Dərs vəsaitivə metodik vəsaitlər: Əsas "Bədən tərbiyəsi və idman tarixi". A.Əliyev, D. Quliyev,Bakı- 2005



Yüklə 0,58 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə19/19
tarix10.05.2022
ölçüsü0,58 Mb.
#57336
növüDərs
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   19
Fiziki tərbiyənin tarixi (Mühazirələr)

Ġnistutun tələbə yataqxanasında Kəlbəcərdən 970nəfərədək  qaçqın yerləĢdirilib.Erməni 

faĢistləri ilə döyüĢlərdə igidlik və Ģücaət göstərdiklərinə görə Azərbaycan DBTĠ-nin 2 məzunu 

MĠLLĠ QƏHRƏMAN adına laiq görülmüĢ,19 tələbə və məzun torpaq uğrunda Ģəhid olmuĢ,24 

tələbə yaralanmıĢ,3 tələbə itkin düĢmüĢdü. 

                  Ġdmançı tələbələrin döyüĢ bölgələrində gösterdikləri Ģücaətlərinə görə hərbi 

hissələrin komandirləri tərəfindən rektorun adına çoxlu  teleqram və məktublar 

göndərilmiĢdir. 

   Vətənin müdafiə zamanı yaralanan tələbə və məzunlarımız 

A.Əliyev,ġ.Əhmədov,Q.Əhmədov,ġ.Babayev,R. Zülfüqarov. 

3.Azərbaycan Respublikası Gənclər,Ġdman və Turizm Nazirliyinin  Yaradılmsı və ĠnkiĢafı 

1994-CÜ ĠL iyulun  26-da Azərbaycan  Respublikası Gənclər və Ġdman Nazirliyinin 

yaradılması haqqında ölkə prezidenti  Heydər Əliyevin imzaladığı  179 saylı fərmanla  

Azərbaycan  Gəncliyi  və Ġdmanında  düzgün istiqamətlənmiĢ inkiĢafın əsası qoyuldu. 

           Keçən illər ərzində  Gənclər və Ġdman Nazirliyinin gördüyü iĢlər  təqdirə layiq 

sayılmalıdır. 

            Ölkəmiz gənclər və idman siyasətini həyata keçirən  Azərbaycan GĠTN ötən illər 

ərzində  dövlət idarə etmə  orqanları arasında öz layiqli yerini tutmuĢ və Respublikamızda  

bədən tərbiyəsi və idmanın inkiĢaf etdirilməsi  sahəsində  böyük uğurlar qazanmıĢdır.  Bu 

müddət ərzində  nazirliyin əsas fəaliyyət  istiqamətlərindən  biri hərbi vətənpərvərlik 

tərbiyəsinin gənclərimizə yüksək dərəcədə aĢılanması olub. 

    1994-cü ildə idmançılarımızın Avropa  və dünya  birinciklərində,eləcədə beynəlxalq turnir 

və kubok  yarıĢlarında qazandıqları medallardan 12-si qızıl olmuĢsa 1995-ci ildə isə qazanılan 

medallardan 23-ü qızıl olmuĢdur. 

      Təsadüfü deyil ki, 1995-CĠ ilin uğurlu sonluğu olaraq Azərbaycan Prezidenti   Heydər 

Əliyev ölkəmizin tanınmıĢ idmançılarını Prezident Aparatında qəbul ederək həmin il 

qazanılmıĢ müvəffəqiyyətləri yüksək qiymətləndirmiĢdir. 

          1996-cı ilin Olimpiya ili olması  nazirliyin də iĢində xeyli canlanma yaratmıĢdı. Dünya 

və  Avropa  çempionatlarında, eləcə də  beynəlxalq turnirlərdə uğurla çıxıĢ edən 

idmançılarımız həmin il Olimpiadaya 23 lisenziya qazanmıĢlar. 1996-cı ilin 29 iyulunda ölkə 

rəhbəri  H.Əliyevin “GƏNCLĠK” Beynəlxalq Turizm  Mərkəzində  idmançılarımızın təntənəli 

yolasalma mərasimində  iĢtirakı dövlət rəhbərimizin ölkəmizdə idmana göstərdiyi  qayğı və 

diqqətə daha bir sübutdur. 

       Həmin il idmançılarımız Atlantada keçirilmiĢ   XXVI Yay Olimpiya Oyunlarından 1 

gümüĢ medalla dönmüĢlər.197 Olimpiya iĢtirakçısı olan ölkədən 79 medalçı sırasına daxil 




31 

 

olmuĢdur. Azərbaycan medal qazanan ölkələr arasında qeyri-rəsmi hesabda 48-ci keçmiĢ 



SSRĠ Respublikaları arasında isə 7-ci yeri tutmuĢdur. 

            1996-cı ildə idmançılarımız Avropa və dünya birinciliklərində,eləcə də Kubok 

yarıĢlarında 22 qızıl,17 gümüĢ və 29 bürünc medal qazanmıĢdılar. 

            1997-ci il 1 fevralında Azərbaycan Respublikası Gənclərinin  I Formunun  bir illiyi  

münasibətilə ölkə gənclərinin bir qurupunu qəbul edən prezident H.Əliyev həmin tədbirdə  

Gənclər və Ġdman Nazirliyinin  fəaliyyətini yüksək  qiymət verərək bu təĢkilatın qarĢısına 

qoyulmuĢ vəzifələrin öhtəsindən layiqincə gəldiyini qeyd etmiĢdi. 

              Gənclər və Ġdman Nazirliyi yarandığı vaxtdan indiyədək   ölkəmizin beynəlxalq 

aləmdə müsbət imicinin formalaĢması yolunda xeyli iĢ görmüĢdur. 

               Bir çox  Avropa və dünya çemionatlarının,həmçinin gəncliklə bağlı beyn 

əlxalq  tədbirlərin  ölkəmizdə keçirilməsi  bu sahədə  aparılan məqsədyönlü  fəaliyyətin 

məntiqi davamı sayıla bilər. 

         Ölkə idmançılarının  beynəlxalq  yarıĢlarda  qazandıqları naliyyətlər  1997-ci ildə  

dahada yüksək olmuĢ,ötən  illərlə müqayisədə  irəliləyiĢ rəqəmlərdə   öz əksini tapmıĢdır. 

          Həmin ildə  ölkəmizdə  beynəlxalq  səviyyəli  yarıĢlarda  54 qızıl,45 gümüĢ və 37 

bürünc  medal  gətirilmiĢdir.1997-ci ildə  Ġ.Əliyev baĢda olmaqla Milli Olimpiya Komitəsinə  

yeni rəhbərliyin seçilməsi  ölkəmizdə idmanla bağlı olan  bu iki təĢkilatın birgə fəaliyyətinə  

və qazanılan uğurların artmasına xeyli kömək etmiĢdir. 

           1998-ci ildə Nazirliyin məqsədyönlü fəaliyyəti  öz səmərəsini vermiĢ  və  həmin il 

idmançılarımız  Azərbaycana  168 medal (60 qızıl,45 gümüĢ,63 bürünc )gətirmiĢlər. 

             Həmin ilin may ayında ölkəmidə ilk dəfə olaraq  Yeniyetmələrin  Respubilika 

Oyunları   keçirilib. 

          Ötən Ġllərdə Gənclər və Ġdman  Nazirliyi  təĢəbbüsü ilə keçirilmiĢ onlarla 

vətənpərvərlik, Müasirlik və.s. mövzusunda,eləcə də  dövlətimizin müsətəqilliyi iləbağlı 

gənclər arasənda keçirdiyi bir çox tədbirlər nazirliyin  ölkənin və gəncliyin inkiĢafı naminı 

apardığı  siyasətin tərkib hissəsi olaraq bütün hallarda ictimaiyyət  tərəfindən  alqıĢlanmıĢdır. 

         Ə.Çoudrinin Ģərəfinə həsr olunmuĢ ənənəvi 4-cü Beynəlxalq turnirin , həmçinin boks 

üzrə yeniyetmələr arasında Avropa çempionatının  məhz Azərbaycanda keçirilməsi və  həmin 

möhtəbər yarıĢda 4 qızıl,1 gümüĢ,4 bürünc medal əldə edən ölkəmizin komanda hesabında 24 

ölkə arasında 2-ci yeri tutması idmanımızın böyük uğurlarından sayılmalıdır. 

            Bundan baĢqa boks üzrə 2001-ci ildə sərbəst güləĢ üzrə Dünya və Avropa  

çempionatının bakıda keçirilməsi  beynəlxalq  federasiyanın  bu sahədə  ölkəmizə üstünlük 

verməsi  respublikamız üçün böyük siyasi əhəmiyyət kəsb etmiĢdir 

     Ümumillikdə  isə 1997-ci ildə  idmançılarımız vətənə 70 qızıl,45 gümüĢ,51 bürünc medal 

gətiriblər. 

      1998-ci ildə  ölkənin idman fəaliyyəti Avstraliyanın Sidney Ģəhərində keçiriləcək  XXVII 

Yay Olimpiya Oyunlarına  idmançılarımızın yüksək səviyyədə hazırlanmasına yönəldilmiĢdir. 

          Milli Olimpiya  Komitəsi ilə  birlikdə bu yöndə həyata keçirilən tədbirlərin  Sidneydə 

öz layiqli sonluğunu tapması  hər bir Azərbaycan vətəndaĢının  ən böyük arzularından idi. 

           Olimpiadada  iĢtirak etmək üçün  idmançılarımız 31 lisenziya 

qazandılar.Gənclər,idman və Turizm Nazirliyi ilə  Milli Olimpiya Komitəsinin  birgə səyləri 

nəticəsində  dörd idmançımıza sərbəst  iĢtirak kartı verdilər. 




