Dilrabo elmuratova nodira misirova

1- MAVZU. PEDAGOG1K KOMPETENTLIKNING UMUMIY
TAVSIFI
Reja:
1. “Kompetentlik” tushunchasining mohiyati.
2. Kasbiy kompetentlik sifatlari.
3. Pedagogning kasbiy kompetentligi.
Tayanch tushunchalar: kompetentlik, kasbiy kompetentlik, kasbiy kompetentlik
■•i lot lari, 
pedagogik 
kasbiy kompetentlik, 
Individual rivojlantirish dasturi,
/ ’•■ilugogning individual rivojlanish dasturi, o'z-o'zini rivojlantirish, pedagogning o ‘z
ustida ishlashi, pedagogning o'z ustida ishlash bosqichlari, o'z-o'zini baholash.
Foydalanish uchun adabiyotlar:
1. Markova A.K. Psixologiya professionalizma. - М.: Znanie, 1996.
2. Muslimov N.A. BoMajak kasb ta’limi o ‘qituvchilarini kasbiy shakllantirish / 
Monografiya. - Т.: Fan, 2004.
3. Muslimov N.A., N .Karimova. Kasb ta ’limi o ‘qituvchilarining amaliy 
kompetentligini shakllantirish texnologiyasi. - Т.: “Iqtisodiyot” nashriyoti, 
2012
.
“ Kompetentlik'” 
tushunchasining mohiyati. 
Bozor munosabatlari sharoitida 
mehnat bozorida ustuvor o‘rin egallagan kuchli raqobatga bardoshli bo‘lish har bir 
mutaxassisdan kasbiy kompetentlikka ega bo‘lish, uni izchil ravishda oshirib borishni 
tiiqozo etmoqda. X o‘sh, kompetentlik nima? Kasbiy kompetentlik negizida qanday 
sifatlar aks etadi? Pedagog o ‘zida qanday kompetentlik sifatlarini yorita olishi zarur. 
Ayni o'rinda shu va shunga yondosh g ‘oyalar yuzasidan so‘z yuritiladi.
I n g li z c h a
“ c o m p e t e n c e ”
tu s h u n c h a s i lu g ’a v iy jih a td a n
b e v o s it a “ q o b iliy a t” m a ’n o s in i if o d a la y d i.
M a z m u n a n e s a “ f a o liy a td a n a z a r iy b ilim la r d a n s a m a r a li 
f o y d a la n is h , y u q o r i d a r a ja d a g i k a s b iy m a la k a , m a h o r a t 
v a iq t id o m i n a m o y o n e t a o lis h ” n i y o r it is h g a x iz m a t q ila d i
“Kompetentlik” tushunchasi ta ’lim sohasiga psixologlaming ilmiy izlanishlari 
natijasida kirib kelgan. Psixologik nuqtai nazardan kompetentlik “noan’anaviy 
vaziyatlar, kutilmagan hollarda mutaxassisning o‘zini qanday tutishi, muloqotga
5

---

kirishishi, raqiblar bilan o ‘zaro munosabatlarda yangi y o ‘l tutishi, noaniq vazifalami 
bajarishda, ziddiyatlarga to ‘la ma'lum otlardan foydalanishda, izchil rivojlanib 
boruvchi va murakkab jarayonlarda harakatlanish rejasiga egalik”ni anglatadi.
K a s b i y k o m p c t c n t l i k - m u t a x a s s i s t o m o n i d a n k a s b iy f a o l iy a t n i 
a m a l g a o s h i r i s h u c h u n z a m r b o ’lg a n b ilim , k o ’n ik m a v a m a l a k a l a m i n g e g a lla n i s h i 
v a u l a m i a m a ld a y u q o r i d a r a j a d a q o ’ll a y o li n is h i
V
Kasbiy kompetentlik mutaxassis tomonidan alohida bilim, m alakalam ing 
egallanishini emas, balki har bir mustaqil y o ‘nalish bo ‘yicha integrativ bilim lar va 
harakatlarning 
o ‘zlashtirilishini 
nazarda 
tutadi. 
SHuningdek, 
kompetensiya 
m utaxassislik bilimlarini doimo boyitib borishni, yangi axborotlami o ‘rganishni, 
muhim ijtimoiy talablam i anglay olishni, yangi m a’lumotlarni izlab topish, ulami 
qayta ishlash va o ‘z faoliyatida qo‘llay bilishni taqozo etadi.
Kasbiy kompetentlik quyidagi holatlarda yaqqol namoyon bo'ladi:
Г
-
m u r a k k a b j a r a y o n l a r d a ;
- n o a n i q v a z i f a l a m i b a j a r is h d a ;
- b i r - b i r i g a z id m a ’l u m o tla r d a n f o y d a l a n is h d a ;
- k u t i l m a g a n v a z iy a td a h a r a k a t r e j a s ig a e g a b o ’ la o li s h d a
Kasbiy kom petensiyaga ega mutaxassis:
r
-
o ’z b il im l a r in i iz c h il b o y it ib b o r a d i ;
- y a n g i a x b o r o t la m i o ’z l a s h tir a d i ;
- d a v r ta la b l a r in i c h u q u r a n g l a y d i;
- y a n g i b i l i m l a m i i z la b t o p a d i;
" \
u l a m i q a y t a is h la y d i v a o ’z a m a li y
f a o l iy a t id a s a m a r a li q o ’ll a y d i
6

---

kasbiy kompetentlik negizida quyidagi