I. M. Mustafayev O‘zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi Botanika instituti katta

Ishni bajarish tartibi: 
1. Rasm asosida fotosintez va nafas olish jarayonlarining o‘zaro bog‘liqligini tushuntiring. 
2. Fotosintez va nafas olish jarayonlarining o‘zaro bog‘liqligini aks ettiruvchi model yasang.
3. Fotosintez va nafas olish jarayonlarini taqqoslang.
Taqqoslanadigan jihatlar
Fotosintez
Nafas olish
Mohiyati
Kislorod
Karbonat angidrid
Organik modda
Sutkaning qaysi vaqtida sodir bo‘ladi
4. Fotosintez va nafas olish jarayonlarini daftaringizga chizing va so‘roq belgilari o‘rniga 
mos ravishda 
kislorod, karbonat angidrid
so‘zlarini yozing.
Muhokama qiling va xulosa chiqaring.
O‘simliklarda fotosintez va nafas olish jarayoni.

O‘simliklarda fotosintez 
va nafas olish jarayonida 
gazlar almashinuvi.
?
?
?
?
nafas olish
fotosintez
nafas olish
glyukoza
yorug‘lik 
energiyasi
Kimyoviy 
energiyaning 
ATFga to‘planishi
kislorod
suv
karbonat 
angidrid
fotosintez
ATF
Quyosh

---

101
VI BOB YUZASIDAN TOPSHIRIQLAR
1. Aerob va anaerob nafas olishni taqqoslang.
2. Barg og‘izchalarining ochilishi va yopilishi barg uchun qanday ahamiyatga ega? 
Bu jarayon qanday sodir bo‘ladi? Rasmdan foydalanib jarayonni tushuntiring.
5. To‘g‘ri fikrlarni aniqlang.
• 
Chigirtka traxeya yordamida nafas oladi.
• 
O‘simliklar nafas olish jarayonida karbonat angidrid yutib, kislorod ajratadi.
• 
Yosh barglar o‘sgan sari ulardagi nafas olish jadalligi pasayib boradi.
• 
Suvda yashovchi barcha organizmlar jabra yordamida nafas oladi.
• 
Parazit chuvalchanglar anaerob nafas oladi.
• 
Qushlarning uchishida havo xaltachalari ishtirok etadi.
• 
Sutemizuvchilarda alveolalar yaxshi rivojlangan.
• 
Fotosintezda ajralgan kisloroddan aerob organizmlar nafas olish jarayonida foydalanadi.