32 

 

       2000-ci ildə Gənclər,Ġdman və Turizm Nazirliyində   bütün fəaliyyət sahələrində  iĢ 



üslubunun   müasirləĢməsi üçün  proqramlar həyata keçirilmiĢdir.Tam kompüterləĢdirilməsi  

və internet Ģəbəkəsindən   geniĢ istifadə etməsi,nazirliyin dünya informasiya   məkanında  öz 

yerini tutmasına əyani sübutdur. 

            Hazırda  idamançılarımız  beynəlxalq  yarıĢlarda  uğurlu  çıxıĢlarını  davam  etdirərlər. 

 2000-ci ildə idmançılarımız dünya və Avropa birinciklərində, həmçinin kubok yarıĢlarında 

105 medal  (41 qızıl,30 gümüĢ və 34 bürünc) qazanıblar.  

Sidney olipiya oyunlarında idmançılarımız 2 qızı və 1 bürünc medal qazandılar. Ölkəmiz  

olimpiadada  iĢtirak eden  ölkələr arasənda 34-cü yeri tutdu. Cənubi Qafqaz  ölkələri arasında  

Azərbaycan ən yüksəkdə durmuĢdur.Gürcüstan 60-cı, Ermənistan respublikası isə 80-ci yerlə 

kifayətləndilər. 

AZƏRBAYCANDA TURĠZM. 

2001-CĠ ĠL iyun ayında Ümumdünya Turist TəĢkilatının  Avropa üzrə regionlar 

nümayəndəsinin köməkçisi ANDREY ġlevkov  Azərbaycana həmin təĢkilatdan gələn ilk 

turist mütəxəsisi idi. 

      Gənclər, Ġdman  və Turizm Naziri  Ə.qarayev  ona ölkəmizdə aparılan struktur  

islahatlardan, Azərbaycanda turizmin inkiĢafı üçün təbii və tarixi Ģəraitin mövcudluğu və 

beynəlxalq təəccrübyə ehtiyac duyulduğunu bildirdi.Bunun üçündə  Ümumdünya  Turis 

TəĢkilatına  üzv olmağımız respublika üçün mühüm əhəmiyyət  kəsb  edir. 

         Qonaq Ģəhərin ġəhidlər xiyabanında oldu,A.ġlevkov  ölkədə fəaliyyət göstərən turizm 

Ģirkətlərinin nümayəndələri üçün turizm marketinqi  üzrə xüsusi seminar keçirmiĢdir. 

      Azərbaycan turizmin inkiĢafında məqsəd  turizm  sənayesini iqtisadiyyatın yüksək  gəlir  

gətirən sahəsinə  çevirməkdən  sosial və ekoloji tələblərə cavab verəcək yüksək səmərəli və  

rəqabət qabiliyyətli  turizm kompleksinin  yaratmqdan ,GÖSTƏRĠLƏN turis xidmətlərinə 

Azərbaycan və xarici turistlerin tələbatlarını təmin etməkdən, yeni iĢ yerlərini açmaqdan və 

respublika iqtisadiyyatının turizmlə bağlı digər sahələrində  dövlətin büdcəsinə gəlir 

gətirməkdən ibarətdir. 

           Azərbaycanda mövcud olan təbii mineral su  və müalicəvi palçıq mənbələri, Xəzərin 

sahilində yerləĢən səfalı yerlər  birgə, ĠSTĠSU ,qalaatlı,naftalan və.s.kimi sanatoryalar istirahət 

evləri,müalicə və sağlamlıq ocaqları turizmin inki-Ģafına böyük imkanlar açır. 

 DÜNYA AZƏRBAYCANLILARININ QURULTAYI... 

2001-ci il noyabr ayında respublikamızda keçirilmiĢ dünya azərbaycanlılarının  I Qurultayı 

XALQIMIZIN TARĠXĠNDƏ  son dərəcə əhəmiyyətli olan hadisədir. 

            Qurultayda iĢtirak etmək üçün  dünyanın hər yerindən ölkəmizə gələn  

həmvətənlilərimiz arasında idmançılar və idman xadimləri də az deyildi. 

         Qurultayın gediĢində fəaliyyət göstərən “Gənclik  və idman “ bölməsi öz iĢini  MOK –

un yeni inzibati binasında davam etdirdi. ABġ-ın , Almanya 

,Danimarka,Latvariya,Rusiya,Belarus, Ukranya,Gürcistanın və eləcədə ölkəmizin tanınmıĢ 

idman xadimləri bu tədbirdə  iĢtirak edirdilər. 

        Ə.QARAYEV Respublikamızda idman sahəsindəki və Sidney olimpiadasındakı əldə 

etdiyimiz müvəffəqiyyətlərdən danıĢdı. 

 

O, qey etdi ki:  “ SON 3 ĠLDƏ ĠDMANÇILARIMIZ AVROPA VƏ DÜNYA 



ÇEMPĠONATLARINDA, ELƏCƏDƏ DĠGƏR MÖTƏBƏR BEYNƏLXALQ 

YARIġLARDA KĠFAYƏT QƏDƏR MEDAL QAZANIBLAR. BUNLARIN HAMISI 




33 

 

MÜSTƏQĠLLĠYĠN BƏHRƏSĠ VƏ ĠDMANA DÖVLƏT QAYĞISIDIR.” Yığıncaqda 



Olimpiya  çempionu Z.MEFtəədtinova ( azərbaycan),M.Qasımov,H.Qayavə baĢqaları 

qurultayın əhəmiyyətindən danıçdılar.ToplanıĢda belə bir  təklif irəli  sürdülər ki, “ DÜNYA  

AZƏRBAYCANLILARIN OLĠMPĠADASI KEÇĠRĠLSĠN”. Bu yığıncaqda ikiqat olimpiya 

çempionu Ġ. Məmmədov, Emil və Rüfət Ġsrafilbəyovlarda iĢtirak etmiĢdir.  Onlar Amerikada 

tanınmıĢ boksçulardır. 

              

 

 

MÜASĠR   REGĠONAL  ĠDMAN   HƏRƏKATI. 



1. 

CƏNUB – ġƏRQĠ   ASĠYA ÖLKƏLƏRĠNĠN  OYUNLARI. 

 

 Ġkinci  Dünya  müharibəsindən  sonra    BEYNƏLXALQ    Olimpiya    Komitəsinin    üzvü  



SONDĠNĠN  (  Hindistan)  inadkar  təĢkilatçılıq    cəhdləri    sayəsində    13.02.1949-cu  ildə 

“ASĠYA OYUNLARI ” assosiasiyası yaradıldı.  

 Bu    assosiasiya  idman  əlaqələrinin  inkiĢafına  yönəldilmiĢ  əsaslı  plan  hazırladı.  

Assosiasiyanın əsas məqsədi  aĢağıdakılar idi: 

A)  Asiya  ölkələrində idmanın səviyyəsini artırmaq məqsədi ilə yarıĢları sistematik  təĢkil 

etməklə  göstərilən  ölkələrin    Olimpiya  oyunlarında    və  digər  beynəlxalq  yarıĢlarda  

daha uğurlu iĢtirakına  kömək göstərmək;      

B)   idmana  olan  marağı  daha  geniĢ  miqyasda  artırmaq,  eyni  zamanda    həmin  ölkələrin  

xalqlarına öz fiziki qabiliyyətlərini artırmağa imkan yaratmaq ; 

C)    Assosiasiyaya  üzv olan  ölkələr arasında qarĢılıqlı anlaĢma və könüllülük  zəminində 

olan  münasibətlərin  yaranmasına kömək etmək. 

       1951-ci  ildə  bu  proqram  əsasında    Olimpiya  oyunlarının    proqramı  üzrə  Asiya 

oyunlarının  keçirilməsi  bərpa  edildi.  Bu  oyunlarda  müntəzəm  olaraq    Əfqanıstan 

,Hindistan,Ġndonezya, Ġran,Nepal,Sinqapur,Tayland,FLĠPPĠN, Seylon və   Yaponyanın 

idmançılrı  iĢtirak  edirdilər  bəzən  isə  onlara    Asiyanın    sosialist    ölkələrinin 

,Azərbaycan  eləcədə  Tayvan  və  Honqonk  idmançıları  qoĢulurdular.  1962-ci  ildə 

Cakartada  keçirilən oyunlara  Tayvan və Ġsrail idmançıları dəvət olunmadıqları üçün 

Beynəlxalq        olimpiya  komitəsi    onların  rəsmi  statusunu  tanımadı.  Mütəxəsislərin 

rəyinə görə müharibədən sonrakı dövr Asiya regional oyunlarına   kriket və beysbolla 

yanaĢı, futbol və voleybolun  yayılmasının daha  geniĢ  vüsət slması ilə xarakterik id. 

Nümunəvi çıxıĢlar  çərçivəsində  isə yerli adətlər və xalq oyunları  ilə bağlı  müxtəlif 

növ uarıĢlar keçirildi. Bununla    ələqədar artırmaqda olan maddi çətinliklər üzündən 

təĢkillat komitəsi  oyun   proqramlarının   ixtisarı haqqında  düĢünsə  də  bir nəticə  əldə 

edə  bilmədi.  Keçirilən  bütün  oyunlarda  Yaponya  idmançıları    üstünlüyü  əldən 

vermirdilər. 1950-ci illərin axırlarında  idmanın digər ölkələrə nisbətdə daha az inkiĢaf 

etdiyi dövlətlərdə  CƏNUBU-ġƏRQĠ  Asiyz oyunları tədid edildi. Ġdman hərəkatının 

inkiĢaf etdirmək məqsədi ilə yanaĢı təĢkilatçılar bu oyunların yaranma səbəblərini , hər 

Ģeydən  əvvəl,kiçik  ölkə  idmançılarının  maddi  çətinliklər  üzündən  hətta  Asiya 

oyunlarında  belə    iĢtirak  edə  bilməməsi  ilə  əlaqələndirdilər.  Eyni  zamanada  ,  onlar 

təĢkilatı  çətinliklərlə  üzləĢməmək  üçün  bu  oyunlara    iĢtirakının  beynəlxalq  




34 

 

konfiliktlərə  səbəb  ola  biləcək  ölkələrin  (  KXDR,VSR)  idmançılarını  dəvət 



etməyəcəklərinidə elan etdilər. 

