E nuritdinov odam fiziologiyasi

Текширишни давом эттириш керак, 21.06.2010 йил 
 
 
Karbonsuvlar almashinuvi 
Karbonsuvlar 
organizmning 
asosiy 
energiya 
manbai 
bo'lib,tanada 
1g.karbonsuv bio-logik oksidlanganda 4,1 kkal energiya ajralib chiqadi. 
Karbonsuvlar (glukoza shaklida) hamma hujayralar uchun ayniqsa bosh miya 
hujayralari uchun bevosita energiya manbayi hisoblariadi. Glukoza bosh miya
to'qimasining asosiy energetik manbayi hisoblanadi,u miyaning nafas oli-
shida,mediatorlar va bazi mikroergik birlashmalar uchun,asab to'qimalari uchun 
energiya 
man-bai 
sifatida 
muhim 
rol 
d'ynaydi.Organizm 
energedkasida
karbonsuvlarning muhim rol o'yna-shiga sabab shuki, ular tez parchalandi va tez 
oksidlanadi, tana uchun qo'shimcha va tobora ko'-proq energiya sarflash talab 
qilinganda 
ularning 
deposidan 
tezda 
olinishi 
va 
foydalanishi 
mum-kin 
bo'ladi.Karbonsuvlar hujayra sitoplazma tarkibiga kirib,muhim plastik vazifani ham 
bajara-di.Karbonsuvlar suyak, tog'ay, biriktiruvchi to'qima hosil bo'lishida asosiy 
moddalar tarkibiga kirib,tayanch funksiyasini ham bajaradi. 

---

93 
Karbonsuvlar organizmdagi biologik suyuqlikning asosiy tarkibiy qismini 
tashkil qilib, ular osmos jarayonlarida muhim ahamiyatga ega.Shuningdek,ular 
murakkab birikmalar tarkibi-ga kiradi va organizmda o'ziga xos xilma-xil 
funksiyalarni bajaradi (nuklein kislotasi, mukopo-lisaxarid). Karbonsuvlar jigarda 
kimyoviy moddalarni zararsizlantirishda hamda tanani immu-nologik himoya 
reaksiyasini ta'minlashda ishtirok etadi. 
Katta odamlarning bir kecha-kunduzdagi karbonsuvlarga bo'lgan ehtiyoji 
o'rtacha 500 g ni tashkil qiladi.Iste'mol qiladigan karbonsuvlarning 70% i 
hujayralarda oksidlanadi, shu orqali organizmning asosiy energetic talabi qoplanadi. 
Organizmga qabul qilingan karbonsuvlarning 25-28% I organizmda yog'ga aylanadi 
va faqat 2-5% glukazadan glikogen sintez uchun sarfla-nadi.