GiRİŞ canliliğin tanimi

52 
CANLILARDA
HÜCRELERİN ORGANİZASYONU
 
4-22
Birhücreliler ve Koloniyal Organizmalar
 
Bir hücre, canlılığın özelliklerini gösteren en küçük birimi, tek başına bulunabilir veya 
pek çok hücreden yapılmış daha büyük bir organizmanın bir parçası olabilir. Bağımsız 
olarak bulunan bir hücre bir
-
hücreli veya
birhücreli (unicellular) organizma
kabul 
edilir. Çok
-
hücreli veya 
çokhücreli (multicellular) organizmalar
, yüzlerce, binlerce, 
milyonlarca ya da milyarlarca hücreden oluşabilir.
Birhücreli organizmalar bütün hayat işlemlerini yürütebilirler. Besinleri sen
tezler ve 
alırlar, enerji için onları parçalar, yeni materyaller sentezler, ürerler, vesaire. Bir hücreli 
organizmalar bakterileri (bacteria), bir hücreli mikroorganizmalar (bir hücreli hayvanlar 
ve bazı bir hücreli bitki benzeri formlar) (protozoa), pek çok algleri (algae) ve bazı 
mantarları (fungi) kapsar. Bu organizmaların büyüklük ve yapı karmaşıklığı yaygın olarak 
değişir. 
Çok hücreli organizasyon en basit düzeyde, birbirine bitişik birkaç hücreden binlerce 
hücreye değişen sayıdaki hücrelerden meydana
gelen koloniyal organizmalarda ortaya 
çıkar. Bazı kolonilerde hücrelerin hepsi benzerdir ve her hücre kendine ait tüm işlemleri 
yürütür. Bu tür koloniler birbirine takılmış bir hücreli organizmaların bir grubu gibidir. 
Hücrelerden herhangi biri üreme ve yeni bir koloni meydana getirme yeteneğine sahiptir. 
Bazı karmaşık kolonilerde, hücreler bazı özelleşmeler gösterir. Yani, koloniyi meydana 
getiren hücrelerin yapı ve işlevleri değişir. Örneğin, 
Volvox
, bir alg, binlerce hücre 
içerebilen küresel koloniler meydana getirir. Bununla birlikte, bu hücrelerden sadece 
yirmi kadarı üreme ve yeni koloniler oluşturma yeteneğindedir. Bunlar koloninin gerisinde 
bulunan büyük hücrelerdir. Koloninin önü bol, ince
-
hassas organeller içeren daha küçük 
hücrelerdir. Bu hücrel
er koloninin sudaki konumunu ve hareketini denetlerler. 
Volvox
kolonisinin hücreleri, aralarını kuşatan ince sitoplazma iplikçikleri ile birbirine 
bağlanmıştır.