103
Neytral alovla qaynaq zamanı alov qaynaq tikişini
qoruyur. Belə alov növü
başqa alovlardan qaynaq
ucluğunda ağ konus formalı alovun olması ilə
fərqlənir (şək. 5.8.)
Şəkil 5.8. Qaz alovunun növləri.
Asetilen alovunda
baş verən fiziki və kimyəvi
prosesləri nəzərdən keçirək (şək. 5.9.). 1
sahəsində
asetilen qazı karbon və hidrogenə parçalanır:
C
2
H
2
= 2C+H
2
2 yanma (reduksiya) sahəsində 1 sahəsindən alınan
karbon, hidrogen və
oksigen karbon monoksid və
hidrogeni əmələ gətirir:
2C+H
2
+O
2
=2CO+H
2
3
sahəsində karbon monoksid,
hidrogen və
oksigenin yanması ilə karbon dioksid və su alınır:
B
o
l o
k
sig
en
li
q
az
a
lo
v
u
B
o
l a
setilen
li
q
az
alo
v
u
Ney
tr
al
q
az
alo
v
104
4CO+2H
2
+3O
2
=4CO
2
+2H
2
O
Şəkil 5.9. Asetilen-oksigen alovunun xüsusiyyətləri.
Qaz-alov üsulu, həmçinin böyük detalların səthinin
tablanmasında tətbiq olunur (şək. 5.10.,
b
). Detalın
səthi yüksək temperaturlu (2400-3150
0
C) qaz alovu ilə
qızdırılır və qazın yüksək temperaturu hesabına
detalın səthi tablama temperaturuna qədər qızsa da
onun özəyi nisbətən soyuq qalır.
Növbəti olaraq
materialın sürətli soyudulması ilə səthin tablanması
həyata
keçirilir
və
bununla
da
hissələrin
uzunömürlülüyü 3-8 dəfə artırıla bilər. Detalın qısa
müddətə qızdırılması nöqteyi-nəzərdən qızdırıcı
maddə kimi əsasən yüksək yanma temperaturu əmələ
gətirən (şək. 5.6.) asetilen istifadə olunur.
Tablanmış təbəqənin qalınlığı adətən 2-4mm, onun
bərkliyi isə, məsələn polad 45 üçün 50-56HRC- yə
qədər artırılır. Qaz-alov üsulu ilə tablamada detalların
Alovun çıxma istiqaməti
Alov konusunun məsafəsi
2...5mm
Hava
A
lovun
te
m
pe
ra
tur
u
0
C
Detalın yerləşməsi
Qarışma nisbəti ~1/1
Tutqun alov özəyi, <400
0
C (soyuq
sahə); istifadə olunmayan asetilen-
oksigen-qarışığı
1.
Aydın işıqlı alov konusu, >400
0
C. Asetilen
hidrogen və karbona parçalanır; karbon alov
konusunun örtüyünə verilən oksigenlə birləşərək
karbon monoksid əmələ gətirir
400>
Dostları ilə paylaş: