D. A. Karimova, sh. X. Shomurotova, F. S. To’xtayev

TESTLAR 
1. ―Tabiatni muhofaza qilish to‘g‘risida‖ gi qonun qachon qabul qilingan? 
A) 1992-yil 9-dekabrda
C) 1992-yil 18 martda 
B) 1991-yil 8-dekabrda
D) 1994-yil 15 martda 
2. O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 55-moddasi nima haqida? 
A) Yer, yer osti boyliklari haqida 
B) Suv va suv resurslari haqida 
C) Tabiatni muhofaza qilish haqida 
D) Yer va yer osti boyliklarini asrash haqida 
3. Ekologiya so‘zining ma‘nosi nimani ahglatadi? 
A) Uy-joy
C) Yashash muhiti 
B) Makon
D) Xo‘jalik yuritish 
4. Ekologiya so‘zini kim fanga kiritgan? 
A) 1866-yil E.Gekkel 
C) 1887-yil Sent Illar 
B) 1886-yil Lamark 
D) 1866-yil Severtsev 
5. ―Orolni qutqarish‖ xalqaro fondi qachon tuzildi? 
A) 1993-yil martda 
C) 1995-yil martda 
B) 1994-yil yanvarda 
D) 1997-yil fevralda 
6. Tabiatni muhofaza qilishning maqsadi qaysi qonun va moddada 
ko‘rsatilgan? 
A) ―Tabiatni muhofaza qilish to‘g‘risida‖ gi qonunning 3-moddasida 
B) ―Tabiatni muhofaza qilish to‘g‘risida‖ gi qonunning 5-moddasida 
C) ―Tabiatni muhofaza qilish to‘g‘risida‖ gi qonunning 6-moddasida 
D) ―Tabiatni muhofaza qilish to‘g‘risida‖ gi qonunning 4-moddasida 
7. O‘zbekiston Respublikasida ―Suv va suvdan foydalanish to‘g‘risida‖ gi 
qonun nechanchi yili qabul qilindi? 
A) 1993-yil 6 mart
C) 1991-yil 29-oktabr 
B) 1992-yil 9 dekabr 
D) 1993-yil fevral 
8. O‘zbekistonda nechta ko‘l bor? 
A) 250 ta 
C) 320 ta 

---

225 
B) 256 ta 
D) 248 ta 
9. O‘zbekistonda nechta yirik daryolar mavjud? 
A) 10 ta 
C) 8 ta 
B) 12 ta 
D) 9 ta 
10. O‘zbekistonni nechta daryo kesib o‘tgan? 
A) 49 ta 
C) 38 ta 
B) 51 ta 
D) 59 ta 
11. O‘zbekistondagi eng katta suv omborini bilasizmi? 
A) Chordara 
C) Qayroqqum 
B) Tuyamo‘yin
D) Hisorak 
12. ―Suv va suvdan foydalanish to‘g‘risida‖ gi qonunning hechanchi 
moddasida Suv O‘zbekiston Respublikasi davlat mulki deb ko‘rsatilgan? 
A) 4-moddasida
C) 5-moddasida 
B) 6-moddasida
D) 3-moddasida 
13. ―Yer osti boyliklari to‘g‘risida‖ gi qonun qachon qabul qilindi? 
A) 1994-yil 23-sentabr
C) 1992-yil 5-mart 
B) 1994-yil 9-dekabr 
D) 1993-yil 3-dekabr 
14. O‘zbekiston Respublikasi oltin qazib olish bo‘yicha MDH mamlakatlari 
ichida nechanchi o‘rinda turadi? 
A) 2
C) 4 
B) 3
D) 3 
15. O‘zbekistonda ―Atmosfera havosini muhofaza qilish to‘g‘risida‖ gi 
qonun nechanchi yili qabul qilindi? 
A) 1996-yil 27-dekabr
C) 1993-yil 20-mart 
B) 1997-yil 26-dekabr
D) 1992-yil 3-mart 
16. Mustaqil Respublikamizda havoni ifloslantirayotgan nechta umumiy 
manba bor? 
A) 35000 ta
C) 34500 ta 
B) 41000 ta
D) 39000 ta 

---

226 
17. Ozon qatlamini muhofaza qilish kuni qachondan boshlab nishonlanib 
kelmoqda? 
A) 1995-yil 16-sentabr
C) 1996-yil 20-sentabr 
B) 1992-yil 16-mart 
D) 1995-yil 8-dekabr 
18. Mustaqil Respublikamizda ―Hayvonot dunyosini muhofaza qilish va 
undan foydalanish to‘g‘risida‖ gi qonun qachondan boshlab faoliyatni boshladi?
A) 1997-yil 26-dekabr
C) 1995-yil 28-dekabr 
B) 1996-yil 27-dekabr
D) 1995-yil 6-dekabr 
19. O‘zbekistonda qushlarning necha turi uchraydi?
A) 410 
C) 320 
B) 411 
D) 511 
20. Mustaqil Respublikamizda ―O‘simlik dunyosini muhofaza qilish 
to‘g‘risida‖ gi qonun qachondan boshlab faoliyatni boshladi?
A) 1997-yil 27-dekabr
C) 1997-yil 20-sentabr 
B) 1996-yil 26-dekabr
D) 1996-yil 23-sentabr 
21. O‘zbekistonda hecha oilaga mansub o‘simliklar uchraydi? 
A) 146 
C) 136 
B) 156 
D) 166 
22. Tabiat e‘zozi haqida qanday saboqlarni bilasiz? 
A) Avesto saboqlari 
C) A Navoiy 
B) Abu ali Ibn Sino 
D) Hammasi 
23. Ekologik fojianing sababi nimada? 
A) inson 
C) tabiiy ofatlar 
B) inson faoliyati 
D) hammasi 
24. ―Ekosan‖ xalqaro xayriya jamg‘armasi qachon tashkil topgan? 
A) 1992-yil 
C) 1993-yil 
B) 1991-yil 
D) 1994-yil 
25. Atrof-muhitga zarar turlarini bilasizmi? 
A) iqtisodiy ekologi C) FT iqtisodiy 
B) ijtimoiy ekologik D) FT ekologik

---

227 
26. Tabiiy resurslar necha turga bo‘linadi? 
A) tugaydiga 
C) mineral 
B) tugamaydigan 
D) tugaydigan va tugamaydigan 
27. Nechanchi yil yer tarixida texnogen halokat sodir bo‘ldi? 
A) 1986-yil Chernobl 
C) 1954-yil AES 
B) 1945-yil Xirosimada 
D) 1990-yil terrorchilik 
28. Ozon qatlamining qalinligi nechaga teng? 
A) 3 mm 
C) 2 mm 
B) 4 mm 
D) 5 mm 
29. Tirik organizmlarga necha xil ekologik omillar ta‘sir qiladi? 
A) 3 xil 
C) 2 xil 
B) 4 xil 
D) 5 xil 
30. Noosfera qanday qobiq? 
A) Yer qobig‘i 
B) Yashash mumkin bo‘lmagan qobiq 
C) oliy qobiq 
D) biosferaning o‘zi 
31. Shovqin kuchi necha darajaga bo‘lib o‘rganiladi? 
A) 3 
C) 6 
B) 4 
D) 8 
32. Yengil avtomobillar uchun ruxsat etilgan shovqin darajasi necha gB ga 
teng? 
A) 80 gB 
C) 88 gB 
B) 85 gB 
D) 87 gB 
33. Yuk tashiydigan mashinalarda shovqin darajasi necha gB bo‘lishi talab 
etiladi? 
A) 89 gB 
C) 88 gB 
B) 90 gB 
D) 87 gB 
34. Necha gB shovqin organizmda o‘zgarish chiqarmaydi? 
A) 35 gB 
C) 40 gB 

---

228 
B) 30 gB 
D) 25 gB 
35. Bir tup daraxt 24 soat ichida qancha kislorod chiqaradi? 
A) 3 kishi uchun kerakli
C) 6 kishi uchun kerakli 
B) 4 kishi uchun kerakli 
D) 2 kishi uchun kerakli 
36. Bir gektar o‘rmon bir sutkada necha kilogramm karbonat angidridni
yutadi? 
A) 228 kg 
C) 230 kg 
B) 220 kg 
D)238 kg 
37. Suv havzalaridagi suvlarning ―ko‘karishiga‖ sabab nima? 
A) Suv o‘simliklarining ko‘payishi 
B) Suvda vodorod sulfide miqdorining ortishi 
C) Suvda organic moddalar miqdorining ortib ketishi 
D) To‘g‘ri javob yo‘q 
38. Suv ―ko‘karishi‖ ning oldini olish uchun nima qilish kerak? 
A) Har 1 m
3 
suvga 0,5 g mis kuporosi sepish mumkin 
B) Har 1 m
3 
suvga 0,5 g ohak qo‘shish kerak 
C) Suvlarni filtrlash kerak 
D) Suv o‘simliklarini kamaytirish kerak 
39. Metimoglobihemiya kasalligiga chalinishga sabab bo‘lubchi omil nima? 
A) Suv tarkibida nitratlarning ko‘payishi 
B) Organizmda azot miqdorining oshishi 
C) Oziq-ovqat tarkibida azot va nitratlarning bo‘lmasligi 
D) To‘g‘ri javob yo‘q 
40. Yer kurrasidagi eng katta suv hajmi qancha? 
A) 1,4 milliard km
3 
C) 1,5 milliard km
3
B) 1,3 milliard km
3 
D) 1,8 milliard km
3
41. Qanday havo toza hisoblanadi? 
A) 1 m
3 
havoda 6 mg oksigen bo‘lsa 
B) 1 m
3 
havoda 5 mg oksigen bo‘lsa 
C) 1 m
3 
havoda 4 mg oksigen bo‘lsa 

---

229 
D) 1 m
3 
havoda 7 mg oksigen bo‘lsa 
42. Har bir kishiga uy havosini tozaligini saqlashi uchun soatiga qancha m
3
toza havo kerak bo‘ladi? 
A) 30 m
3
C) 35 m
3
B) 32 m
3 
D) 40 m
3
43. Uy havosini mo‘tadil holatini saqlash uchun bir kishining yashash 
maydoni qancha bo‘lishi kerak? 
A) 17,5 m
3
C) 23 m
3
B) 18 m
3 
D) 21 m
3
44.O‘zbekistonda ichish uchun sarflanadigan kunlik suv sarfi miqdori 
qancha? 
A) 10523 ming m
3
C) 21480 ming m
3
B) 10048 ming m
3 
D) 20841 ming m
3
45. O‘zbekiston Respublikasida eng ekologik nochor daryo qaysi? 
A) Oqdaryo
C) Zarafshon 
B) Amudaryo 
D) Sirdaryo 
46. 1 m
3
oqova suv qancha toza suvni yaroqsiz holga keltiradi? 
A) 40-60 m
3
C) 30-40 m
3
B) 50-70 m
3
D) 60-80 m
3
47. Karyerda bir marta kon portlashi natijasida qancha chang ajralib 
chiqadi? 
A) 250 tonna 
C) 280 tonna
B) 300 tonna 
D) 350 tonna 
48. Karyerda bir marta kon portlashi natijasida qancha gaz ajralib chiqadi? 
A) 6-10 ming m
3 
C) 8-12 ming m
3 
B) 7-11 ming m
3 
D) 9-14 ming m
3 
49. ―Avesto‖ ta‘limotida Yerni iflos qilgan kishi qanday jazolangan? 
A) 400 marta qamchi bilan urilgan 
B) 600 marta qamchi bilan urilgan 
C) 250 darra urilgan 

---

230 
D) 300 darra urilgan 
50. O‘zbekistonda bir km
2
ga necha kishi to‘g‘ri keladi? 
A) 51,4 kishi 
C) 48,9 kishi 
B) 63 kishi
D) 52,1 kishi 
51. O‘zbekiston Respubliksi ―Qizil kitob‖ iga qachon o‘zgartirish kiritildi?
A) 1990-yil
C) 2001-yil 
B) 1978-yil
D) 2002-yil 
52. Ekologiya necha qismdan iborat? 
A) 3
C) 6
B) 4
D) 5 
53. Faktoral ekologiya nimani o‘rganadi? 
A) Tur va uni o‘rab olgan muhitni 
B) Atrof muhit bilan turlararo bog‘liqlikni 
C) Turlarning yo‘qolish sabablarini 
D) Turlarning yashash uchun kurashishini 
54. Yerdagi jami chuchuk suv qancha? 
A) 40000 km
3 
C) 45000 km
3
B) 50000 km
3 
D) 54000 km
3
55. Bir kunda bir kishi uchun o‘rtacha qancha suv sarflanadi? 
A) 200 litr
C) 350 litr 
B) 450 litr
D) to‘g‘ri javob yo‘q 
56. ―Muhofaza etiladigan tabiiy hududlar to‘g‘risida‖ gi qonun qachon qabul 
qilingan? 
A) 2004-yil
C) 2005-yil 
B) 2003-yil
D) 2006-yil 
57. ―Muhofaza etiladigan tabiiy hududlar to‘g‘risida‖ gi qonun qachondan 
boshlab amalga kirgan? 
A) 2005-yil 6-yanvar 
C) 2004-yil 6-yanvar 
B) 2004-yil 9-dekabr 
D) 2007-yil 5-yanvar 

---

231 
58. O‘rta osiyodagi birinchi qo‘riqxona qachon tashkil topgan 
A) XI asr (1044-yil) 
C) XX asr (1960-yil) 
B) XII asr (1120-yil) 
D) XIX asr (1872-yil) 
59. O‘rta osiyodagi birinchi qo‘riqxona qayerda joylashgan? 
A) Isfarada
C) Farg‘ona 
B) Jizzax 
D) Namangan 
60. Ozon qatlamining yemirilishi qanday ekologik muammo? 
A) Ijtimoiy
C) Faktorial 
B) Umumiy
D) Halokatli 
61. BMT tomonidan ―Orol‖ qachon ekologik halokatli hudud deb e‘lon 
qilingan? 
A) 1992 yil
C) 1991-yil
B) 1995-yil
D) 1999-yil 
62. Kislotali yomg‘ir ta‘sirida nima bo‘ladi? 
A) Har yili 31 mln gektar o‘rmon yo‘qoladi 
B) Ko‘llardagi 80% hayot yo‘qoladi 
C) Odamlarda yuqumli kasalliklar uchraydi 
D) Hammasi to‘g‘ri 
63. ―Ozon qatlamini qutqaraylik‖ shiori ostida o‘tkazilgan konferensiya 
qayerda bo‘ldi? 
A) Londonda 
C) Vashingtonda 
B) Parijda
D) Jenevada 
64. Radiatsiyaning odamga atrof-muhitga ta‘siri qanday? 
A) alfa nur odam terisidan o‘tadi
B) betta nur 1-2 sm terisiga kirib boradi
C) gamma nurlarga faqatgina qalay yoki qalin beton dosh beradi. 
D) Javob yo‘q 
65. O‘zbekiston Respublikasida gamma nurlanish miqdori qancha? 
A) 13-14 mkr/soat
C) 12-13 mkr/soat 
B) 15-16 mkr/soat
D) 11-12 mkr/soat

---

232 
66. Navoiy viloyatida Yer osti boyliklarini qazib olish bilan nechta korxona 
shug‘ullanadi? 
A) Yirik 12 ta korxona va bitta qo‘shma korxona 
B) Yirik 11 ta korxona va ikkita qo‘shma korxona 
C) Yirik 13 ta korxona va bitta qo‘shma korxona 
D) Yirik 10 ta korxona va ikkita qo‘shma korxona 
67. O‘zbekiston Respublikasida Yer osti boyliklarini qazib oladigan 
korxonalar qancha? 
A) Har 0,5 ming metr kvadrat maydanga bitta 
B) Har 2 ming metr kvadrat maydanga bitta 
C) Har 1,5 ming metr kvadrat maydanga bitta 
D) Har 4 ming metr kvadrat maydanga bitta 
68. O‘zbekistonda tog‘-kon sanoati korxonasi faoliyat yuritadi? 
A) 650 ta 
C) 560 ta 
B) 750 ta 
D) 480 ta
69. Bitta yengil avtomashina bir yilda atmosferaga qancha zaharli gaz 
chiqaradi? 
A) 537 kg
C) 631 kg 
B) 547 kg
D) 449 kg 
70. Ijtimoiy ekologik muammolarning tadqiqot obyekti nimadan iborat? 
A) Sayyoraviy 
C) Mahalliy
B) Mintaqaviy 
D) Hammasi 
71. Ekologiyaning qanday ilmiy yo‘nalishlari bor? 
A) Global ekologik 
C) Inson ekologiyasi 
B) Ijtimoiy ekologik 
D) Hammasi 
72. Ekologik resurs nima? 
A) Tirik organizmlarning hayot jarayonida jalb etuvchi moddalar 
B) Quyosh nuri 
C) Fazo va undagi jismlar 
D) To‘g‘ri javob yo‘q 

---

233 
73. Ekologik nisha nima? 
A) Barcha tur, populyasiyalarining organic moddalarni hosil qiluvchi, 
iste‘mol qiluvchi va to‘plovchi sifatida faoliyat ko‘rsatishi 
B) Ekologiyaning asosiy tushunchalaridan biri 
C) Turlarning tirik organizmlar orasidagi o‘rni 
D) Organizmlar uchun barcha qulay shart-sharoitlar 
74. Ekologik omillar organizmlarga qanday ta‘sir ko‘rsatadi? 
A) Maksimum, minimum va optimum 
B) Kuchli, kuchsiz va ijobiy 
C) Juda kuchli, juda kuchsiz va salbiy 
D) Hech qanday 
75. Ekologik omillarning qanday ta‘siri optimum hisoblanadi? 
A) Qulay (ijobiy)
C) Juda kuchli (qulay) 
B) Noqulay (ijobiy) 
D) Hech qanday
76. Barcha biotik aloqalar necha guruhga bo‘linadi? 
A) 6
C) 8 
B) 7
D) 5 
77. Simbiotik munosabat nima? 
A) Har ikki organism uchun foydali o‘zaro munosabat 
B) Har ikki organism uchun zararli o‘zaro munosabat 
C) Har ikki organism uchun keraksiz o‘zaro munosabat 
D) Hech qanday munosabat simbiotik emas 
78. Tuproq eroziyasi nimaga sodir bo‘ladi? 
A) Shamol ta‘sirida 
C) Kuchli to‘zonlar ta‘sirida 
B) Suv ta‘sirida
D) Hammasi to‘g‘ri 
79. Dunyo dengizi Yer kurasi sirtining qancha qismini tashkil qiladi? 
A) 363 million km
2
; 71% 
C) 373 million km
2
; 72% 
B) 354 million km
2
; 70% 
D) 347 million km
2
; 69% 
80. Dunyo dengizlarida qancha organism panoh topgan? 
A) 180 ming 
C) 170 ming 