   Ġlk  Cənubu-ġərqi    Asiya  oyunları  1959-cu  ildə  Tailandın  paytaxtı    BANKOQDda 

keçirildi.  YarıĢın  proqramına  atletika,  atıcılıq,voleybol,stolüstü  tennis  ,badminton  

basketbol,boks,veloidman,futbol, üzgüçülük,və ağır atletika, idman növləri daxil idi.  

          II Oyunlar isə 1961-ci ildə RANQUNDA keçirildi və orada   Birma ,Kamboca 

,Laos,Malayziya , Sinqapur, Tailand  və cənubi  Vyetnam  idmançıları iĢtrak etdilər . 

Beynəlxalq Atletika  Ġttifaqının Ġndoneziya(BAĠĠ) əleyhinə  yönəldilmiĢ  sanksiyasına  

görə  Kamboca    özünün    III  cənubi-Ģərqi  Asiya  oyunlarını  keçirmək  hüququndan 

imtina etdi. Dəqiq  desək Asiya oyunları  Federasiyasının nizamnaməsini  pozduğuna 

görə  BOK  Ġndonezyaya  xəbərdarlıq  etməklə  faktiki  olaraq  CAKARTA  oyunlarına  

hamilik etməkdən  imtina etdi. BOK və  Ġndonezya rəhbərləri arasındakı   mübarizəyə 

Çin Xalq Respublikasının (ÇXR)qarıĢması  isə   Asiya oyunları iĢtirakçıları arasında 

yeni parçalanmaya səbəb oldu. 

                 1963-cü  ilin  payızında  CAKARTA  BOK-la    rəsmi  əlaqəsi  olmayan 

ölkələrin  idmançılarını dəvət etməklə  I QANEFO oyunlarını  təĢkil etdi. Buna cavab 

olaraq BOK bu oyunlarda iĢtirak edən ölkələrin dmançılarının  1964-cü ildə Tokioda 

keçirilən  olimpiya  oyunlarında  iĢtirakına  icazə  vermədi.  QANEFO-nun    II  oyunları  

1966-cı ildə  Pnompendə keçirildi. 

      III  oyunların    1969-cu  il  Pekin-də    keçirilməsi  planlaĢdırılmıĢdı.  Lkin  bu  zaman 

idman  yarıĢlarının  keçirilməsi  əleyhinə  yönəldilən  mədəni    inqilab  həmin  oyunların 

təĢkilinə mane oldu. 

1.1 


PANAFRĠKA OYUNLAR 

Kubertenin  panafrika  oyunları  haqqındakı  ideyaları  yalnız    müstəmləkəçilik 

sisteminin 

ləğvindən 

sonra 

həyata 


keçirilə  bilərdi.Bu  ideyaların 

gerçəkləĢməsini  eyni  zamanda Afrika qitəsində  baĢ verən daxili  ziddiyyətlər 

və  neokolonist    meyllər    çətinləĢdirirdi.1950-ci  illərdə  Afrika  idman  aləminə 

aid olan 2 tədbir(I Misir,II Fransa tərəfindən)həyata keçirilmiĢdi.Axrıncı tədbir  

ġarl  dö  Qolun  Afrika  siyasəti  ilə  bağlı  idi  və  1959-cu  ildə  həmin  hökumətin 

dəstəyi  ilə  fransız  Milli  Həmrəylik  Oyunları  təsis  edildi.I  Fransız  Milli  

Həmrəylik  Oyunları  13-19  aprel    1959-cu  tarixdə  Tonanarivdə  keçirildi.Bu 

oyunların  ilk  iĢtirakçıları  Fransa  onun  keçmiĢ  müstəmləkə    ölkələrinin   

“Brazzavil qrupu”adlanan mühacirləri oldu.YarıĢlarda 8 idman növü üzrə 800 

idmançı  iĢtira  edirdi.Lakin  azadlıq  mübarizəsinin  güclənməsi  nəticəsində  bu 

birlik dağıdıldı və yalnız 2 il sonra  Abidcanda”FRANK DĠLLĠ ÖLKƏLƏRĠN 

OYUNLARI”  adı  altında  II  oyunlar”AFRĠKA  DOSTLUQ  OYUNLARI”adı 

altında  1963-cü  ildə  isə  Dakarda  III  oyunlar  keçirildi.Adların  bu  cür  tez-tez 

dəyiĢdirilməsi    eyni  vaxtda    həm  xalqların  müstəqillik  uğrunda 

mübarizəsini,həmdə  müsəmləkəçiliyin  incə  mədəniyyət  metodlarını  əks 

etdirirdi.Qeyd etmək lazımdır ki,III oyunlarda  fransızlarla bərabər 23 ölkənin 

3000 idmabçısı iĢtirak edirdi.Onların arasında  Əlcəzair,Tunis,BirləĢmiĢ Ərəb 

Əmirliklərinin idmançıları da var idi 




35 

 

4.3. XIX QIġ OLĠMPĠYA OYUNLARINDA  AZƏRBAYCAN  ĠDMANÇILARININ 



ĠġTĠRAKI. 

