Hft fənninin vəzifələri və bölmələri. Təhlükəsizlik – həyat fəaliy­yətinin məqsədini təşkil edir və buna nail olmaq üçün «həyat fəaliyyətinin təhlükəsizliyi»

26. Süni işiqlandirmanin növləri və hesablanmasi
Süni işıqlandırma közərmə və lüminessent lampaları vasitəsilə aparılır. Bu işıqlandırma ümumi, yerli və qarışıq olmaqla 3 yerə ayrılır.
Süni işıqlandırmanın aşağıdakı hesabat üsulları vardır:

1. 
   İşıq axını üsulu;
   
2. 
   Vatt üsulu;
   

v) Nöqtə üsulu;
q) projektorla işıqlandırmaqla hesablama üsulu.
İş yerlərində ümumi işıqlanmanı normal təmin edən işıqlandırıcıların sayını tapmaq üçün işıq axını üsulundan istifadə edilir
Hesabat aşağıdakı düsturla aparılır:

∑ F – işıq selinin cəmi – Lm

E_min – işıqlandırmanın normallaşdırılmış minimum qiyməti ek (cədvəl 1.)
S – işıqlandırılan yerin sahəsi – m².
k – ehtiyyat əmsalıdır (K = 1,3 – 1,5 götürülür).
Z – işıqlanmanın qeyri-bərabər paylanmasını nəzərə alan əmsal.
Əksər hallarda qiyməti 0,83-0,99 götürülür.
ɳ - işıq axınından istifadə əmsalıdır, qiyməti tavanın və divarların işığı əks etmə əmsalından və otağın göstəricisindən asılı olaraq Cəd.1-dən götürülür. Otağın göstəricisi aşağıdakı kimi təyin olunur:

Burada:
A və B otağın eni və uzunudur, m-lə;

H_p – işıqlandırıcının işçi səthdən olan hesabi hündürlüyüdür, m-lə,
Ümumi işıq selini hesabladıqdan sonra, işıqlandırıcıların sayı aşağıdakı düsturla hesablanır:

N – işıqlandırıcıların sayı;

∑ F – ümumi işıq seli;
F – seçilmiş lampanın işıq seli (cəd.1)
Alınan nəticələr işin protokolunda qeyd edilir.


14. “İstixana effekti”-nin yaranma səbəbləri
İstilikxana effekti. Bəzi atmosfer qazları günəşin görünən işıq şüalarını yaxşı keçirir və planetin istilik şüalanmasını udaraq ümumi istiləşməyə səbəb olur. Atmosferin yuxarı qatlarında toplanan karbon qazı Yerlə Kosmos arasında gedən istilik mübadiləsinə mane olur, nəticədə həm antropogen təsir, həm də vulkan püskürməsi və geotermal sulardan baş verən istilik Yerdə tempraturanın toplanaraq artmasına və istixana effektinə səbəb olur.