324
keçir: ilham, məhsuldar təxəyyül, yeni ideya ilə şəfəqlənmə, onun məntiqi
işlənilməsi, yoxlanılması və reallaşması (sonuncu mərhələ). Yaradıcılığın
əvvəlki mərhələlərində şüuraltı ünsürlər, intuisiya üstün yer tutur. Sonrakı
mərhələlərdə isə düşünülmüş, məntiqi təfəkkür əsas rol oynayır.
Yaradıcılığın zəruri subyektiv şərti olan məhsuldar təxəyyül
məntiqi təfəkkür qanunlarından fərqlənən özünəməxsus qanunlara malik-
dir. Burada fikirlər məntiqi zərurilik prinsipi üzrə deyil, daha sərbəst prin-
sip-oxşarlığa görə, qarışıqlığa və ziddiyyətliyə görə əlaqələndirmə prinsipi
üzrə birləşdirilir.
Yaradıcılıq prosesi insanın erudiyası ilə sıx bağlıdır
. Lakin
zəngin erudisiya heç də həmişə məhsuldar yaradıcılığı tə‟min etmir.
Eynşteyn bu cəhəti qeyd edərək göstərmişdir ki, kəşfi çox vaxt avamlar
edir. Əlbəttə buradan belə nəticə çıxarılmamalıdır ki, avam olmaq elmi
yaradıcılığın zəruri şərtidir. Başqa sahələrdə olduğu kimi burada da
müəyyən ağıl həddi gözlənilməlidir. Yaradıcılıq prosesində fikrin
qərarlaşmış olan ən‟ənələrdən kənara çıxması, müstəqil olması çox
mühümdür. Bu prosesdə alınan yenilik yaradıcı vəzifələrin həlli yolları
barəsində gərgin axtarışların nəticəsidir. O həm də tədqiqatçının hadisələrə
münasibətdə öz nöqteyi -nəzərinə malik olmaq kimi yüksək qabiliyyətinin
məhsuludur.
Yaradıcılıq insandan
Dostları ilə paylaş: 
