İdman təbabəTİ VƏ GİGİyena

Fəaliyyətin növü	Güc-sürət tələb edən idman növlərində (milliqram)
Dözümlülük tələb edən idman növlərində (milliqram)
	A	B1	B2	PP	C	E	A		B1	B2	PP	C	E
Fəal istirahət dövrü	2	2,5	2	20	75	10	2		3	2	20	100	10
Məşqin əsas dövrü	2	5	2,5	20	150	10	3		10	2,5	25	200	15
Yarış dövrü	2	5	2,5	25	250	15	2		10	2,5	25	300	30
Yarışdan 3-4 gün sonra	2	5	2,5	20	250	10	2		10	2,5	20	300	15

Bərpa dövründə vitaminlərin təyin edilməsinin əsas xüsusiyyəti onların faktiki enerji itkisindən artıq miqdarda qəbul edilməsidir. Sürət-güc tələb edən idman növlərində vitamin B₁ idman yarışlarından 3-4 gün sonra gündə 5 mq, dözümlülük tələb edən idman növlərində 10 mq, oksidləşmə proseslərində sulukarbohidrat, yağ və zülal mübadiləsində, hemoqlobinin sintezində iştirak edən vitamin B₂ (riboflavin) yarışlardan sonrakı bərpa dövründə gündə 2,5 mq, trofik proseslərə təsir edən vitamin B₆ (piridoksin) yarışlardan ilk 3-4 gün sonra 2,5-2,7 mq, qan törətmə qabiliyyətini normaya salan vitamin B₁₂ (kobalamin) gündə 5-8 mq, toxuma tənəffüsünü yaxşılaşdıran B₁₅ (kalsium panqamat) yarışlardan 4 gün əvvəl, yarışlar zamanı və sonra gündə 300 mq, mədə-bağırsaq fəaliyyətini yaxşılaşdıran PP vitamini (nikotinamid) yarışlarda ilk 3-4 gün müddətində 2-mq məsləhət görülür.

Endokrin vəzilərin, görmə analizatorunun fəaliyyətinə, dərinin vəziyyətinə təsir göstərən, yağlarda həll olan A vitaminlər qrupu (retinol və karotin) bərpa məqsədilə 2 mq-dən az təyin edilməməlidir. Vitamin D adətən tarazlaşdırılmış qida rasionunda və ya vitamin komplekslərində kifayət qədər orqanizmə daxil olur. Əzələ sisteminə təsir göstərən vitamin E (tokoferol) bərpa dövründə rasionda 15 mq təşkil etməlidir. Qan sisteminə təsir edən vitamin K (vikasol) yaşıl tərəvəzlə orqanizmə kifayət qədər daxil edilməlidir.

Vitamin C (askorbin turşusu) geniş təsirə malik olub, bərpa dövründə gündə 300 mq-a çatdırılmalıdır.

Bütün adı çəkilən vitaminlər polivitamin komplekslərə kifayət qədər daxil edildiyi üçün onların qəbul edilməsi məsləhətdir. Bu vitamin komplekslərinə undevit, panheksavit, tetravit, dekamevit, aerovit və s. aiddir. Onlar yükdən sonra gündə 1-2 həb qəbul edilir.
QİDA QARIŞIQLARI VƏ İÇKİLƏR
Qida qarışıqları və içkilərin tərkibi idman fəaliyyəti zamanı və ondan sonra bərpa dövründə orqanizmin iş qabiliyyətinin tezliklə bərpa edilməsi ilə sıx bağlıdır. Bununla əlaqədar bu cür əlavə qida qarışıqlarına, bir qayda olaraq asanlıqla həzm olunan sulukarbohidratlar, üzvi turşular, vitaminlər, mineral maddələr, əvəz edilməyən amin turşuları, doymamış yağ turşuları və s. daxil edilir. Bu komplekslər tezliklə mənimsənildiyi üçün onlar işdən əvvəl, tənəffüs zamanı qəbul edilə bilər. Aşağıdakı qida qarışıqları və içkilər daha çox istifadə edilir.