Hüququ tətbiq edəndən onu tətbiq edənlərə yeni inzibati hüquqla bağlı


A Z Ə R B A Y C A N   V Ə K İ L İ  ‐ IV nömrə



Yüklə 1,33 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə10/11
tarix14.01.2017
ölçüsü1,33 Mb.
#5431
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11

A Z Ə R B A Y C A N   V Ə K İ L İ  ‐ IV nömrə

­  55 ­



Vətəndaşlara pulsuz virtual hüquqi yardım göstərilir

“Azərbaycan  Hüquq  İslahatları  Mərkəzi”  ictimai  birliyi

Azərbaycan  Respublikasının  Prezidenti  yanında  Qeyri‐

Hökümət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Şurasının dəstəyi ilə

“Virtual Hüquqi Klinika” adlı yeni layihənin icrasına başlayır.

Layihənin  əsas  məqsədi  Azərbaycan  Respublikası

vətəndaşlarının  virtual  ortamda  peşəkar  hüquqşünaslar

tərəfindən  pulsuz  hüquqi  yardım  almalarına  şərait

yaradılmasından ibarətdir.

Belə  ki,  layihə  çərçivəsində  vətəndaşlar  4  ay  ərzində

“Azərbaycan  Hüquq  İslahatları  Mərkəzi”  ictimai  birliyinin

internet  səhifəsində  ‐ www.lawreform.az  saytında  hüquqi

məsləhət  bölməsinə  daxil  olaraq,  orada  hüquqla  bağlı

suallarını  və  problemlərini  yazıb  göndərəcəklər  və  bu

suallar ən qısa zamanda peşəkar hüquqşünaslar (vəkillər)

tərəfindən cavablandırılacaq.

Layihənin  əhəmiyyəti  barədə  Vəkillər  Kollegiyasının

Rəyasət Heyətinin üzvü, ictimai birliyin sədri Anar Bağırov

deyib:  “Biz, “Azərbaycan Hüquq İslahatları Mərkəzi” ictimai

birliyi 


olaraq, 

fəaliyyətimizin 

əsas 

fəaliyyət



istiqamətlərindən birini də vətəndaşların ödənişsiz hüquqi

yardım  almaq  hüququ  ilə  bağlı  olan  məsələlər  təşkil  edir.

  Ölkəmizdə  indiyə  kimi  bu  sahədə  aparılmış  mütərəqqi

islahatlara baxmayaraq, insanların ödənişsiz hüquqi yardım

almaq məsələsində mövcud olan problemlərin sayı heç də

az  deyildir.  Bununla  bağlı  mən  və  bir  neçə  dəyərli

hüquqşünaslarımız birlikdə “Ödənişsiz hüquq yardım haqqında” qanun layihəsi də hazırlamışıq.

Hesab  edirəm  ki,  “Virtual  Hüquqi  Klinika”  layihəsindən  bir  çox  vətəndaşlarımız,  xüsusən  də

aztəminatlı ailələrin üzvləri, qaçqın və məcburi köçkünlər yararlanacaq, pulsuz hüquqi yardım

alacaqlar. Belə xoş məramlı layihədə bizə dəstək verdiklərinə görə Azərbaycan Respublikasının

Prezidenti  yanında  Qeyri‐Hökümət  Təşkilatlarına  Dövlət  Dəstəyi  Şurasına  dərin  təşəkkürümü

bildirirəm.”

Azərbaycan  Respublikasının  Prezidenti  yanında  Qeyri‐Hökumət  Təşkilatlarına  Dövlət  Dəstəyi

Şurasının  Katibliyinin  məsləhətçisi  Elnur  Bağırlı  da  layihəni  yüksək  qiymətləndirib  və  ümid

etdiyini bildirib ki, layihənin icrası zamanı xeyli insan öz problemlərinin həlli yolunu tapacaq.

Sonda  oxucuların  nəzərinə  çatdıraq  ki, http://lawreform.az/?module=consultation&lang=az

internet ünvanına daxil olmaqla suallarınızı hüquqşünaslara göndərə bilərsiniz.

