FəSİl gəRGİNLİk stabiLİzatorlari haqqinda ümumi MƏlumat

3.3. YGS-in xarici xarakteristikasının qurulması .

Çıxış gərginliyi gərginliyin impuls müddəti ilə təyin edilir :

∆t_и=60,48+0+14+32,30+5,58=112,36 mks
Hesablama üçün əsas yük cərəyanından asılı olmayan kəmiyyətlər götürülür: :
=121 mks
– С_k kondensatorunun dolması halında cərəyanın maksimal qiyməti (2.3)
I_{c max}= 0,8*3000*2,12*10^-6*6,28/121*10^-6=264 А
Şəkil 3.1 və 3.2-də çeviricinin nisbi və tam qiymətlərdə xarici xarakteristikaları təsvir olunmuşdur.
Cədvəl № 3.1

К	0	500	1000	1500	2000	2500	3000
1,5	0,0356	0,1944	0,3533	0,5125	0,6702	0,8302	0,9891
2	0,0362	0,1950	0,3539	0,5131	0,6708	0,8308	0,9896
4	0,0372	0,1961	0,3549	0,5141	0,6718	0,8318	0,9907
6	0,0376	0,1964	0,3553	0,5145	0,6722	0,8322	0,9910
8	0,0379	0,1967	0,3556	0,5148	0,6725	0,8325	0,9913
10	0,0380	0,1968	0,3557	0,5149	0,6726	0,8326	0,9914
	Λ

Hesablamaya nümunə:
К₂ = Т/Т_к = 3155/121=26; К₃ =0,5; К₁ = ∆t_y/ Т_к =500/121=4,13; К=1,5; ∆t_y=500 мкс

K əmsalının bir neçə qiymətində aslılığının alınması üçün doldurulma əmsalını xarakteritikasından təyin edirlər, gərginliyini və cərəyanını (şəkil.5.2) aşağıdakı ifadələrdən istifadə etməklə hesablayırlar:
;
Hesablaya nümunə: I_дв=I_{c max}/K = 264/1,5 = 176 A; U_вых= λ* U_вых= 0,0356*3000= 106,8 V
Cədvəl № 3.2

	0	500	1000	1500	2000	2500	3000
176	106,8	583,2	1059,9	1537,5	2010,6	2490,6	2967,3
132	108,6	585,0	1061,7	1539,3	2012,4	2492,4	2968,8
66	111,6	588,3	1064,7	1542,3	2015,4	2495,4	2972,1
44	112,8	589,2	1065,9	1543,5	2016,6	2496,6	2973,0
33	113,7	590,1	1066,8	1544,4	2017,5	2497,5	2973,9
26,4	114,0	590,4	1067,1	1544,7	2017,8	2497,8	2974,2
I дв	Uвых

3.4. YGS-in süzgəcinin parametrlərinin və yarımkeçiricilərinin sayının hesablanması.

Hesablamalar üçün , qəbul edək.

Bir neçə dartı mühərrikləri qrupu bir giriş süzgəcindən N_пр çeviricisindən qidalanır, bununla belə, əsas trsitor T/N_пр zaman dəyişməsi ilə açılır, onda tutum və induktivlik (6.7) və (6.8) ifadələrinə görə N_пр dəfə azalır.

Süzgəcin məxsusi tezliyi:

“Süzgəc kondensator-şəbəkə” konturunda rezonansın yaranması istisna olmaqla, şərti ödənməlidir..
43,2<2/3*317 _. şərtini ödəyir.
Çıxış süzgəci üçün gərginliyin impulslu tənzimlənməsi zamanı (dartı mühərrikləri) yük cərəyanı döyünən xarakterə malik olur. Yüksək harmonikalar mühərriklərdə itkilərə təsir edir, f.i.ə. azalır. Cərəyanın döyünmələrinin amplitudası təyin etmək üçün istifadə edilən ifadələrdə : р – mühərrikin cüt qütblər sayı (p=2), və 0,6 kompensasiya edilmiş və kompensasiya edilməmiş mühərrikə uyğundur, – mühərrikin bucaq sürəti - _{n = 850 dövr/dəq}

və qiymətlərini qəbul etməklə, L induktivliyinin qiymətini təyin edərik..

Ardıcıl qoşulmuş lövbərlərin n_я sayını nəzərə alaraq hamarlayıcı reaktorun induktivliyi:
L_c=135-2*16,9= 101,2 мГн.


L-in hesablanmış qiymətini dəyişməz qəbul edərək, ΔI(λ) aslılığını hesablayaq.
(2.27) formulasına əsasən tənzimləmənin hesabı tezliyi üçün aslılığını quraq. (şəkil 2.6)
Cədvəl №3.3

Λ	0	0,1	0,2	0,3	0,4	0,5	0,6	0,7	0,8	0,9	1,0
ΔI, А	0	6,3	11,2	14,7	16,8	17,5	16,8	14,7	11,2	6,3	0

Hesablamaya nümunə:

Yarımkeçirici cihazların ardıcıl birləşməsi üçün: U_RRM–təkrarlanan gərginlik; U_RRM = 1300 V (seçilmiş tristora uyğun olaraq) ; –sxemin hissələrində maksimal ani gərginlik ; U_max=1300 V.; k₁– cihazlarda şuntlayıcı rezistorun müqavimətinin səpələnməsi səbəbindən gərginliyin qeyri-bərabər paylanmasını nəzərə alan əmsal; k₁=0,8;

Kommutasiya və həddindən artıq atmosfer gərginliyini nəzərə alaraq:

burada: U_{RSM –} təkrarlanmayan gərginlik U_RSM=1,16U_RMM = 1,16*1300= 1508 V; Н –həddən artıq kommutasiya olunan atmosfer gərginliyini nəzərə alan əmsal: H=1.16…1.3
Ardıcıl birləşmiş diodların sayı:

Kommutasiya və həddən artıq atmosfer gərginliyini nəzərə alaraq ardıcıl qoşulmuş diodların sayı:

Son qiymət: m_ПVS=5; m_ПVD=4
Paralel birləşmiş yarımkeçiricilər üçün : k₂ –kontakt şəbəkəsində gərginliyin azalması zamanı soyuducu havanın sürətinin azalmasını nəzərə alan əmsal; k₂=0,8;
k_τ –bir neçə soyuducunun ardıcıl yerləşməsi zamanı çeviricidə soyuducu havanın qızmasını nəzərə alan əmsal; k_τ=0,9; k_I–paralel dövrələrdə cərəyanın qeyri-bərabərliyini nəzərə alan əmsaldır Uyğun olaraq diod və tristor üçün aşağıdakı kimidir.
Əsas tristor üçün VS1:

;

Kommutasiya edici tristor üçün VS2:

VD0 əks diod üçün:


3.5. Tristorlu YGS-in yük xarakteristikasının hesabı və çıxarılışı

YGS paralel birləşməsi zamanı cərəyanın hamarlanması üçün çoxtaktlı və çoxfazlı sxemli cərəyan ayırıcılarından istifadə edilir. YGS ardıcıl birləşməsi zamanı gərginliyin bərabər paylanması statik rejimdə aktiv və dinamik rejimdə tutum ayırıcıları hesabına əldə olunur. Cərəyan və gərginliyin artma sürəti r–С–Д dövrəsi ilə məhdudlaşır və reaktorlarla təmin edilir. (şəkil.3.1).

Şuntlayıcı rezistorun müqaviməti R_ш aşağıdakı ifadə ilə təyin edilir:

,

(3.1)

Burada m_п –ardıcıl qoşulmuş cihazların sayı; U–cihazın ən böyük buraxıla bilən gərginliyi; U_m –ardıcıl qoşulmuş cihazların budaqlarında gərginliyin böyük qiyməti;
I_Rм –ən böyük əks cərəyan (amplitud qiyməti).

Rezistorun gücü P_ш gərginliyin təsiredici qiymətinə görə hesablanır:

(3.2)

P_ш= P_ш=810²/12250=53,6 Vt

Şuntlayıcı kondensatorun tutumu:

(3.3)

Burada –cihazların ardıcıl birləşməsi zamanı enerjinin mümkün olan ən böyük fərqi. ΔQ_rr=190mkKl

Rezistorun müqaviməti r 30–50 Ом qəbul edilir.
(di_Т/dt) qiyməti ilə məhdudlaşan doydurulmuş reaktor trsitorun qapanmasından sonra minimal aktiv və reaktiv müqavimətə malik olmalıdır. Reaktorun budaqlarının sayı qoşulma prosesini normal təmin edən 1,5-2A-ə bərabər olan I cərəyanı ilə və 10-20 mks ləngimə müddəti ilə təyin edilir.

,

(3.4)

burada U_D –kommutasiyadan əvvəl gərginlk; B_r = 1Tl – qalıq induksiyası
Digər tərəfdən tam cərəyan qanuna görə:

(3.5)

burada H–məcburi güc, А/м; –maqnit xəttinin orta uzunluğu, m.
Doyma reaktoru üçün kiçik məcburi gücə, böyük induksiya doymasına, düzbucaqlı histerezis əyrisinə və maqnitlənmənin dinamik rejimində minimal enerji itkisinə malik materillar lazımdır. Belə materiallara dəmir-nikel ərintiləri aiddir (permalloy).
0,05 qalınlıqlı 50 НП permolloy lenti üçün H=18 А/м qəbul edə bilərik

İşçi yük xarakteristikasının hesablanamsı üçün ilkin verilənlər:

-cihazın və soyuducunun tipi; ətraf mühitin temperaturu; soyudulmanın yolu və intensivliyi; cərəyanın forması.
Yüklənmə halında diod əks gərginliyə tab gətirməlidir, tristor isə idarə edici siqnalın olmaması halında dəyişməməlidir.
Çeviricinin trsitorunun yük xarakteristikasının hesablanması üçün aşağıdakılar təyin edilir: olduqda; əsasən trsitorun I_TAVm maksimal buraxıla bilən orta cərəyanı; (cədvəl. 3.4)-ə əsasən yük cərəyanın qiymətləri və güc itkiləri.



Cədvəl № 3.4

	IT
0,2	87	86	42
0,4	175	180	61
0,6	262	280	80
0,8	350	389	102

Hesablamaya nümunə: I_Т= 0,2*437=87 А

=25+0,198*86=42 ºС
T_j temperaturunun hesablanması üçün alınmiş R_thja istilik müqavimətinin qiymətindən istifadə edirlər.
=0,028+0,02+0,15= 0,198
10ms-lik yüklənmə müddətində yük cərəyanın buraxılabilən amplitudu:

(3.6)

0,1…100 s-lik impuls müddətində:

(3.7)

Bu ifadələrdə:
z_t –gücün düzbucaqlı impulslarının ekvivalentliyinə müvafiq olan (t=6мс) müddətində keçid istilik müqaviməti ;
z_T –20ms müddətinə uyğun gələn keçid-korpus hissəsinin keçid istilik müqaviməti;
z_τ – τ=26ms müddətinə uyğun gələn keçd-korpus hissəsinin keçid istilik müqaviməti;
k_c –cərəyan impulslarının məsaməlilik əmsalı; k_c =3,5;
z_x – х=0,1; 1; 10; 100 s müddətində keçid istilik müqaviməti.
z_t, z_T, z_τ, z_0.1c, z_1c, z_10c qiymətləri seçilmiş yarımkeçirici cihazın tipinin məlum verilənlərinə uyğun olaraq, , və s.– qiyymətləri isə seçilmiş soyuducunun tipinə görə qəbul edilir.
Soyuduculu cihazın x müddətində keçid istilik müqavimətinin qiyməti aşağıdakı ifadə ilə hesablanır.

(3.8)

burada – cihazın istilik müqaviməti.
Zamanın bütün qiymətləri üçün keçid müqavimətinin qiymətinin hesabı:
0,1 s-lik yüklənmə müddətində:

1 s-lik yüklənmə müddətində:

10 s-lik yüklənmə müddətində:

100 s yüklənmə müddətində:

(3.1), (3.2) ifadələrindən və .1 cədvəlindəki verilənlərdən istifadə edərək müxtəlif yüklənmə müddətlərində yük cərəyanının buraxıla bilən amplitud qiyməti hesablanır. Yük xarakterstikasının hesabı cədvəl 3.5-yə qeyd edilir.
Cədvəl № 3.5

Yüklənmə müddəti, s.	Ilkin yüklənmə zamanı yük cərəyanın buraxıla bilən amplitudu, A
	0	0,2	0,4	0,6	0,8
0,01	5185	4624	3933	3152	2066
0,1	3345	2803	2551	2123	1592
1,0	3097	2586	2274	1960	1519
10	2581	2161	1940	1716	1427
100	2133	1807	1667	1532	1356

Hesablamaya nümunə:

Hesablamanın nəticəsinə görə I_T(OV)=f(t_П) aslılığı qurulur (şəkil. 3.2)