Axloq (lot. “moralis” – xulq-atvor) ijtimoiy ong shakllaridan biri bo’lib,
ijtimoiy munosabatlar va shaxs xatti-harakatini tartibga soluvchi, muayyan jamiyat
tomonidan tan olingan, rioya qilinishi zarur bo’lgan tartib, odob, o’zaro
munosabat, muloqot, xulq-atvor qoidalari, mezonlarining majmui sanaladi
71
.
Axloqiy me’yor – jamiyat tomonidan tan olinib, uning a’zolari tomonidan
bajarilishi majburiy-ixtiyoriy bo’lgan, ularning xulq-atvori, muomalasi, yurish-
turishi, ijtimoiy borliq va tabiatga munosabatini tartibga solib turadigan qoidalar
72
.
Axloqiy ong – ijtimoiy ong shakllaridan biri bo’lib, jamiyat tomonidan tan
olingan va rioya qilinishi zarur bo’lgan xulq-atvor qoidalari, mezonlari, milliy
istiqlol g’oyasining o’quvchilar ongida aks etishi
73
.
70
(Ўзбекистон миллий энциклопедияси. Мирий – Пархиш / 6-том. – Тошкент: “Ўзбекистан миллий
энциклопедияси” Давлат илмий нашриёти, 2003. – 461-бет).
71
(Педагогика: 1000 та саволга 1000 та жавоб / Мет.қўлл. У.И.Иноятов, Н.А.Муслимов, М.Усмонбоева,
Д.Иноғомова. – Тошкент: Низомий номидаги ТДПУ, 2012. – 99-бет).
72
(Педагогика. Қисқача изоҳли луғат / Ў.Асқарова ва б. – Тошкент: “Navro’z” nashriyoti, 2014. – 30-бет).
73
(Педагогика: 1000 та саволга 1000 та жавоб / Мет.қўлл. У.И.Иноятов, Н.А.Муслимов, М.Усмонбоева,
Д.Иноғомова. – Тошкент: Низомий номидаги ТДПУ, 2012. – 99-бет).
94
Axloqiy munosabat – jamiyat tomonidan e’tirof etilgan ijtimoiy me’yorlar,
ezgu g’oyalarga tayangan holda shaxsning o’ziga, atrof-muhitga, tabiiy borliqqa
bo’lgan ijobiy yondashuvi
74
Axloqiy e’tiqod – jamiyat tomonidan e’tirof etilgan tartib, odob, o’zaro
munosabat, muloqot, xulq-atvor, odob qoidalari, axloqiy me’yor va tamoyillarning
ezgulikka xizmat qilishiga bo’lgan ishonch; ma’naviy-axloqiy asosga ega bo’lgan
ezgu g’oyalarga shubhasiz ishonish. Axloqiy e’tiqod “iymon” tushunchasi bilan
ham ifodalanadi
75
.
Dostları ilə paylaş: |