Mənbə: http://www.lawreform.az/index.php?module=news&name=view&id=1990&lang=az


A Z Ə R B A Y C A N   V Ə K İ L İ  ‐ IV nömrə

Beynəlxalq mətbuat səhifələrindən

Din Şpilmanın həyat prinsipləri

Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsinin (bundan sonra

AİHM)  hal‐hazırdakı  sədri  Din  Şpilman  Luksemburqda

anadan  olmuş,  Belçikada  yerləşən  Luvena  Katolik

universitetində  hüquq  təhsil  almış,  daha  sonra  isə

təhsilini Britaniyanın  tələbələr  şəhərciyi  sayılan

Kembricdə  yerləşən  Fitzvilyam  kollecində  davam

etdirmişdir. Diplomunu alandan sonra gənc mütəxəssis

Luksemburqa 

qayıtmış 

və 

orada 


vəkil

məsləhətxanalarından  birində  işləmiş,  bir  neçə  ildən

sonra  isə  əvvəllər  tələbəsi  olduğu  universitetdə

mühazirələr  deməyə  başlamışdır. 2004‐cü  ilə  kimi  o,

vəkillik  fəaliyyəti  ilə  məşğul olmuş,  eyni  zamanda

Belçika, Luksemburq və Fransa universitetlərində dərs demişdir.

2004‐cü il iyunun 24‐də Şpilman Luksemburqdan AİHM‐ə hakim seçildi və o vaxtdan hər kəs onun

yüksəlişini  müşahidə  edirdi.  2011‐ci  ildə  o,  Strasburq  məhkəməsinin  5‐ci  fraksiyasının  sədri,

2012‐ci ildə AİHM‐nin vitse‐prezidenti, bir qədər sonra – elə həmin ildə isə AİHM‐nin prezidenti

(sədr) seçildi.



Keçmişi haqqında

Universitetdə mən Beynəlxalq hüquq üzrə təhsil alırdım. Beynəlxaq hüquqda isə sözsüz ki, ən vacib

sənədlərdən  biri  –  İnsan  Hüquqlarının  və  əsas  azadlıqlarının  müdafiəsi  haqqında  Avropa

Konvensiyasıdır. Vəkillik fəaliyyətimdə təcrübəmdə daha çox cinayət hüququ ilə bağlı işlər var idi

və  universitetlerdə  cinayət  hüququndan  dərs  deyirdim.  Bir  sözlə,  təsadüfi  deyil  ki,  insan

hüquqlarının qorunması mənim əsas amalım oldu, hansı ki, bu amala mən həmişə sadiqəm. Yəqin

ki, Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsinin hakimi olmağıma təkan verən səbəblərdən biri də budur.

Mənim atam da AİHM‐nin hakimi olub, ondan əvvəl isə Luksemburqun Baş prokuroru olmuşdur.

O, həmişə məhkumların, məhbusların hüquqlarını həvəslə qoruyurdu. Görünür, ailəmizdə olan bu

ənənənin təsiri məndən də yan ötməyibdir.

Əslində, mən çox tez anladım ki, əsas hüquqlar mərkəzi mövqe tutur və onlar hüququn müvafiq

bütün  sahələrinə  münasibətdədirlər.  Beləliklə,  təbiidir  ki,  mənim  bütün  elmi  tədqiqatlarım  bu

məsələnin üzərində cəmləşir.

AİHM barədə

Aydındır ki, Konvensiyada göstərilmiş hüquq və azadlıqların mahiyyəti əsrlərdən qalmış bir daş

üzərində həkk olunmayıbdır. O, hüquqi, sosial və elmi tərəqqi ilə harmoniyada inkişaf etməlidir.

Konvensiyanın belə elastik interpretasiyası onun təsvir etdiyi normaların tələbata uyğun olmasına

icazə verir, hansı ki, Avropa ölkələrində mürəkkəb inkişaf prosesini yaradır. Başqa sözlə, məhkəmə

yeni  hüquqlar  icad  eləyə  bilməz.  Onun  səlahiyyəti  yalnız  Konvensiya  və  protokollarla  təmin

olunmuş hüquqları yeniləmək və müasirləşdirməkdir.

