384051c7064ff50b4d88ff9a746b9032 Pedagogik kompetentlik va kreativlik asoslari
D avlat ta ’lim standartlari (inglizcha “standard” - me’yor, namuna) -
uzluksiz ta ’lim bosqichlarining asosiy ta ’lim dasturlari mazmunining zaruriy
minimumini, o ‘quvchilarga yuklanadigan o ‘quv yuklanmalaming maksimal hajmini,
ta ’lim muassasasi bitiruvchilarining tayyorgarlik darajasini, ta’lim jarayonini
ta ’minlash (uning moddiy-texnik, o'quv-laboratoriya, axborot-metodik, kadrlar
ta ’m inoti)ning asosiy talablarini aniqlab beradigan m e’yor va talablar sanaladi.
Davlat ta ’lim standartlari o ‘zida ta ’lim dasturlari mazmunining minimumi,
o'quvchilar tomonidan bajariladigan o ‘quv ishlarining maksimal hajmi, o ‘quv fani
bo‘yicha yakuniy ta ’limning yakuniy natijalari hamda ta ’lim olish shaklidan qat’iy
nazar bitiruvchilar erishishlari kerak bo'lgan ta ’lim darajasini aks ettiradi.
Davlat ta ’lim standartlari quyidagi tarkibiy tuzilmaga ega bo'ladi:
1. T a ’limning yangi yoki aniqlashtirilgan maqsadlari, farming o'rganish
ob’ektlari va asosiy mazmunli yo‘nalishlari ko‘zda tutiladigan o ‘quv fanining
umumiy ta ’rifi.
2. O 'quv fanining mazmuni, tayanch (invariant) darajasini tasvirlash.
3. T a’limning majburiy natijalarini ifodalash, ya’ni o'quvchilarning o‘quv
tayyorgarliklari zarur bo‘lgan minimal darajasiga qo‘yiladigan talablar.
4. Bilim, ko'nikm a va malakalarga qo'yiladigan talablar (bu ularning majburiy
tayyorgarliklari darajasining “o'Icham i” bo'lib, tekshirish ishlari, testlar, alohida
topshiriqlarni bajarishlariga qarab o'quvchilar tomonidan talablaming majburiy
darajasiga erishilganligi haqidagi xulosaga kelinadi).
Davlat ta ’lim standartlarining majburiylik xarakteriga egaligi - bu ularning
O 'zbekiston Respublikasi uzluksiz ta’lim tizimining tegishli ta ’lim muassasalarida
majburan, birdek qo'llanilishi bilan izohlanadi.
T a’lim mazmuni davlat ta ’lim standard, o'quv rejalari va o'quv dasturlari
mazmunida aks etadi.
0 ‘quv
rejasi - bu m e’yoriy hujjat bo'lib, unda har bir o'quv predmetining
mazmuni ochib beriladi, muayyan o'quv yilida o'zlashtirilishi zarur bo'lgan bilim,
ko'nikm a va malakalar hajmi ko'rsatiladi.
O 'quv rejasida quyidagilar aks etadi:
- o 'q u v yili, chorak (semestr)lar va ta ’tillam ing davomiyligi;
- ta ’lim m uassasasida o'rganiladigan o'quv fanlarining tartibi;
- fanlarning o'qish yillari bo'yichataqsim lanishi;
- har bir fan bo'yicha yaxlit ta’lim davri va har bir sinf (kurs)da fanlarni
o'rganishga ajratilgan soatlar hajmi;
- har bir fanni o'rganishga ajratilgan haftalik soatlar hajmi;
- praktikum lar, ishlab chiqarish va pedagogik am aliyotlar kabilarnmi
davom iyligi.