Dərslik mövcud proqram əsasında yazılaraq "Təsviri incəsənətin nəzəriyyəsi"nin



Yüklə 3,29 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə13/36
tarix13.12.2023
ölçüsü3,29 Kb.
#174827
növüDərslik
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   36
I brahimov T I Tsviri incsntin nzr

Aşkar görünən simmetriya açıq-aydın gözlə görünür. Belə 
simmetriyanın mərkəzi oxu ola da bilər, olmaya da bilər, lakin 
simmetriyanı təşkil edən cinahlar (sağ-sol və ya üst-alt) mütləq 
bərabər şəkildə olmalıdırlar. Belə halda mərkəzi ox xətti şaquli, 
üfüqi və diaqonal da ola bilər. Vacib deyil ki, ox gözlə görünən 
olsun, ümumiyyətlə, ox təsvir olunmaya bilər. Mərkəzi ox yox-
dursa, insan onu mücərrəd halda, təxəyyül vasitəsilə təsəvvür 
edir. Simmetriyanın təsir “mexanizmi” insanın psixofiziologiyası 
ilə sıx bağlıdır. Hər bir insan bədəninin quruluşunda olan onurğa 
sütunu onun simmetriya oxunu təşkil edir. İnsanın onurğa sü-
tunu – əsas simmetriya oxu rolunu oynayaraq, fiquru sağ və sol 
simmetrik hissələrə bölür. Bununla bərabər, simmetriya insanın 
sifət quruluşunda da öz əksini tapıb. Belə ki, sifətin sol hissəsi sağ 
hissəsi ilə simmetriya təşkil edir. Bu halda mərkəzi ox (qaşların 
arasını, burun xəttini, dodaqların və çənənin ortasını birləşdirən 
xətt) aşkar görünmür, o təxəyyüldə canlanır. İnsanın daxili quru-
luşuna gəldikdə, burada da simmetriya əsas təşkil edir. 
İnsanın ümumilikdə sağ tərəfi sol tərəfinə bərabərdir. İnsanın, 
heyvanların, həşəratların, balıqların, bitkilərin və s. quruluşun-
dakı simmetriya canlı həyatın əsas quruluş prinsiplərindən biri 
kimi nəzərə çarpır. Beləliklə, simmetriya insanda tamlıq, tarazlıq 
və canlılıq təsəvvürünü yaradır. Bu təsəvvürlər təsviri sənətdə 
əks etdirilir. Beləliklə, simmetriya rahatlıq, bütövlük, tarazlıq, 
asimmetriya isə bizdə narahatlıq, natarazlıq və natamamlıq 
təsəvvürlərini formalaşdırır.
Ümumiyyətlə, aşkar görünən simmetriyanı mütləq üçlük ya-
radır: mərkəz, onun sağ və sol (üst-alt) tərəfləri.
Mövzu 7.
TƏSVİRİ 
SƏNƏTDƏ 
SİMMETRİYA VƏ 
ASİMMETRİYA 



Yüklə 3,29 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   36




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin