Fənn: Çıxan protezlərin hazırlanma texnikası Şöbə: “Ortopedik stomatologiya” 2 nömrəli Bakı Baza Tibb Kolleci
Fənn: Çıxan protezlərin hazırlanma texnikası
Yüklə 1,05 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Fənn: Çıxan protezlərin hazırlanma texnikası
Şöbə: “Ortopedik stomatologiya” 2 nömrəli Bakı Baza Tibb Kolleci 20
Gizi artikulyatorunda M.E.Vasilyevə görə dişlərin anatomik düzülüşü.
Süni dişlərin anatomik düzülüşü fərdi artikulyatorda çətin başa gəlir. Birincisi ağızdaxili və ağızxarici metodlar oynaq hərəkətlərinin dəqiq əksini verə bilmir. İkincisi bu hərəkətlərin artikulyatora köçürülməsi çətin işdir. Gizi tərəfindən oynaq və kəsici diş hərəkətlərinin orta bucağını əks etdirən artikulyator təklif olunmuşdur. Modellərin artikulyatorda Vasilyev cihazının köməyilə gipslənməsindən sonra yuxarı okklüzion yastıqda şüşə bərkidilir. Şüşə diş qövsünün ovalına uyğun gəlməli və mərkəzi horizontal ştift üçün kəsiyi olmalıdır. Şüşənin aşağı çənə modelinə keçirilməsi üçün model üzərində uzunluğu diş cərgəsi uzunluqda olan mum yastıq bərkidilir. Yastığın xarici divarı alveol darağının mərkəzi səviyyəsində kəsilir, mum hələ yumşaqkən artikulyator kəsici diş meydançasının vertikal ştiftinə qədər sıxılır. Sonra şüşə qızdırılmış mumla aşağı çənə modelinə daxili səthdən bərkidilir. Yuxarı çənə modelindən okklüzion yastıqlı bazis çıxarılır, yenisi ilə əvəz olunur və Gizinin təklif etdiyi metodla dişlərin düzülüşünə başlanır. Yuxarı mərkəzi kəsicilər hər iki tərəfdən estetik mərkəzi xətt boyunca yerləşdirilir. Dişlərin kəsici kənarları şüşəyə toxunmalı və medial tərəfə doğru bir qədər əyilməlidir. Kəsici dişlərin boyunları oral istiqamətdə yerləşir. Yan kəsicilər şüşənin səthindən 0,5 mm aralı azacıq medial tərəfə əyilməklə, dişlərin boynu içəri batırılmaqla düzülür. Köpək dişi kəsici qabarla şüşəyə toxunur və mərkəzi dişlərə nisbətən bir qədər vestibulyar tərəfə yerləşir. Mərkəzi kəsicilərin boynu gülüş xəttinin səviyyəsində yan kəsicilərin boynu gülüş xəttindən aşağı köpək dişlərin boynu isə bir qədər yuxarı yerləşməlidir. Bütün ön dişlər yuxarı okklüzion yastığın vestibulyar konturuna uyğun olmalıdır. I premolyarın yanaq qabarı şüşəyə toxunur, damaq qabarı 1 mm aralı olur; II premolyar hər iki qabarı ilə şüşəyə toxunur, I molyar - ön-damaq qabarı ilə toxunur, qalan qabarlar (ön-yanaq-0,5 mm, arxa-yanaq-1,5 mm, arxa-damaq-1 mm) aralı olur. II molyar şüşəyə toxunmur, arxa qabarları hətta 2- 2,5 mm ondan aralı olur. Qabarların belə yerləşməsi sagital və transversal okklüzion əyrilərini yaradır ki, bu da aşağı çənənin çeynəmə hərəkətləri zamanı çoxsaylı kontaktın saxlanmasını təmin edir və protezin stabilizasiyası üçün şərait yaradır. Protezin təzyiq altında davamlılığı çeynəmə təzyiqinin diş oxu ətrafında alveol darağı zirvəsinə ötürülməsi ilə də təmin olunur. Yuxarı çənədə ön qrup dişlər elə yerləşir ki, onların qalınlığının 2/3-si boyunətrafı nahiyədə aşağı darağı mərkəzindən öndə, 1/3-i isə arxada qalsın. Yaxşı anatomik vəziyyət olduqda, estetikanın tələblərinə uyğun ön dişlərin bir qədər yerini dəyişmək olar. Yuxarı çənə modelində bütün dişlər düzüldükdən sonra diş qövsü yarım ellips formasını alır. Yuxarı dişlərin düzülməsindən sonra aşağı mum yastığında şüşə çıxarılır və dişlərin düzülməsinə başlanır. Mərkəzi və yan kəsicilər paralel olaraq düzülür, mərkəzi kəsicilərin kəsici kənarları yan kəsicilərdən bir qədər aşağı yerləşir. Köpək dişinin kəsici kənarı orta xəttə doğru əyilir, öz oxu ətrafında elə fırladılır ki, dodaq səthinin ön hissəsi ovala uyğun olsun, arxa hissəsi isə çeynəmə dişləri xəttinin başlanğıcı olsun. Premolyar və molyarlar düzülüşündə fissur-qabar kontaktı yaradılmalıdır. Nəticədə aşağı diş qövsü parabola formasını alır. Aşağı dişlərin düzülüşünə II premolyarlardan başlanır, çünki bu dişlərin çeynəmə səthində, hətta 2-3 mm dəqiqliklə, çeynəmə hərəkətlərinin amplitudasını artikulyatorda qurmaq mümkündür. Sonra I və II molyarlar, I premolyarlar qoyulur. Yan qrup dişlərin düzülməsindən sonra ön dişlər düzülür.
|