GiRİŞ canliliğin tanimi

6 
HÜCRESEL
 
SOLUNUM 
ENERJİ KULLANIMI
 
Enerji iş yapma yeteneği olarak tanımlanır. Bütün canlılar, yaşamsal işlemleri 
yürütmek ve böylece canlı kalabilmek için sürekli olarak enerji sağlanmak zorundadır. Bu 
enerjinin bir kısmı, fiziksel ya da mekanik çalışma için gereklidir. Uçan bir kuş bir uçak 
gibi enerji ister. Dam inşa eden bir kunduzun veya toprakta oyuk açan bir solucanın, bir 
inşaatta çalışan veya yerde hareket eden makine gibi enerjiye ihtiyacı vardır. Hatta, 
bahar akşamında şarkı söyleyen ağaç kurbağalarını
n da bir radyo gibi enerji 
gereksinimleri vardır. Canlıların hareketlerinin çoğu enerji gerektirir. Enerji daha belirsiz 
amaçlar için de gereklidir. Basitlerinden daha karmaşık bileşiklerin sentezi ve pek çok 
durumda, materyallerin hücre zarından
taşınması enerji gerektirir.
Son yıllarda herkes enerjinin, endüstriyel gelişmede gördüğü işten dolayı öneminin ve 
değerinin bilincindedir. Günlük işlerimizde kullandığımız enerjinin bir kısmı akarsulardan, 
bir kısmı nükleer enerjiden ve bir kısmı doğrudan solar radyasyondan sağlanırken, büyük 
bir kısmı petrol ve doğal gaz gibi yakıtların yakılmasından açığa çıkmaktadır. Bir yakıtın 
yanması ısı ve ışık şeklinde enerji açığa çıkarır. Bu ısı daha sonra, ısı enerjisinin diğer 
enerji şekillerine dönüştürülmesiyle makine ve elektrik jeneratörlerini çalıştırmada 
kullanılabilir. Yakıtın yanması, yapısındaki karbon ve hidrojenin, karbondioksit ve su 
oluşturarak havanın oksijeni ile birleştiği kimyasal bir işlemdir. Yakıtlar, büyük kısmı, 
yanmadaki kimyasal değişmeler sırasında ısı olarak açığa çıkan depolanmış kimyasal 
enerji içerirler.
6-
1 Besinlerden Enerji Sağlanması
 
Canlılar besinlerinde depolanmış enerjiyi kullanırlar. Karbonhidratlar enerji için en 
yaygın olarak yıkılan besinlerdir. Bu enerji, pek çok durumd
a, yanma benzeri kimyasal 
değişikliklerle açığa çıkarılır. Ancak, organizmalar besinleri parçaladıklarında, enerjinin 
sadece bir kısmı ısı enerjisi olarak açığa çıkar ve vücut sıcaklığının korunmasında bu 
enerji kullanılır. Geri kalan enerji kimyasal yapıda saklanır. Organizmalar canlılık 
işlevlerini yürütmek için sadece kimyasal enerji kullanabilirler. Canlılar iş yapmak için ısı 
enerjisi kullanamazlar. Bu nedenle, enerjinin açığa çıkması ile sonuçlanan besinin 
yıkımının, karbonhidrat ile oksijen arasında,
doğrudan bir tepkime olmadan meydana 
gelmesi şaşırtıcı olmamalıdır. Besin yıkımı, aksine, yüksek enerjili yeni bileşiklerin 
oluşumuna bağlı pek çok küçük kimyasal basamaklarda meydana gelir.
Besinlerde depolanmış enerjinin açığa çıkması her bir organizmanın ayrı hücreleri 
içinde başarılmaktadır. Bu işlemin tamamına