Komvol Yun Parçaların Keyfiyyətinin ekspertizası
.
78
vermədiyindən realizə olunmur. Bunu trikotaj dəyişəklərinin timsalında daha aydın
görmək olar ki, istifadə olunan liflər elektrikləşməyə məruz qaldığından
tələbata
uyğun gəlmir.
Parçaların keyfiyyət səviyyəsinin qiymətləndirilməsi zamanı orqanoleptik və
laboratoriya üsullarından istifadə edilir. Lakin ticarət təcrübəsində daha çox
orqanoleptik üsuldan, yəni qəbul ərəfəsində parçanın
xarici görkəminə nəzarət
etməklə rast gələn nöqsanlara əsasən keyfiyyət səviyyəsini qiymətləndirirlər.
Bundan əlavə, qəbul ərəfəsində də ekspert, sosioloji və təcrübəvi geyim metodları
vasitəsi ilə də parçaların keyfiyyət səviyyəsini qiymətləndirirlər.
Orqanoleptik üsul təcrübədə daha çox tətbiq olunan üsul sayılır. Çünki bu
üsul sadə və tez başa çatan üsuldur. Orqanoleptik üsul məmulatın
vahid keyfiyyət
göstəricisinin insanın hiss üzvlərinin köməyi ilə müəyyən edilməsinə əsaslanır.
Məsələn, parçanın rənginin, şəfəqliliyinin, qabalığı və yumşaqlığının,
yanma
xarakterinin, yanması zamanı baş verən iyinin və digər xassələrinin
qiymətləndirilməsində orqanoleptik üsul əvəzsizdir.
Lakin bu üsul subyektiv
xarakter daşıyır, yəni mütəxəssisin təcrübəsindən, ixtisas səviyyəsindən asılı olaraq
fərqlənə bilər.
Laboratoriya üsulu ilə parçanın keyfiyyətinə nəzarət zamanı müxtəlif saylı
xassə göstəricilərini cihazların və kimyəvi maddələrin köməyi ilə qiymətləndirib,
alınan nəticələri standart göstəriciləri ilə tutuşdurmaq mümkündür.
Bu məqsədlə
müxtəlif lif tərkibinə malik olan parçalar üçün keyfiyyət göstəriciləri
nomenklaturasını özündə əks etdirən standartlar işlənib hazırlanmışdır.
Bunlara
misal olaraq hələlik qüvvədə olan standartlardan QOST 4.3-78, QOST 4.4-75,
QOST 4.5-78-4.6-78, QOST 4.33-72-4.35-73 və s. kimi sənədləri misal göstərmək
olar.Əvvəlcə daxil olan parçaların partiyası uzunluq ölçüsü üzrə yoxlanılır. Bu
zaman bunların xarici və daxili qablaşdırılması, qatlanması, bükülməsi, normativ-
texniki sənədlərə müvafiq olaraq markalanması nəzərdən keçirilir.
Eyni zamanda
ilkin baxışdan keçirilərkən parçanın artikuluna, naxışının nömrəsinə,
xüsusi
arayışlandırma növünə və digər əlamətlərinə də fikir verilir. Bütün bu