G. Rafiqova F. Nishonova, O‘zbekistonda demokratik jamiyat qurish nazariyasi va amaliyoti fanidan ma’ruza matni



Yüklə 1,47 Mb.
səhifə27/104
tarix06.06.2023
ölçüsü1,47 Mb.
#125769
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   104
ozbekistonda demokratik jamiyat qurish nazariyasi va amaliyoti

6. “Xitoy modeli”da Xitoy islohotlarining “otasi” Den-Syaopin rahbarligida “Uch qadam” strategiyasi, bozor iqtisodiyotining milliy konsepsiyasi ishlab chiqildi. Bunga ko‘ra:
1) Birinchi bosqich. 1982–1989-yillarda asosiy iqtisodiy ko‘rsatkich, mamlakatning YAIM 2 marta o‘stirish ko‘zlandi.
2) Ikkinchi bosqich. 1990–1999 yillarda amalga oshirilib, 4 marta ko‘paytirish belgilandi.
3) Uchinchi bosqich. 2000–2050 yillargacha belgilanib, aholi jon boshiga YAIM 4 ming dollarga etkazish ko‘zda tutildi.
Den Syapin siyosat sohasida oqilona yo‘l tutdi. U “moddiy inqilob” oqibatlarini tugatdi. U Xitoy Kompartiyasi dusturidan “3-jahon urushining muqarrarligi va zarurligi” qoidasini olib tashladi. YAdro qurolini birinchi bo‘lib ishlatmaslik majmuriyatini oldi. U “Bir davlat va ikki siyosiy tuzum” dasturining asoschisi. Bir vaqtlar inglizlar bosib olgan Gonkongning Xitoyga qayta qo‘shilishi muammosini echib ketdi. 1997 yil 1 iyulida qo‘shildi. Gonkong Buyuk Britaniyaning Osiyodagi mustamlakasi edi.
Xitoy davlati bozor iqtisodiyoti milliy konsepsiyasiga ko‘ra: 1) mamlakat iqtisodiyotining liberallashuvi; 2) xususiylashtirish jarayoni; 3) turli mulk shakllarining paydo bo‘lishi; 4) xorijiy sarmoyalarning kirib kelishi yo‘lga qo‘yildi. Den Syapon: «mamlakat iqtisodiyotini isloh etishdan ko‘zlangan maqsad – sotsialistik bozor iqtisodiyoti tizimini shakllantirishdir» degan edi53. Xitoy aholisi 1 300 mln. kishi.
7. “Janubiy Koreya modeli” 4 bosqichdan iborat bo‘ldi.
1) 1946–1961 yillarda Amerika tusidagi davlatchilik shakllantirildi. AQSH harbiy kuchlari ushlab turilishi bu vazifani ancha engillashtirdi.
2) 1962–1975 yillarda Koreys iqtisodiy mo‘‘jizasining otasi deb tan olingan Prezident Pak CHjon Xi nomi bilan bog‘liq. Islohotning asosiy yo‘nalishi chora va ehtiyojlarni qoplashga qaratilgan iqtisodiyotga emas, balki mahsulotni taklif qiladigan iqtisodiyotga qaratildi. Eksport oshdi....
3) 1976–1981 yillarda iqtisodiyot eksportga yo‘naltirildi. Keyinchalik og‘ir sanoat rivojlantirildi. 1980 yillarda sanoat ishlab chiqarishida kichik va o‘rta biznes 20%dan oshmadi.

Yüklə 1,47 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   104




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin