Element atomlarida elektronlarning energetikpog`onalar va pogonachalarga taqsimlanishi mavzusini o`qitish metodikasi

2. 2. Atomda elektronlarining energetik holatini kvant 

sonlar bilan ifodalanishi 

ATOM TUZILISHINI PLANETAR MODELI 

Atom tuzilishining planetar modelini inliz fizigi E. Rezerford tomonidan 1911 

yili  taklif  qilindi.  Rezerford 



-zarrachalar  (2-rasm)  bilan  ingichka  metall 

plastinkani bombardimon qilish natijasida quyidagi hodisani kuzatdi: 



-nurlarning 

ko`pchilik  qismi  o`z  yo`nalishini  o`zgartirmay,  ozgina  qismi  o`z  yo`nalishini 

o`zgartirib  metall  plastinkadan  o`tib  ketadi  va  faqat  ayrimlari  o`z  yo`nalishidan 

orqaga  qaytadi.  Bu  tajribaga  asoslanib  Rezerford  quyidagi  natijaga  keldi. 

Elektronning  massasi  juda  kichik  bo`lganligi  uchun  atomning  butun  massasi  (99. 

17%) yadroga joylashgan. Atom yadrosining diametri -10

-14 

, 10

-13 

sm ga teng.