XIX QıĢ olimpiya oyunları 2002-ci ilin fevralında  ABġ-ın  Yuta Ģtatının  paytaxtı SOLT 

LEYK sitidə “Duzlu göl Ģəhərin” DƏ KEÇĠRĠLMĠġDĠR. Dəniz səviyyəsindən 1320m  

yüksəklikdə yerləĢən  bu Ģəhər 4 tərəfdən  dağlarla əhatə olunmuĢdur.Ətraf dağlardan ən uca 

zirvə 3553m hündürlüyündədir. Fevralın 8- də 24-dək  davam edən  SOLTLEYK SĠTĠ 

oyunlarında 7 idman növü üzrə  78 yarıĢ keçirildi.Bu olimpiyada birdə ona görə yadda 

qalacaq olacaq ki BOK-un yeni prezidenti  JAK ROQ-un rəhbərlik etdiyi ilk olimpiyada idi. 

Burada nemayəndə heyətimiz 4 nəfərlə  Azərbaycana ikinci dəfə  QıĢ Olimpiya oyunlarında 

təmsil edirdi. Ölkəmiz iki idman növü –konki sürmə, və dağ xizəyi üzrə  üç yarıĢda təmsil 

olundu. Azərbaycan idmançıları  S.RILOV kiĢilər arasında  fiqurlu konki sürmə üzrə 

yarıĢlarda iĢtirak etmək hüququnu  2001-ci ilə VANKUVERDƏ keçirilmiĢ dünya 

çempionatında 13-cü yertutaraq qazanmıĢdı.Füqurlu konki sürmənin idman rəqsləri yarıĢnda 

respublikamızı  K. FREZER VƏ Ġ.LUKANĠN  təmsil etmiĢdir.ĠQOR bakıda anadan 

olmuĢdur. Azərbaycan rəqs cütü 2002-ci iln yanvarında  LOZANNADA  keçirilmiĢ avropa 

çempionatında 13-cü yer tutaraq  Solt Leyk Sitiyə lisenziya qazanmıĢdılar.Dağ xizəyinin 

slalom  növü də  ölkəmizi E. Ġsakov təmsil etdi.22 yaĢlı Elbrus ötən ilin  sonunda  Ġtalyanın 

Panpiado  Ģəhərində keçirilmiĢ slalom yarıĢlarında lisenziyaya sahib olmuĢdu. Ənənəyə görə 

Yunanıstan nümyəndə heyəti   stadiona 1-ci daxil oldu. Paradda  iĢtirak edən ölkələr əlifba 

sırası ardıcıllığı ilə stadiona daxil oldular. Stadiona sonucu ən böyük sayda 236 nəfələ təmsil 

olunan ev sahibləri-ABġ idmançılarl girdilər. Sayca böyük olan ikinci komanda Almanya 

idi.AçılıĢ mərsimini stadiona toplaĢmıĢ 56000 tamaĢaçı ilə yanaĢı, dünyanın 3,5  milyard  

sakini  televizya ilə izləyirdi. Azərbaycan idmançılarından fizurlu konki sürən  S.Rılov 

yarıĢlara ilk qatıldı. 28 ölkənin idmançılarının iĢtirak etdiyi bu yarıĢda atletimiz 

imkanlarından aĢağı səviyyədə çıxıĢ edərək 24-cü yeri tutdu. Fiqurlu konki sürmənin  idman 

rəqsləri yarıĢlarında iĢtirak edən Azərbaycan idmançıları  K.FREZER və Ġ.LUKANĠN  qısa, 

məcburi və sərbəst çıxıĢlarından  sonra 32 ölkənin nümayəndələri  arasında 17-ci yeri 

tutdular. Bu   gənc idmançılarımız üçün uğurlu nəticə sayıla bilər.E. ĠSAKOV   slalom  

yarıĢında cəddə məsafənin yarsını keçə bildi. Ġdmançımız növbəti döngələrin birində  yarıĢ 

xəttindən kənara çıxdığına görə yarıĢ  dayandırılmlı oldu. Qeyd  etmək lazımdır ki  SOLT 

LEYK SĠSTĠ də slalom yarıĢlarda iĢtirk edən 78  idmançının 32-si məsafəni axırdək keçə 

bilmədi. Mütəxəssislər bunun səbəbini  slalom yarıĢının keçirildiyi yerdə havanın çox 

soyuqluğu nəticəsində qar örtüyünün həddən artəq möhkəm olması ilə əsaslandırırdılar.   

