay, turli organizmlarga turlicha ta‘sir qiladi. Xorijiy mamlakatlarda mumkin bo‘lgan chegaraviy miqdor bizning mamlakatimizdagi mumkin bo‘lgan me‘yoriy miqdordan farq qiladi. Masalan, sulfid angidrid uchun bizda MChM 1 m 3 atmosfera havosida 0,05 mg ga teng bo‘lsa, AQSh da 0,26 mg, Fransiyada 0,75 mg, Shetsiyada 0,25 mg, Polshada 0,35 mg, Yaponiyada esa 0,1 mg. deb qabul qilingan. Kimyo sanoati keyingi 30-40 yil ichida jadal rivojlandi, natijada zaharli moddalarnin organizmlarga ta‘siri ham ko‘paydi. Har bir kimyoviy zaharli moddalar uchun mumkin bo‘lgan chegaraviy miqdorni ishlab chiqish ancha murakkab bo‘lishiga qaramay, faqatgina MChM ishlab chiqilgandan keyingina ulardan foydalanishga ruxsat beriladi. Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|