I fəsil. İqtisadiyyat və cəmiyyətdə onun rolu. İqtisadi nəzəriyyənin predmeti və metodu

İqtisadi nəzəriyyə bəşəriyyətin istehlak və istehsal sahə­sində öz vəzifələrinin öhdəsindən necə gəlməsi haqqında elmdir;

İqtisadi nəzəriyyə sərvət haqqında elmdir.

Diqqətlə baxdıqda aydın olur ki, bütün müəlliflər insanın iqtisadi dav­ra­nı­şın­dan, davranışın formalarından və insan davra­nışının qanunauyğunluqlarından söhbət açdıqda əslində təsərrü­fat subyektləri arasında iqtisadi münasibətlərdən, bu mü­na­si­bət­lə­rin formalarından və onları idarə edən qanunlar­dan danışırlar. İqtisadi nəzəriyyə humanitar elm kimi, insanla­rın iqti­sadi həyatı, iqtisadi mənafeyi və iqtisadi fəaliyyəti ilə bağlı olan problemləri öyrənir.

Yuxarıda deyilənlərə əsasən, iqtisadi nəzəriyyənin predmetini bu cür müəyyən et­mək olar: İqtisadi nəzəriyyə – məhdud resurslar şəraitində həyat nemətlərinin is­tehsalı, bölgüsü, mübadiləsi və istehlakı prosesində insanların iqtisadi davranış formaları, iqtisadi münasibətləri və onları idarə edən qanunlar haqqında elmdir.

İqtisadi nəzəriyyə bir sıra funksiya yerinə yetirir. Bunlar aşağı­dakılardır:

1. 
   Dərketmə funksiyası;
   
2. 
   Proqnozlaşdırma funksiyası;
   
3. 
   Praktiki funksiya;
   
4. 
   İdeoloji funksiya;
   
5. 
   Metodoloji funksiya.