                                           XIX QIġ OLĠMPĠYA OYUNLARI 

YERLƏR                                    ÖLKƏLƏR                                   MEDALLAR                                                      

CƏMĠ  

                                                                                          QIZL     GÜMÜġ   BÜRÜNC 



 

I                             ALMANYA           12        16        7                                    35  

II                            NORVEÇ               11         7       7                                     25 

III                           ABġ                        10        14     11                                   35 

26-77 yerlər             AZƏRBAYCAN            -            -           -                                      - 

             

 



36 

 

4.RESPUBLĠKADA  YENĠ OLĠMPĠYA  KOMPLEKSLƏRĠ. 



21 oktyabr 2000-ci il tarixində bakı ĢəhərindəMilli Olimpiya Komitəsinin tikdirdiyi yeni 

olimpiya idman kompleksinin açılıĢ mərasimi oldu. AçılıĢ mərasimində Azərbaycan  

Respublikasının preziden                             ti H.Əliyev, Avropa Olimpiya Komitəsinin 

prezidenti JAK ROQ və AOK-un baĢ katibi MARĠO  PASKANTENĠ iĢtrak etmiĢlə. 

Ölkəmizin bütün dövlət və hökümət rəsmiləri gözəl  üslubda və dizaynda müasir standartlara 

uyğun olaraq inĢa edilmiĢ kompleksin açılıĢ mərsimində iĢtrak etmiĢlər. 

               MOK-un prezidenti açılıĢda iĢtirak edənləri salamlayıb,kompleks haqqında geniĢ 

məlumat vermiĢdir. 

          AOK prezidenti JAK ROQ    ölkəmizi nümayəndə heyəti və AOK rəhbərliyi adından 

təbrik etmi.dir. 

           Sonra prezident H.Əliyev geniĢ nitq söyləyərək öz xeyir-duasını vermiĢdir: 

           “Hörmətli cənab JAK ROQ xanım ROQ,  hörmətli cənab MARiO.P MƏN sizi 

azərbaycanda səmimi qəlbdən salamlayıram.Sizin ilk dəfə ölkəmizə gəliĢinizi ,bir tərəfdən 

Azərbaycan MOK-un naliyyətləri ilə bağlı oluduğunu düĢünürəm. Ikinci tərəfdən də bunun 

daha çox sizin Azərbaycana,BĠZĠM ÖLKƏMĠZƏ, xalqımıza,idmanımıza diqqətiniz kimi 

qəbul edirəm. Mən bu gün sizinlə çox böyük sevin hissi ilə görüĢdüm. Ümumiyyətlə gənclərlə 

görüĢmək hər bir insanı sevindirir, məni isə  xüsüsi olaraq sevindirir.BU cür gözəl bir 

kompleksin  yaranması təbiidir ki, Azərbaycanda quruculuq,yaradıcıllıq iĢlərinin nümunəsidir. 

Biz bu quruculuq iĢlərini gələcəkdədə aparacayıq.” 

      MOK-UN   inzibati binası 27 mart 2001-ci il tarixində Bakıda açılıĢ mərasimi 

olmuĢdur.Bu Azərbaycan idmanınınin inkiĢafına və Avropa ölkələri üçün böyük  örnək dərsi 

idi.Bunu bir neçə dəfə aok-un prezidenti J.ROQ təkrar etmiĢdir. 

    MOK-un yeni  inzibati binasının açılıĢında Azərbaycan Respublikasının prezidenti H.Ə  

ÇıxıĢ etmiĢdi:  

     “  2001-ci ildə MOK-un  yeni icraiyyə komitəsi  seçilib  iĢə baĢladığı az vaxtda  

Azərbaycan MOK-u öz varlığını nümayiĢ etdirdi. Bu həm ölkə daxilində, həmdə dünya 

miqyasında Azərbaycan idmançılarının müxtəlif yarıĢlarda əldə etdikləri müsbət nəticələrin 

müstəqi azərbaycan üçün nə qədər böyük əhəmiyyətə malik olduğunu  göstərir.Azərbaycan 

milli olipiya komitəsi beynəlxalq  olimpiya komitəsində,Avropa olimpiya komitəsində və 

baĢqa beynəlxalq  idman təĢkilatlarında təmsil olunublar.  Biz  ölkəmizdə bədən tərbiyəsi və 

idmanın kütləviliyinə nail olmalıyıq. Bu Azərbaycan vətəndaĢlarının hər tərəfli gələcəyi üçün 

təməldir . Onlar üçün lazımı Ģərait yaradılmalıdır. Lakin sərbəst  iktisadiyyat ,bazaq 

iqtisadiyyatı dövründə, özəlləĢdirmə prosesi dövründə onun gələcəyini nəzərə alsaq, dövlətin 

imkanları məhdudlaĢır. Amma sərbəst fəaliyyət göstərən həm komersiya təĢkilatlarının ,həm 

ictimai təĢkilatların həmdə müxtəlif  təĢkilatların  imkanları  geniĢlənir. Biz bu Ģəraitə  

uyğunlaĢmalıyıq və təĢəbbüskarlıq  nümayiĢ etdirməliyik. Mən bütün təĢkilatları-həm dövlət , 

həmdə qeyri dövlət təĢkilatlarını , biznes aləmi-hammını Azərbaycanın gələcəyi üçün vacib 

olan bu böyük iĢə dəvət edirəm və çağırıram. Güman edirəmki, mənim bu səsim eĢidiəcək... 

