Protagor, Gorgiy, Kritiy Sofistika (yun. sophistike — hiylagarlik bilan munozara olib borish) — 1) Yunonistonda sofistlar yaratgan falsafiy oqim. Uning yirik vakillari: Gorgiy (taxminan mil. av. 483—375), Protagor va boshqa; 2) mantiq qonunlarini atayin buzib, yolgʻon dalillarga asoslangan holda muhokama yuritish. S. tashqi tomondan toʻgʻri boʻlib tuyuladigan, aslida esa mantiqiy xato mulohazalarga tayanadi.
Suqrot (miloddan avvalgi 469-399 y). Sofistikaga aloqador faylasuflardan biri. Xususiyatlari Suqrot faoliyatining tarixiy ahamiyati Suqrot yirik falsafiy asarlarni yaratmagan bo‘lsada, tarixga buyuk kolemist, (bahsga chorlovchi) donishmand, faylasuf-pedagog sifatida nom qoldirgan.
Bilimni tarqatishga, fuqarolarning ma'rifatli bo‘lishga xayrihoh bo‘lgan;
Suqrot yaratgan va qo‘llagan asosiy metod «mayevtika» nomini oldi. Uning mohiyati shundaki, mantiqiy usullar, qarshi savollar yordamida suhbatdoshni haqiqatni mustaqil topishga yo‘naltirish.
Insoniyatning azaliy muammolari yaxshilik va yomonlik, muhabbat, halollik va shu kabilarga javob izlagan;
Suqrot o‘z falsafasini va ma'rifiy ishlarini maydonlarda xalq orasida ochiq muloqot tarzida olib borgan
Hozirgi zamonda keng qo‘llaniladigan «mayevtika» metodini yaratgan;
Haqiqatga erishishning dialektik metodini yaratdi-uni erkin bahsda egallash mumkinligini isbotlagan;
O‘z ishining davomchilari shogirdlarini tarbiyaladi (masalan, Platon) qator «Suqrot maktablari» boshida turgan.
Platon (miloddan avvalgi 427-347) Qadimgi Yunonistonning yirik faylasufi, Suqrotning shogirdi o‘z maktabi-Akademiyasining asoschisi. Хусусиятлари Platon-o‘zidan keyin biri «Suqrot Apologiyasi», «Parmenid», «Gorgiy», «Fedon», «Davlat» qonunlar kabi yirik falsafiy asarlarini qoldirgan birinchi qadimgi yunon faylasufi. Moddiy narsalar o‘zgaruvchan va aslida umuman mavjud emas;
Olam (narsalar olami) vaqtincha o‘zgaruvchan va aslida umuman mavjud emas;
Faqat sof g‘oyagina real mavjud (eydos);
Sof (tanasiz) g‘oyalar haqiqiy, abadiy va doimiy;
Har qanday mavjud, shunchaki narsa haqidagi boshlang‘ich g‘oya (eydos)ning moddiy in'ikosidir (masalan otlar tug‘iladilar va halok bo‘ladilar, biroq ular abadiy va o‘zgarmas ot g‘oyasining namoyon bo‘lishigina xalos);
