Eksperimental

Ishning borishi:
Tajriba 4 bosqichda olib boriladi.
Birinchi bosqich - tinch turgan shaklni passiv tuyish.
Tekshiruvchi tekshiriluvchining kaftiga harakatlanmayotgan shaklni qo’yadi. Bunda tekshiruvchiga shaklni bosish, tekshiriluvchiga esa uni paypaslab ko’rish ta’qiqlanadi. Tekshiruvchining buyrug’i bilan tekshiriluvchi ko’zidagi bog’lamni yechib, qanday shaklni idrok qilganligini oldidagi qog’ozga chizib beradi.
Ikkinchi bosqich - harakatlanayotgan shaklni passiv tuyish.
Tekshiruvchi shaklning konturi bo’ylab tekshiriluvchining o’ng qo’li ko’rsatkich barmog’ini bir marta aylantirib chiqadi. So’ngra tekshiriluvchi idrok qilgan shaklini chizib beradi.
Uchinchi bosqich - sun’iy faol tuyish.
Tekshiriluvchi asta-sekinlik bilan o’ng qo’lining ko’rsatkich barmog’i bilan shaklning konturini bir necha marta aylantirib ko’radi. So’ngra idrok qilingan shaklni chizib beradi.
To’rtinchi bosqich - faol tuyish.
Tekshiriluvchi bir qo’li bilan unga tavsiya etilgan shaklni paypaslab ko’radi va idrok qilingan shaklni chizib beradi.
Beshinchi (taqqoslash uchun) bosqich - bimanual (ikki qo’l bilan) tuyish.
Tekshiruvchi tekshiriluvchiga shaklni berib, uni ikki qo’l bilan paypaslab ko’rishga ruxsat beradi. Bunda tekshiriluvchiga uni tuyish jarayonida o’zini qanday his qilganligini, o’ng va chap qo’li ko’proq qanday xususiyatlarni bilayotganligini aytib turadi. So’ngra idrok qilgan shaklini chizib beradi.
B A Y O N N O M A:
Tekshiriluvchi:
Tekshiruvchi:
Tekshiriluvchining ruhiy holati: Sana:

Shakl raqami	Tajriba					O’rtacha ball
	I	II	III	IV	I		II	III	IV
1
2
3

Natijalarni tahlil qilish:
Chizilgan rasmlar 5 balli shkala bo’yicha baholanadi.
5 ball - agar rasm originalga to’la mos kelsa;
4 ball - rasmda ayrim qismlar qisqartirilgan bo’lsa;
3 ball - faqat tomonlar emas, balki burchaklar ham qisqartirilgan bo’lsa;
2 ball - tomonlar, burchaklar qisqartirilgan, ayrim qismlar tushirib qoldirilgan bo’lsa;

1. 
   ball - rasm bilan original shakl o’rtasida hech qanday o’xshashlik mavjud bo’lmasa. Idrok qilish uchun tavsiya etiladigan shakllar:
   

LABORATORIYA ISHI № 17
Мавзу : Диккат концентрациясини экспериментал урганиш.
Diqqatning tebranishlarini o’rganish.
Materiallar va jihozlar: Gorbov jadvali (D ilovaga qarang) - (qizil va qora versiya), sekundomer.
Ish uch bosqichda amalga oshiriladi (12-jadvalga qarang):
I - to'g'ridan-to'g'ri tartibda qora raqamlarni topish;
II - qizil raqamlarni teskari tartibda topish;
III - navbat bilan qora va qizil raqamlarni topish (1 - qora, 24 - qizil, 2 - qora, 23 - qizil).
Har bir bosqich uchun vaqt va xatolar soni hisobga olinadi.
Protokolda ma'lumotlarni yozish shakli

Natijalarni qayta qilish: 1. Quyidagi	Bosqich №	Vaqt	Xatolar	ishlash va tahlil formuladan
	I
	II
	III

foydalanib diqqatni almashtirish tezligini hisoblang:
Tp = T3 - (T1 + T2), bu erda T3 - 3-bosqichda o'tkaziladigan vaqt; T2 - 2-bosqichda o'tkazilgan vaqt; T1 - 1-bosqichda o'tkazilgan vaqt.
2. mavzu bo'yicha ish jadvalini tuzing (4-rasmga qarang):
Vaqt
Bosqich №
3. Ma'lumotlarni standartlar bilan taqqoslang:
TP:
0 - 60-yillar - e'tiborni almashtirishning Yuqori darajasi;
61 - 90-yillar - e'tiborni almashtirishning o'rtacha darajasi;
91 - 200-yillar - e'tiborni almashtirishning past darajasi.
Har bir topshiriqni bajarish uchun vaqt va xatolar soni hisobga olinadi.
Odatda, topshiriq I va II bosqichlarda 45-50 soniyada, III bosqichda esa taxminan 90 soniyada bajariladi.
Vazifalarni bajarish vaqtining ko'payishi asab jarayonlarining harakatsizligini ko'rsatadi.
Malumot. Taklif etilayotgan vazifani maqsadga muvofiq bajarish sharoitida diqqatni to'g'ridan-to'g'ri o'rganish bilan bir qatorda, tadqiqotchini ko'pincha faol e'tibor darajasining o'zgaruvchanligi xususiyatlari, sub'ektning o'zgaruvchan sharoitda faoliyat tezligini saqlab turish qobiliyati qiziqtiradi. Bu, masalan, sub'ektlarning e'tiborini o'zgartirish, ularning intellektual ishlash darajasiga ta'sir o'tkazish zarur bo'lganda juda muhimdir. Bunday hollarda, eksperimental vaziyatda sensorimotor va intellektual faoliyatning turli xil variantlariga e'tiborning o'zgaruvchanligini hisobga olgan holda, vazifani bajarishni ta'minlaydigan maxsus bo'sh texnikalar qo'llaniladi.