  ĠNDĠ bazar  iqtisadiyyatı dövründə bəzi insanlar Ģəxsən çox zənginləĢirlər.Qazanclarının bir 

hissəsini bu iĢlərə ayırsınlar.Bu daha da böyük xeyirxahlıq olar. 

       Ona görədə mən  sizi dəvət edirəm ki milli olimpiya komitəsinin bu təĢəbbüsünə 

qoĢulasınız... kim bunu ede bilir və bunu qiymətləndirir özünün Ģəxsi imici naminə  yox 

sadəcə Ģəhərimizn,ölkəmizin xalqımızın inkiĢafı naminə edirə,bu təbiidirki əsl 



37 

 

vətəndaĢlıqdır,əsl yüksək insani  keyfiyyətdir. Birdə ki bu gözəl memarlıq 



abidəsidir,ġəhərimizi gözəlləĢdirir.Hər yaranan obiyekt xalqa qalır  millətə qalır. 

Azərbaycanın bu sahədə  böyük potensial imkanları vardır. Sadəcə bu potensialı indiyə qədər  

hərəkətə gətirən olmamıĢdır.” 

MAġTAĞA: 2001-CĠ ĠL ölkə idmanı üçün bir çox əlamətdar hadisələrlə yadda qaldı. Həmin 

ilin dekabrın 29 da MaĢtağa qəsəbəsində yeni olimpiya kompleksinin açılıĢ mərasimində 

prezident H.Əliyev çıxıĢ edib.Milli Olimpiya komitəsinin  təĢəbbüsü ilə yeni tikilən kompleks 

müsir tələblərə tam cavab verir.Olimpiya çempionu Namiq Abdullayev, MaĢtağa 

qəsəbəsindən olan milli məclisin  deputatı Ə. Məmmədova göstərilən diqqətə  görə öz 

millədarlığını bildirdilər. MOK prezidenti Ġ.Əliyev   ölkə baĢçısına kompleks barədə ətraflı 

məlumat verdi. Ġdman  mərkəzinin ərazisində müasir basketbol,mini- futbol,tennis ,atletika  

meydançaları  idman salonları və yeni salınmıĢ istirahət parkı  gələn qonaqların və ismnçıların 

xoĢuna gəlmiĢdir. Bunun üçün prezident H.Əliyev  MOK-prezidenti  Ġ.Əliyevə bu kompleksin 

tikilməsinə görə təĢəkkür etmiĢdir. 

      NAXÇIVAN: 15 ĠYUN 2002-CĠ ĠL tarixində burada MOK-un prezidenti ĠLHAM 

Əliyevin  təĢəbbüsü ilə tikilmiĢ yeni  olimpiya kompleksinin açılıĢ  mərasimi olmuĢdur. 

    Respublika prezidenti H.Əliyev açılıĢ mərasimi çıxıĢında  bildirmiĢdir ki: 

“... BU  çox əlamətdar bir hadisədir ... siz bu olimpiya kompleksinin Naxçıvan üçün nə 

drəcədə  faydalı olduğunu  bir neçə müddətdən sonra  daha yaxĢı qiymətləndirə biləcəksiniz.” 

Bu kompleksin Azərbaycan MOK –si  tərəfindən Naxçıvan üçün böyük hədiyyə olduğunu 

vurğuladı. 

“ BU Cür komplekslər maĢtağada, Gəncədə tikilmiĢ və Lənkəranda,  ġəkidə, Qubadada tikilir. 

Ġndi Azərbaycanda idmanın ,bədən tərbiyəsinin böyük maddi  texniki bazası yaranıb. Bütün 

bunları MOK öz vəsaiti hesabına  tikdirmiĢdir.” 

 Müasir beynəlxalq tələblərə uyğun inĢa edilmiĢ  bu komplekslərdə qısa bir müddətdə bir çox 

növlər üzrə respublika və beynəlxalq miqyaslı yarıĢlar keçirmək mümkündür. 

MOK-un prezidenti ĠLHAM ƏLĠYEV  Naxçıvanda yeni müasir dünya standartlarına cavab 

verən  olimpiya kompleksininaçılıĢını Azərbaycan  tarixində çox ələmətdar gün hesab 

edilmiĢdir. Son 5 il ərzində idmançılatımız müxtəlif beynəlxalq yarıĢlarda – Avropa və dünya 

çempionatlarını , olimpiya oyunlarında 800-dən çox medal qazan mıĢlar. Onlardan 291-qızıl 

medaldır. 

        

 

 



Yüklə 0,58 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   19




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin