I. Булим. Бухгалтерия хисоби

15-modda. Buxgalteriya hisobi registrlari 
Buxgalteriya hisobi registrlari ikki yoqlama yozuv usuliga muvofiq 
yuritiladigan jurnallar, qaydnomalar, kitoblar va tasdiqlangan blankalar-
dan (shakllardan) iboratdir. 
Buxgalteriya hisobi registrlari texnika vositalaridan, axborot tizim-
laridan va axborot texnologiyalaridan foydalanilgan holda elektron hujjat 
tarzida yaratilishi, ishlov berilishi va saqlanishi mumkin. 
Buxgalteriya hisobi registrlarida boshlang‘ich hisob hujjatlaridagi 
ma’lumotlar tizimlashtirilishi va to‘planishi kerak. 
Buxgalteriya hisobi registrining majburiy rekvizitlari quyidagilar-
dan iborat: 
registrning nomi; 
buxgalteriya hisobi subyektining nomi; 
registrni yuritish boshlangan hamda tugallangan sana va (yoki) 
registr tuzilgan davr; 
xo‘jalik operatsiyalarining xronologik va (yoki) tizimli guruhlani-
shi; 
xo‘jalik operatsiyalarining o‘lchov birligi ko‘rsatilgan holda 
puldagi o‘lchov miqdori; 
registrni yuritish uchun mas’ul bo‘lgan shaxslarning lavozimlari, 
familiyalari hamda ismi va otasi ismining bosh harflari ko‘rsatilgan hold-
agi imzolari yoki ushbu shaxslarni identifikatsiya qilish uchun zarur 
bo‘lgan boshqa rekvizitlar. 
Buxgalteriya hisobi registrlariga tasdiqlanmagan tuzatishlar ki-
ritilishiga yo‘l qo‘yilmaydi. 
16-modda. Aktivlar va majburiyatlarni inventarizatsiya qilish 
Buxgalteriya hisobi va moliyaviy hisobot ma’lumotlarining 
to‘g‘riligi hamda ishonchliligi aktivlar va majburiyatlarni majburiy tarzda 
inventarizatsiyadan o‘tkazish orqali tasdiqlanadi. Inventarizatsiya 
obyektlari, uni o‘tkazish tartibi va muddatlari inventarizatsiya bo‘yicha 
buxgalteriya hisobi standartida belgilanadi. 
17-modda. Aktivlar va majburiyatlarni baholash 
Tovar-moddiy zahiralarni baholash quyidagi ikkita bahoning eng 
pasti bo‘yicha — balans tuzilayotgan sanadagi haqiqiy tannarx (sotib 
olish narxi yoki ishlab chiqarish tannarxi) bo‘yicha yoki bozor bahosi (re-
alizatsiya qilishning sof qiymati) bo‘yicha amalga oshiriladi. 

---

285 
Asosiy vositalar va nomoddiy aktivlar ularning boshlang‘ich (qay-
ta tiklanish) qiymati bo‘yicha hisobga olinadi. 
Asosiy vositalar va nomoddiy aktivlar qiymatini hisobdan 
chiqarish ularning qiymati to‘liq qoplanguniga yoki obyekt hisobdan chi-
qib ketguniga qadar eskirishni (amortizatsiyani) hisoblash yo‘li bilan 
amalga oshiriladi. Amortizatsiya ajratmalari obyekt foydalanishga top-
shirilganidan keyingi oydan boshlab amalga oshiriladi. Yerning qiymati 
amortizatsiya qilinmaydi. 
Moliyaviy qo‘yilmalar buxgalteriya hisobi standartlariga muvofiq 
hisobga olinadi. 
Majburiyatlar taraflarning kelishuviga muvofiq pulda ifodalangan 
holda aks ettiriladi. 
Sud qarori bo‘yicha yuzaga kelgan majburiyatlar tegishli summada 
aks ettiriladi. 
Shartli aktivlar va majburiyatlar buxgalteriya hisobi standartlariga 
muvofiq aks ettiriladi. 
Byudjet tashkilotlarining aktivlari va majburiyatlarini baholash 
byudjet hisobi standartlariga muvofiq amalga oshiriladi. 
Buxgalteriya hisobi milliy valyutada — so‘mda yuritiladi.