F. M. Şİrzadov tribotexniKİ avadanliq və vasiTƏLƏR

Şəkil 9.3. Vliz-/lent üsulu ilə səthə lehimləmənin təsviri. 
Lehimləmədə istifadə olunan bərk karbidlərin bəzi 
fiziki-mexaniki 
xüsusiyyətləri növbəti cədvəldə 
verilmişdir. 
 
Cədvəl 9.1. Lehimləmədə istifadə olunan bərk karbidlərin
bəzi fiziki-mexaniki xüsusiyyətləri 
 
Bərk material 
Sıxlıq, 
q/sm
3
 
Ərimə 
temperaturu, 
0
C 
Mikrobərklik, 
HV 
Almaz 
3,5 
4100 
8000-10000 
Bor karbid, B
4
C 
2,5 
2450 
3700 
Silisium karbid, SiC 
3,2 
2200 
3500 
Sinter korund, Al
2
O
3
3,9 
2050 
2800 
Volfram karbid, WC 
15,6 
2800 
2200 
Lehim vlizi 
Bərk material vlizi 
Əsas material 

---

184 
Karbidin 
ərimə 
temperaturu 
çox 
yüksək 
olduğundan və ərimə zamanı onlar parçalandığından 
bərk metallar toz metallurgiyası üsulu ilə (məsələn, 
sinterləmə) istehsal olunurlar. Üstəəritmə zamanı 
tətbiq olunan bərk toz ərintiləri yenidən əridildiyindən, 
onların tərkibi əritmə texnologiyasının səmərəli 
olmaması səbəbindən məqsədəuyğun alınmaya bilər. 
Amma lehimləmə zamanı lehimin tərkibində olan belə 
bərk maddələr əridilmir və yalnız matris əridilərək, 
örtük təbəqəsi səthlə birləşdirilir.
Lehimləmədə metaldan (karbidlər, nitridlər, 
boridlər, silisidlər, torium karbid, uran karbid və s.) və 
qeyri-metaldan (almaz, korund, silisium karbid, bor 
karbid və s.) hazırlanan bərk ərintilərdən geniş istifadə 
olunur. Bəzi lehim materialının tərkibinə daxil olan 
elementlər növbəti cədvəldə təqdim olunmuşdur.