---

234 
B) 190 ming 
D) 200 ming 
81. Dengizlarda yashovchilarning biomassasi qanchani tashkil qiladi? 
A) 60 milliard tonnani
C) 70 milliard tonnani
B) 56 milliard tonnani
D) 62 milliard tonnani 
82. Tirik organizmlar uchun zarur bo‘lgan oqsilning necha foizi dengizdan 
olinadi? 
A) 10% 
C) 20% 
B) 12% 
D) 8% 
83. ―Parnik effekti‖ nima? 
A) Atmosfera haroratining ortishi 
B) Is gazi midorining ortishi 
C) Ozon qatlamining emirilishi 
D) To‘g‘ri javob yo‘q 
84. Fanni ekologiyalshtirish deganda nimani tushunasiz? 
A) Ekologiyalashtirish insonning bilish va o‘zgartirish faoliyati o‘rtasidagi 
ziddiyatlarni bartaraf etadi 
B) Inson, artof-muhit o‘rtasidagi o‘zaro munosabatlarga ijodkorlik 
bag‘ishlaydi 
C) Odamlarga farovonlik va baxt keltiradi 
D) hammasi to‘g‘ri 
85. Ishlab chiqarishni ekologiyalashtirish nima? 
A) Murakkab yopiq jarayon 
B) Yangi energiya turini qo‘llash 
C) Yangi xom ashyo turlarini topish 
D) Hammasi to‘g‘ri 
86. Butun dunyoda nechta AES bor? 
A) 300 ta 
C) 420 ta 
B) 200 ta 
D) 380 ta 
87. O‘zbekiston Respublikasi qachondan boshlab ―Atrof-muhit muhofazasi 
bo‘yicha Xalqaro tizimida‖ mustaqil ishtirokci? 

---

235 
A) 1994-yildan 
C) 1995-yildan 
B) 1993-yildan 
D) 1996-yildan 
88. Hozirgi zamonning ―ko‘rinmas qotillari‖ nima? 
A) Kislotali yomg‘irlar
C) Oqova suvlar
B) Zaharli chiqindilar 
D) Hammasi 
89. Insonning ijtimoiy maqsadi nima? 
A) Yashab qolish
C) Tabiatni muhofaza qilish 
B) Yangilik yaratish 
D) To‘g‘ri javob yo‘q 
90. Nima sababdan ekologik nuqtai nazardan insonparvar bo‘lish kerak? 
A) Insonparvar kishi tabiatga muhabbatli bo‘ladi 
B) Moddiy dunyo, inson ruhiyatiniasrash 
C) Tabiat kuchlarini mehr bilan muvofiqlashtirish uchun 
D) Hammasi to‘g‘ri 
91. Ekologik tarbiay nima? 
A) Insonga tabiatga bo‘lgan oqilona munosabatini shakllantirish 
B) Tabiatga mavhum muhabbatni uyg‘otish 
D) To‘g‘ri javob yo‘q 
92. Ekologik madaniyat nima? 
A) Tabiatni muhofaza qilish madaniyati 
B) Tabiat boyliklaridan foydalanish madaniyati 
C) Ekologik tizimni o‘zgartirish madaniyati 
D) Hammasi 
93. ―Ekosan‖ Xalqaro jamoatchilik jamg‘armasining shiori nima? 
A) ―Tabiatga oqilona munosabatda bo‘l!‖ 
B) ―Tabiat boyliklarini asra!‖ 
C) ―Tabiatni asra!‖ 
D) To‘g‘ri javob yo‘q 
94. ―Ekosan‖ ekologiya va salomatlik Xalqaro jamg‘armasi talabalar bilan 
ham faoliyat yuritadimi‖ 

---

236 
A) TES-Ekosan 
C) Mash‘al-Ekosan 
B) SES-Ekosan 
D) DAN-Ekosan 
95. Ekosan tarkibi qanday? 
A) 14 mintaqaviy va 200 nafar tuman bo‘limlariga ega 
B) 15 mintaqaviy va 240 nafar tuman bo‘limlariga ega 
C) 13 mintaqaviy va 200 nafar tuman bo‘limlariga ega 
D) 14 mintaqaviy va 230 nafar tuman bo‘limlariga ega 
96. Ekologiya va salomatlik kunlari qachon o‘tkaziladi? 
A) Har yili uch bosqichda 
B) Har ikki yilda ikki bosqichda 
C) Har yili to‘rt bosqichda 
D) Har ikki yilda uch bosqichda 
97. Insonlar kasallanishining necha foiziga ichimlik suvining sifatsizligi 
sabab bo‘ladi? 
A) 90% 
C) 70% 
B) 89% 
D) 80% 
98. Navoiy viloyatidagi ekologik vaziyatning keskinlik darajasi qaysi 
tumanda yuqori? 
A) Qiziltepa
C) Nurota 
B) Xatirchi
D) Konimex 
99. O‘zbekistonda nechta qo‘riqxona bor? 
A) 9
C) 11 
B) 10
D) 12 
100. O‘zbekistondagi suv zahiralari qancha? 
A) 59,2 km
3
C) 51,8 km
3
B) 62,9 km
3
D) to‘g‘ri javob yo‘q 
101. O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 55-moddasi nima 
haqida? 
A) Yer, yer osti boyliklari haqida 
B) Suv va suv resurslari haqida 

---

237 
C) Tabiatni muhofaza qilish haqida 
D) Yer va yer osti boyliklarini asrash haqida 
102. Ekologiya so‘zining ma‘nosi nimani ahglatadi? 
A) Uy-joy
C) Yashash muhiti 
B) Makon
D) Xo‘jalik yuritish 
103. ―Orolni qutqarish‖ xalqaro fondi qachon tuzildi? 
A) 1993-yil martda 
C) 1995-yil martda 
B) 1994-yil yanvarda 
D) 1997-yil fevralda 
104. Tabiatni muhofaza qilishning maqsadi qaysi qonun va moddada 
ko‘rsatilgan? 
A) ―Tabiatni muhofaza qilish to‘g‘risida‖gi qonunning 3-moddasida 
B) ―Tabiatni muhofaza qilish to‘g‘risida‖gi qonunning 5-moddasida 
C) ―Tabiatni muhofaza qilish to‘g‘risida‖gi qonunning 6-moddasida 
D) ―Tabiatni muhofaza qilish to‘g‘risida‖gi qonunning 4-moddasida 
105. O‘zbekistonda nechta ko‘l bor? 
A) 250 ta 
C) 320 ta 
B) 256 ta 
D) 248 ta 
106. O‘zbekistonda nechta yirik daryolar mavjud? 
A) 10 ta 
C) 8 ta 
B) 12 ta 
D) 9 ta 
107. O‘zbekistonni nechta daryo kesib o‘tgan? 
A) 49 ta 
C) 38 ta 
B) 51 ta 
D) 59 ta 
108. O‘zbekistondagi eng katta suv omborini bilasizmi? 
A) Chordara 
C) Qayroqqum 
B) Tuyamo‘yin
D) Hisorak 
109. ―Suv va suvdan foydalanish to‘g‘risida‖ gi qonunning hechanchi 
moddasida Suv O‘zbekiston Respublikasi davlat mulki deb ko‘rsatilgan? 
A) 4-moddasida
C) 5-moddasida 
B) 6-moddasida
D) 3-moddasida 

---

238 
110. ―Yer osti boyliklari to‘g‘risida‖ gi qonun qachon qabul qilindi? 
A) 1994-yil 23-sentabr
C) 1992-il 5-mart 
B) 1994-yil 9-dekabr 
D) 1993-yil 3-dekabr 
111. O‘zbekiston Respublikasi oltin qazib olish bo‘yicha MDH 
mamlakatlari ichida nechanchi o‘rinda turadi? 
A) 2
C) 4 
B) 3
D) 3 
112. Mustaqil Respublikamizda havoni ifloslantirayotgan nechta umumiy 
manba bor? 
A) 35000 ta
C) 34500 ta 
B) 41000 ta;
D) 39000 ta 
113. Atrof-muhitga zarar turlarini bilasizmi? 
A) iqtisodiy ekologik 
C) FT iqtisodiy 
B) ijtimoiy ekologik 
D) FT ekologik 
114. Tabiiy resurslar necha turga bo‘linadi? 
A) tugaydiga 
C) mineral 
B) tugamaydigan 
D) tugaydigan va tugamaydigan 
115. Nechanchi yil yer tarixida texnogen halokat sodir bo‘ldi? 
A) 1986-yil Chernobl 
C) 1954-yil AES 
B) 1945-yil Xirosimada 
D) 1990-yil terrorchilik 
116. Ozon qatlamining qalinligi nechaga teng? 
A) 3 mm 
C) 2 mm 
B) 4 mm 
D) 5 mm 
117. Tirik organizmlarga necha xil ekologik omillar ta‘sir qiladi? 
A) 3 xil 
C) 2 xil 
B) 4 xil 
D) 5 xil 
118. Noosfera qanday qobiq? 
A) yer qobig‘i 
B) yashash mumkin bo‘lmagan qobiq 
C) oliy qobiq 

---

239 
D) biosferaning o‘zi 
119. Yuk tashiydigan mashinalarda shovqin darajasi necha gB bo‘lishi talab 
etiladi? 
A) 89 gB 
C) 88 gB 
B) 90 gB 
D) 87 gB 
120. Necha gB shovqin organizmda o‘zgarish chiqarmaydi? 
A) 35 gB 
C) 40 gB 
B) 30 gB 
D) 25 gB 
121. Bir tup daraxt 24 soat ichida qancha kislorod chiqaradi? 
A) 3 kishi uchun kerakli
C) 6 kishi uchun kerakli 
B) 4 kishi uchun kerakli 
D) 2 kishi uchun kerakli 
122. Bir gektar o‘rmon bir sutkada necha kilogramm karbonat angidridni
yutadi? 
A) 228 kg 
C) 230 kg 
B) 200 kg 
D) 238 kg 
123. Suv havzalaridagi suvlarning ―ko‘karishiga‖ sabab nima? 
A) Suv o‘simliklarining ko‘payishi 
B) Suvda vodorod sulfid miqdorining ortishi 
C) Suvda organic moddalar miqdorining ortib ketishi 
D) To‘g‘ri javob yo‘q 
124. Suv ―ko‘karishi‖ ning oldini olish uchun nima qilish kerak? 
A) Har 1 m
3 
suvga 0,5 gramm mis kuporosi sepish mumkin 
B) Har 1 m
3 
suvga 0,5 gramm ohak qo‘shish kerak 
C) Suvlarni filtrlash kerak 
D) Suv o‘simliklarini kamaytirish kerak 
125. Metimoglobihemiya kasalligiga chalinishga sabab bo‘lubchi omil 
nima? 
A) Suv tarkibida nitratlarning ko‘payishi 
B) Organizmda azot miqdorining oshishi 
C) Oziq-ovqat tarkibida azot va nitratlarning bo‘lmasligi 

---

240 
D) To‘g‘ri javob yo‘q 
126. Yer kurrasidagi eng katta suv hajmi qancha? 
A) 1,4 milliard km
3
C) 1,5 milliard km
3
B) 1,3 milliard km
3 
D) 1,8 milliard km
3
127. Qanday havo toza hisoblanadi? 
A) 1 m
3 
havoda 6 mg oksigen bo‘lsa 
B) 1 m
3 
havoda 5 mg oksigen bo‘lsa 
C) 1 m
3 
havoda 4 mg oksigen bo‘lsa 
D) 1 m
3 
havoda 7 mg oksigen bo‘lsa 
128. Har bir kishiga uy havosini tozaligini saqlashi uchun soatiga qancha m
3
toza havo kerak bo‘ladi? 
A) 30 m
3 
C) 35 m
3
B) 32 m
3 
D) 40 m
3
129. Uy havosini mo‘tadil holatini saqlash uchun bir kishining yashash 
maydoni qancha bo‘lishi kerak? 
A) 17,5 m
3
C) 23 m
3
B) 18 m
3 
D) 21 m
3
130. O‘zbekistonda ichish uchun sarflanadigan kunlik suv sarfi miqdori 
qancha? 
A) 10523 ming m
3
C) 21480 ming m
3
B) 10048 ming m
3 
D) 20841 ming m
3
131. O‘zbekiston Respublikasida eng ekologik nochor daryo qaysi? 
A) Oqdaryo
C) Zarafshon 
B) Amudaryo 
D) Sirdaryo 
132. 1 m
3 
oqava suv qancha toza suvni yaroqsiz holga keltiradi? 
A) 40-60 m
3
C) 30-40 m
3 
B) 50-70 m
3
D) 60-80 m
3 
133. Karyerda bir marta kon portlashi natijasida qancha chang ajralib 
chiqadi? 
A) 250 tonna 
C) 280 tonna

---

241 
B) 300 tonna 
D) 350 tonna 
133. Karyerda bir marta kon portlashi natijasida qancha gaz ajralib chiqadi? 
A) 6-10 ming m
3 
C) 8-12 ming m
3 
B) 7-11 ming m
3 
D) 9-14 ming m
3 
134. ―Avesto‖ ta‘limotida Yerni iflos qilgan kishi qanday jazolangan? 
A) 400 marta qamchi bilan urilgan 
B) 600 marta qamchi bilan urilgan 
C) 250 darra urilgan 
D) 300 darra urilgan 
135. O‘zbekistonda bir km
2
ga necha kishi to‘g‘ri keladi? 
A) 50,4 kishi 
C) 48,9 kishi 
B) 63 kishi
D) 52,1 kishi 
136. O‘zbekiston Respublikasi ―Qizil kitob‖ iga qachon o‘zgartirish 
kiritildi? 
A) 1990-yil
C) 2001-yil 
B) 1978-yil
D) 2006-yil 
137. Ekologiya necha qismdan iborat? 
A) 3
C) 6 
B) 4
D) 5 
138. Faktoral ekologiya nimani o‘rganadi? 
A) Tur va uni o‘rab olgan muhitni 
B) Atrof muhit bilan turlararo bog‘liqlikni 
C) Turlarning yo‘qolish sabablarini 
D) Turlarning yashash uchun kurashishini 
139. Yerdagi jami chuchuk suv qancha? 
A) 40000 km
3 
C) 45000 km
3
B) 50000 km
3 
D) 54000 km
3
140. Bir kunda bir kishi uchun o‘rtacha qancha suv sarflanadi? 
A) 200 litr
C) 350 litr 
B) 450 litr
D) to‘g‘ri javob yo‘q 

---

242 
141. ―Muhofaza etiladigan tabiiy hududlar to‘g‘risida‖ gi Qonun qachon 
qabul qilingan? 
A) 2004-yil
C) 2005-yil 
B) 2003-yil
D) 2006-yil 
142. ―Muhofaza etiladigan tabiiy hududlar to‘g‘risida‖ gi Qonun qachondan 
boshlab amalga kirgan? 
A) 2005-yil 6-yanvar 
C) 2004-yil 6-yanvar 
B) 2004-yil 9-dekabr 
D) 2007-yil 5-yanvar 
143. O‘rta osiyodagi birinchi qo‘riqxona qachon tashkil topgan 
A) XI asr (1044-yil) 
C) XX asr (1960-yil) 
B) XII asr (1120-yil) 
D) XIX asr (1872-yil) 
144. O‘rta osiyodagi birinchi qo‘riqxona qayerda joylashgan? 
A) Isfarada
C) Farg‘ona 
B) Jizzax 
D) Namangan 
145. Ozon qatlamining yemirilishi qanday ekologik muammo? 
A) Ijtimoiy
C) Faktorial 
B) Umumiy
D) Halokatli 
146. BMT tomonidan ―Orol‖ qachon ekologik halokatli hudud deb e‘lon 
qilingan? 
A) 1992-yil
C) 1991-yil
B) 1995-yil
D) 1999-yil 
147. Kislotali yomg‘ir ta‘sirida nima bo‘ladi? 
A) Har yili 31 mln gektar o‘rmon yo‘qoladi.
B) Ko‘llardagi 80% hayot yo‘qoladi 
C) Odamlarda yuqumli kasalliklar uchraydi.
D) Hammasi to‘g‘ri 
148. ―Ozon qatlamini qutqaraylik‖ shiori ostida o‘tkazilgan konferensiya 
qayerda bo‘ldi? 
A) Londonda 
C) Vashingtonda 
B) Parijda
D) Jenevada 

---

243 
149. Radiatsiyaning odamga atrof-muhitga ta‘siri qanday? 
A) alfa nur odam terisidan o‘tadi
B) betta nur 1-2 sm terisiga kirib boradi
C) gamma nurlarga faqatgina qalay yoki qalin beton dosh beradi. 
D) Javob yo‘q 
150. O‘zbekiston Respublikasida gamma nurlanish miqdori qancha? 
A) 13-14 mkr/soat
C) 12-13 mkr/soat 
B) 15-16 mkr/soat D) 11-12 mkr/soat
151. Navoiy viloyatida Yer osti boyliklarini qazib olish bilan nechta korxona 
shug‘ullanadi? 
A) yirik 12 ta korxona va bitta qo‘shma korxona 
B) yirik 11 ta korxona va ikkita qo‘shma korxona 
C) yirik 13 ta korxona va bitta qo‘shma korxona 
D) yirik 10 ta korxona va ikkita qo‘shma korxona 
152.
Sanoat korxonasi tomonidan tuproqqa chiqariladigan zararli moddalar 
qancha vaqtda nazorat qilib boriladi? 
A.
6 oyda 
B.
1 oyda 
C.
3 oyda 
D.
4 oyda 
153.
―Atmosfera havosini muhofaza qilish to‘g‘risida‖ gi qonun nechta 
moddadan iborat? 
A.
30 
B.
32 
C.
28 
D.
53 
154.
Uglerod oksidining atmosfera havosiga mumkin bo‘lgan me‘yoriy 
miqdori? 
A.
3,0 C) 4,
B.
5,0 D) 7,0 

---

244