Vətəndaşlar gündəlik həyatlarında əsas insan hüquqlarına hörmət etməlidirlər. Konvensiyaya yeni

qoşulmuş ölkələrdə isə hələ görülməli çox işlər var. İlk növbədə həmin ölkələrdə yeni təfəkkür

yaradılmalıdır. İnsan hüquqlarının qorunması mədəniyyətini möhkəmləndirmək lazımdır. Amma,

bu uzun prosesdir.

Bu məhkəmənin (Strasburq) işi, şübhəsiz ki, tarixi bir uğurdur. Bizim qərarlar Avropa hüququnu

dəyişdirdi.Konvensiyanın təsir dairəsindən heç bir sahə kənara qaça bilmədi.

­  56 ­



A Z Ə R B A Y C A N   V Ə K İ L İ  ‐ IV nömrə

Biz heç zaman ikili standartlar tətbiq etmədik. Bir çox vacib işlər olub ki, həmin işlərdə qərarların

çıxarılmasında şəxsən mən iştirak etmişəm. Sadəcə sizə bir‐iki misal göstərmək istəyirəm – “Salduz

Türkiyəyə qarşı”. Bu müdafiəçinin məhkəmə zamanı və vəkilin ilkin dindirmə vaxtı malik olduğu

hüquqlarla bağlı ən vacib işlərdən biri idi. Digər əlamətdar iş isə anti‐terroristik qanunvericiliklə

bağlı – “Saadi İtaliyaya qarşı” işi idi. Bu halda məhkəmə əsas diqqəti o hala yönəltdi ki, insan , hətta,

terrorizmə  qarşı  mübarizə  çərçivəsində  belə  qəddar  rəftara  məruz  qalmamalıdır. Əgər

Konvensiyanın  iştirakçısı  olduğu  dövlətlər  öz  funksiyalarını  daha səylə  və  məsuliyyətlə  yerinə

yetirsələr, o zaman gələcəkdə bizə gələn şikayətlərin sayı da azalar. Biz gücləndirilmiş təhlükəsizlik

tədbirləri görürük və tam əminik ki, məhkəməyə işə təyin olunmuş gənc hüquqşünaslar prinsiplərə

tam  sadiqdirlər.  Nəticələr  yalnız  müsbətdir.  Bizim  işçilərin  ləyaqətsiz  davranışları  ilə  bağlı

problemimiz yoxdu, əksinə xoşbəxtik ki, belə məhsuldar əməkdaşlarımız var.



Görülmüş işlər haqqında

Bizim, insanların hüquqlarını müdafiə sistemimiz unikaldır və çox qüdrətli bir sistemdir. Mən həm

təqsirləndirilən şəxslərin, həm məhbusların və həm də azlıqların hüquqları barədə düşünürəm.

Bütün bu müxtəlif sahələrdə məhkəmə belə demək olarsa, gündəlik həyatı dəyişmişdir. Bu bizim

məhkəmənin  başlıca  nailiyyətidir.  Bizim  məhkəmə,  presedent  hüququna  uyğun  olaraq,

Konvensiyanı  canlı  və  inkişaf  edən  vasitə  kimi  tətbiq  edir.  Konvensiyaya  Avropada  dəyişən

proseslərin fonunda baxmaq lazımdır. Aydındır ki, bizim qərarlar bəzən tənqidlə də qarşılanır, bu

isə qaçılmazdır.



İnsan hüquqları və musiqi haqqında

Məncə,  musiqi  və  insan  hüquqları  arasında əlaqə  mövcuddur.  Özünüifadə  azadlığı  ,  bəlkə  də

Konvensiyanın  musiqi  ilə bağlı  olan ən  uyğun  maddəsidir.  Lakin,  bəzən  musiqi  özü  də  insan

hüquqları  üçün  təhlükə  yarada  bilər.  Məsələn,  işgəncə  zamanı  bəzən  işgəncə  vasitəsi  kimi

musiqidən  istifadə  olunur.  Bu  artıq  müəyyən  çətinliklər  yaradır. Mən  orqan  (musiqi  aləti)

musiqisinə  üstünlük  verirəm.  Özüm  də  bu  alətdə  ifa  etməyi  bacarıram.  Ən  çox  sevdiyim

bəstəkarlardan biri – Baxdır. Heç bir halda, mən özümü “birinci skripka” hesab etmirəm. Bilirsiniz

ki, nə zaman ki, böyük orkestr əsəri ifa etməyə başlayanda birinci olaraq skripkanın səsi gəlir və

digər musiqi alətləri də onun səsinə uyğun köklənirlər. Hər hansı araşdırma və ya müzakirə zamanı

birinci sözü sədr demir, əksinə o, bütün kolleqalarını dinlədikdən sonra söz alır. Buna baxmayaraq,

sədr auditoriyaya nəzarət edir və onu idarə edir, daha sonra bizim solist ‐ məruzəçi‐hakim birinci

olaraq çıxış edir, ondan sonra milli hakim, daha sonra isə yerdə qalan bütün hakimlər öz paylarına

düşən vəzifələri icra edirlər.

Mənbə: http://pravo.ru/story/view/102097

Ən qədim vəsiyyətnamə harada tapılıb?

1946‐cı ildən bəri arxeoloji qazıntılar aparılan və Anadolunun

ən  qədim  yazılı  sənədlərinin  olduğu  bildirilən  Kayserinin

Kültəpə Kaniş‐Karum ticarət koloniyasından dünyada ən qədim

olduğu iddia olunan vəsiyyətnamə tapılıb. Ankara Universiteti

Arxeologiya  Fakültəsinin  üzvü  professor  Fikri  Kulakoğlu

bildirib  ki,  vəsiyyətnamədə  “ulaq  (eşşək)  borcu”  ilə  bağlı

ödəmədən  söhbət  gedir.Professor  Kulakoğlu  bildirib  ki,

qazıntılar zamanı bir qəbirə rast gəlinib. Qəbirin açılışı zamanı

üstündə yazı olan lövhə tapılıb. Hamı bu yazıda hər hansı dini

mətnin və ya duanın olacağını təxmin edib. Lakin, mətnin oxunması üçün filoloq dəvət olunub və

ortaya belə bir surpriz çıxıb. Belə ki, yazının mətni “ulaq satışı” ilə bağlı imiş. Lövhədəki yazının

mətni təxminən belə imiş: “Bu məktubumu oxuduğun zaman, bu ulağın sahibinə get və ona üçdə

bir gümüş pul ver.”

­  57 ­


A Z Ə R B A Y C A N   V Ə K İ L İ  ‐ IV nömrə

Ən məzəli məhkəmə qərarları

Dünyada  qəribə  müsabiqələr  çoxdur.  Məsələn  “Darvin”

müsabiqəsində  mükafatlar  dünyasını  ən  axmaq  üsulla

dəyişən  insanlara  verilir.  “Stella”  mükafatının  qalibləri  isə

təsadüf, yaxud hakim səhvi nəticəsində qeyri‐adi məhkəmə

proseslərini udan şəxslərə verilir.

2000‐ci  ildə  Texas  məhkəməsi  Ketlin  Robinsonun,  mebel

dükanının sahibinə qarşı qaldırdığı iddiaya baxırdı. Mebelə

baxarkən  Ketlin  dükandakı  uşaqla  toqquşmuş  və  biləyini

sındırmışdı.  Məhkəmənin  qərarı  ilə    mebel  mağazasının

sahibi, Ketlinə 78 min dollar ödəməli oldu. Sahibkarın ürəyini

partladan məqam vardı: axı dükanda nadinclik edən uşaq elə

Ketlinin öz doğma oğlu idi.

1998‐ci ilin oktyabrında Pensilvaniya ştatında Terrens Dikson qonşusunun evinə oğurluğa girir.

Oğurladıqlarını toplayır. Ancaq bu zaman evdə olan mühafizə sistemi işə düşür. Terrens evdən

çıxa bilmir. Bir ay orda qalır. Evdə olan pişik yeməkləri ilə qidalanır. Ev sahibi gəlib onu buraxır.

Terrens  üzr  istəmək  əvəzinə  qonşusunu  məhkəməyə  verir.  Bir  ay  müddətində  psixoloji  zədə

aldığından məhkəmə Terrensin lehinə qonşunu yarım milyon dollar cərimələyir.

2007‐ci  ildə  isə  Kara  Uolton  adlı  qadın  gecə  klubunda  yüngülvari  yeyib‐içir.  Beş  dollar  borcu

qaytarmamaq üçün klubun tualetindən çölə çıxmağa çalışır. Ancaq sürüşüb yıxılır və ağzındakı iki

dişi sındırır. Kara gecə klubunun sahibini məhkəməyə verərək iddiasını təmin etdirə bilir. Klub

sahibi qadının dişini düzəltdirmək üçün həkimə 12 min dollar ödəməli olur.



Mənbə: http://publika.az/p/29261

­  58 ­



A Z Ə R B A Y C A N   V Ə K İ L İ  ‐ IV nömrə

­  59 ­



Tanınmış hüquqşünaslar silsiləsindən

FYODOR PLEVAKONU

NƏ DƏRƏCƏDƏ TANIYIRIQ?

Fyodor  Nikiforoviç  Plevako,  Rusiyanın ən  tanınmış

vəkillərindən  hesab  olunur.  Onun  dövründə  yaşayan

insanlar  Plevakonu  “Moskvanın ən  gözəl  natiqi”

adlandırırdılar.  Aşağıda  Plevakonun  gözəl  natiqlik

qabiliyyətini sübut edən misallar çəkilmişdir.

“20 dəqiqə”

Vəkil Plevakonun kiçik dükanları olan , orta savadlı qadını

müdafiəsi  haqqında  hekayə  məşhurdur.  Belə  ki,  bu  qadın

hansısa dini bayram ərəfəsində ticarət vaxtı ilə bağlı qanunu

pozmuş  və  dükanı  qanunda  nəzərdə  tutulduğundan  20

dəqiqə gec bağlamışdı. Bu iş üzrə məhkəmə prosesi saat 10:00‐a təyin olunmuşdu. Hakim zala 10

dəqiqə gecikərək daxil oldu. Hər şey qaydasında idi, bircə vəkil Plevako zalda yox idi. Məhkəməyə

sədrlik edən hakim Plevakonun tapılması haqqında göstəriş verdi. Daha 10 dəqiqə vaxt keçmişdi

ki, ümumi tələsməyən görkəmi olan Plevako zala daxil oldu, yerinə keçdi və iş çantasını açdı. Hakim

ona gecikdiyinə görə irad bildirdi. Bu zaman Plevako saatını çıxardı, ona baxdı və dedi ki, onun

saatında əqrəblər onu göstərir ki, saat 11‐ə 5 dəqiqə işləyib. Hakim zaldakı saatı işarə edərək,

orada saatın 11‐ə 20 dəqiqə işlədiyini bildirdi. Plevako hakimdən soruşdu: “Möhtərəm hakim, bəs

sizin saatınızda əqrəblər neçəni göstərir?”

Hakim saatına baxdı və dedi:

­

11‐ə 15 dəqiqə işləyib.



Plevako eyni sualı prokurora da verdi və prokuror istehzalı təbəssümlə cavab verdi:

­

Məndə saat 11‐ə 25 dəqiqə işlədiyini göstərir.



Prokurorun ağlına da gəlməzdi ki, Plevako ona  tələ qurub və o, özü də bilmədən müdafiə tərəfinə

necə  kömək etdi.

Məhkəmə istintaqı çox tez yekunlaşdı. Şahidlər bir daha təsdiqlədilər ki, təqsirləndirilən qadın

dükanı 20 dəqiqə gec bağlayıb. Prokuror hakimdən müttəhimi günahkar hesab eləməyi xahiş etdi.

Nəhayət, söz Plevakoya verildi. Onun çıxışı cəmi 2 dəqiqə davam etdi. O, dedi:

­

Müdafiə etdiyim şəxs həqiqətən də 20 dəqiqə gecikib. Amma, nəzərə alın ki, qadın  yaşlı, eyni



zamanda kifayət qədər savadlı deyil. Saatlardan da yaxşı başı çıxmır. Biz sizinlə savadlı, alicənab

insanlarıq. Divardakı saatda 11‐ə 20 dəqiqə, cənab hakimdə 15 dəqiqə, prokurorda isə 25 dəqiqə

işləyib. Əlbəttə ki, ən düzgün saat cənab prokurordadır. Deməli, mənim saatım 20 dəqiqə geri qalıb

ki, mən 20 dəqiqə gecikmişəm. Halbuki, mən həmişə öz saatımı ən dəqiq hesab edirdim, axı onlar

bahalı və qızıldandır. Belə olan halda, prokurorun saatına görə, hakim prosesi 15 dəqiqə gec açır,

vəkil isə 20 dəqiqə gec gəlirsə, çox da savadı olmayan kiçik ticarətçinin bizdən yaxşı saatla bağlı

dəqiq anlayışa malik olmasını necə tələb etmək olar?!

Hakimlər 1 dəqiqəlik müşavirə keçirdilər və qadına bəraət verdilər.



­  60 ­

A Z Ə R B A Y C A N   V Ə K İ L İ  ‐ IV nömrə

“15 il haqsız danlaqlar”

Bir dəfə Plevakoya bir kişinin öz arvadını öldürməsi ilə bağlı iş düşmüşdü. Plevako həmişə olduğu

kimi məhkəməyə sakit, özünə inamlı tərzdə, heç bir kağızsız və konspektsiz gəlmişdi. Çıxış üçün

növbə Plevakoya gələndə, o ayağa qalxdı və dedi:

­

Hörmətli hakim və məhkəmə iştirakçıları!



Zalda olan səs‐küy azalmağa başladı. Plevako yenidən:

­

Hörmətli hakim və məhkəmə iştirakçıları!



Zalda sükut çökdü. Vəkil yenidən dedi:

­

Hörmətli hakim və məhkəmə iştirakçıları!



Zalda kiçik pıçıltılar eşidildi, lakin çıxış başlamadı. Yenidən:

­

Hörmətli hakim və məhkəmə iştirakçıları!



Artıq zaldakı insanların narazı uğultuları eşidilməyə başladı. Vəkil isə yenidən:

­

Hörmətli hakim və məhkəmə iştirakçıları!



Zaldakı insanlarda artıq ele bir təssürat yaranmışdı ki, Plevako onların hamısını sanki məsxərəyə

qoyur. Lakin, yenidən eyni cümlə eşidildi:

­

Hörmətli hakim və məhkəmə iştirakçıları!



Zalda böyük bir səs‐küy əmələ gəldi. Artıq narazı səslərin içərisindən hakimin və prokurorun da

səsləri aydın eşidilirdi. Nəhayət, Plevako əlini qaldıraraq, zaldakıları sakitləşdirməyə çalışdı və

dedi:“Hörmətli  cənablar  və  xanımlar,  sizlər  mənim  bu  eksperimentimə  heç  15  dəqiqə  də  dözə

bilmədiniz.  Bəs  bu  bədbəxt  kişi  15  il ərzində  arvadının  hər  boş  şey  üstündə  olan  haqsız

danlaqlarına və yersiz deyinmələrinə necə dözsün?!” Zaldakılar 1 anlıq donub qaldı. Daha sonra

biraz öncə olan narazı baxışlar heyranlıq dolu alqışlarla əvəz olundu.

Kişiyə bəraət verildi.

“Günahlardan azad olmaq”

Bir dəfə o, zinada və oğurluqda ittiham olunan yaşlı bir keşişi müdafiə edirdi. Belə nəticəyə gəlmək

olardı  ki,  ittiham  olunan  şəxs  üçün  məhkəmə  tərəfindən  heç  bir  müsbət  qərara  ümid  etmək

mümkün  deyil.  Prokuror  keşişin  günahlara  batmasını  bütün  dərinliyi  ilə  təsvir  etdi.  Nəhayət,

Plevako yerindən qalxdı. Onun çıxışı qısa oldu: “Möhtərəm hakim! İş aydındır. Prokuror bütün

çıxışında tamamilə haqlı idi. Müdafiə etdiyim şəxs bütün bu cinayətləri törədib və bunları etiraf

edib. Lakin, mən bir məqamı sizin nəzərinizə çatdırmaq istərdim. Sizin qabağınızda ele bir insan

oturub, hansı ki, 30 il müddətində sizin günahlarınızdan azad olunmanıza yardımçı olub. Bəs siz

indi ona yardımçı ola biləcəksinizmi?” Keşiş azadlığa buraxıldı.

“30 qəpik”

Məhkəmə 30 qəpik qiyməti olan çaydanı oğurlamış irsən fəxri vətəndaş olan qarının işinə baxırdı.

Prokuror qoca qarını Plevakonun müdafiə edəcəyini bilərək qərara gəldi ki, sanki vəkilin əvəzinə

danışsın və ittiham olunan şəxsin belə bir addım atmasına səbəb olan ağır həyat şəraitini təsvir

elədi. Prokuror hətta vurğuladı ki, qoca qarının bu hərəkəti ona qarşı mərhəmət hissi doğurur,

nəinki  qəzəb. Prokuror  eyni  zamanda  bildirdi  ki,  bunlara  baxmayaraq,  özəl mülkiyyət

toxunulmazdır. Buna görə qadına bəraət vermək üçün məntiqi əsas olmalıdır. Hakimlər razılıq

əlaməti olaraq başlarını tərpətdilər. Söz Plevakoya verildi. O dedi: “Rusiya minilliklər ərzində çox

bəlalardan, çox sınaqlardan keçib. Bir çox xalqlar Rusiyanı parçalamaq istəyiblər. Lakin, Rusiya

bütün bunlara dözdü, əzablar arxada qaldı, bu sınaqlar onu gücləndirdi və böyütdü. Amma indi...

Qarı 30 qəpik dəyəri olan köhnə bir çaydan oğurlayıb. Rusiya əlbəttə ki, buna dözə bilməz və bu

hadisədən birdəfəlik məhv olacaq...”

Qarı bəraət aldı.


A Z Ə R B A Y C A N   V Ə K İ L İ  ‐ IV nömrə

­  61 ­



“Ayaqqabılarımı çıxartmışdım”

Plevako bir kişini müdafiə edirdi. Həmin kişini bir fahişə onu zorlamaqda ittiham edirdi və kişidən

dəymiş  zərərə  görə  böyük  məbləğdə  təzminat  istəyirdi. İşin  təfərrüatları: “Zərərçəkmiş”  iddia

edirdi ki, cavabdeh onu mehmanxana otağına apararaq, orada onu zorlayıb. Cavabdeh isə deyirdi

ki, hər şey qarşılıqlı razılıq əsasında olub. Sonuncu söz isə Plevakoya verildi:

­

Cənab hakim! Əgər siz mənim müdafiə etdiyim şəxsi cərimələmək barədə qərar çıxarsanız, xahiş



edirəm  o  məbləğdən döşəkağıların  yuyulması  ilə  bağlı xərcləri  çıxasınız.  Hansına  ki,  qadın  öz

ayaqqabıları ilə ləkələr salmışdı.

Bu zaman şikayətçi qadın yerindən sıçrayaraq qışqırır:

­

Yalandı! Mən ayaqqabılarımı çıxartmışdım!



Zalda qəhqəhə səsləri eşidilir. Cavabdeh azadlıqdadır.

­  62 ­

A Z Ə R B A Y C A N   V Ə K İ L İ  ‐ IV nömrə

“Sualınıza vəkil cavab versin!” rubrikası

*

Sual 1: İş yerimdə ştat ixtisarı aparıldığından əmək



müqaviləmə  xitam  verilmişdir.  Mənə  işdən  çıxma

müavinəti və orta əmək haqqı ödənilmişdir. Bilmək

istəyirəm, həmin pul məbləğindən gəlir vergisi tutula

bilər?

Cavab:  Azərbaycan  Respublikası  Əmək  Məcəlləsinin

70‐ci maddəsinin “b” bəndinə görə işçilərin sayı və ya

ştatları  ixtisar  edildikdə,  əmək  müqaviləsi  işəgötürən

tərəfindən  ləğv  edilə  bilər. Həmin  Məcəllənin  77‐ci

maddəsinin  3‐cü  hissəsinə  görə  əmək  müqaviləsi  bu

Məcəllənin 70‐ci maddəsinin “a” və “b” bəndləri ilə ləğv

edilərkən işçilərə orta əmək haqqından az olmamaqla işdənçıxarma müavinəti, işdən çıxarıldığı

gündən yeni işə düzələn günədək ikinci və üçüncü aylar üçün orta əmək haqqı ödənilir.

Azərbaycan  Respublikası  Vergi  Məcəlləsinin  102.1.4‐cü  maddəsinə  görə işçilərin  sayının  və

ştatların  ixtisar  edilməsi  ilə  əlaqədar  olaraq  əmək  müqaviləsinə  xitam  verildikdə  işçilərə

Azərbaycan  Respublikasının  Əmək  Məcəlləsinə  müvafiq  ödənilən  təminatlar  gəlir  vergisindən

azaddır.


Beləliklə, Sizə ödənilmiş işdənçıxarma müavinəti və orta əmək haqqı gəlir vergisindən azaddır.

Sual 2: Məhkəmə avtomobilə dəymiş zərərin hesablanması ilə bağlı ekspertiza təyin etmişdir.

Tərəfimdən  araşdırılması  üçün  suallar  təqdim  edilmişdir.  Lakin  ekspertiza  qərardadında

həmin suallardan bəziləri göstərilməmişdir. Bu, qanuna uyğundurmu?

Cavab:  Azərbaycan  Respublikası  Mülki  prosessual  məcəlləsinin  97.3‐cü  maddəsinə  görə  işdə

iştirak edən şəxslər ekspertiza keçirilən zaman baxılmalı olan sualları məhkəməyə təqdim etməyə

haqlıdırlar. Həmin Məcəllənin 97.4‐cü maddəsinə görə ekspert rəyinin alınmasına dair sualların

yekun məzmununu məhkəmə müəyyən edir. İşdə iştirak edən şəxslərin təqdim etdiyi sualların

rədd edilməsini məhkəmə əsaslandırmağa borcludur.

Beləliklə, ekspert qarşısında qoyulan sualların  yekun  məzmununu  müəyyən  etmək  səlahiyyəti

məhkəməyə  məxsusdur.  Lakin  məhkəmə  Sizin  təqdim  etdiyiniz  sualların  rədd  edilməsini

əsaslandırmağa borcludur.



Sual 3: Mənim və həyat yoldaşımın soyadı “Hüseynov”dur. Lakin uşağımıza atasının adına

(atasının adı Etibardır) uyğun olaraq “Etibarlı” soyadını vermək istəyirik. Bu, mümkündürmü?

Cavab: Uşağın soyad daşımaq hüququ Azərbaycan Respublikası Ailə Məcəlləsinin (bundan sonra

‐ AM) 53‐cü maddəsində təsbit olunmuşdur. AM‐in 53.1‐ci maddəsinə görə uşaq ad, ata adı və

soyad daşımaq hüququna malikdir. AM‐in 53.3‐cü maddəsinə görə uşağın soyadı, bir qayda olaraq,

valideynlərin soyadı ilə müəyyən edilir. Uşağın valideynlərinin soyadları müxtəlif olduqda uşağa

valideynlərin razılığı ilə atanın və ya ananın soyadı verilir. Adın, ata adının və soyadın verilməsi

və dəyişdirilməsi qaydaları müvafiq icra hakimiyyəti orqanı tərəfindən müəyyən olunur. AM‐in

53.4‐cü maddəsinə görə valideynlər arasında uşağın ad və soyadına münasibətdə razılıq olmadıqda

yaranan fikir ayrılığı müvafiq icra hakimiyyəti orqanı (yerli icra hakimiyyətlərinin qəyyumluq və

himayə orqanları) tərəfindən həll olunur. AM‐in 53.3 və 53.4‐cü maddəsində nəzərdə tutulmuş

hüquq normaları Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinin 12 may 2011‐ci il tarixli 79

nömrəli  Qərarı  ilə  təsdiq  edilmiş  «Adın,  ata  adının  vəsoyadın verilməsi və dəyişdirilməsi

Qaydaları»nın 4‐cü bəndində də öz əksini tapmışdır.



Yüklə 1,33 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin