Ii bob. Menejmentni tashkil etish

Tо‘liq о‘rtoqlik - о‘rtoqlik ishtirokchilari(tо‘liq о‘rtoqlar) ular о‘rtasida 
tuzilgan shartnomaga muvofiq о‘rtoqlik nomidan tadbirkorlik faoliyati bilan 
shug‘ullanadilar va uning majburiyatlari bо‘yicha о‘zlariga tegishli bо‘lgan mulk 
bilan javob beradilar. 
Ma’suliyati cheklangan jamiyat – bir yoki bir necha shaxslar tomonidan 
ta’sis etilgan jamiyat, uning nizom sarmoyasi ta’sis hujjatlari tomonidan ma’lum 
ulushlarda taqsimlangan. Ma’suliyati cheklangan jamiyat ishtirokchilari uning 
majburiyatlari bо‘yicha javob bermaydilar va о‘zlari tomonidan kiritilgan 
kiritmalari qiymati doirasida jamiyat faoliyati bilan bog‘liq zarar kо‘rish xatariga 
ega bо‘ladilar. 
Jamiyatning tо‘liq bо‘lmagan kiritmalarini kiritgan ishtirokchilari uning 
majburiyatlari bо‘yicha ishtirokchilardan har biri ulushining tо‘lanmagan qismi 
qiymati doirasida birgalikdagi javobgarlikka egalar. 
Ma’suliyati cheklangan jamiyatning firma nomi jamiyatning nomi va 
“ma’suliyati cheklangan” sо‘ziga ega bо‘lishi kerak. 
Jamiyatning yuqori idorasi uning ishtirokchilarining umumiy majlisidan 
iboratdir. Jamiyatda uning faoliyatiga joriy rahbarlikni amalga oshiruvchi va 
umumiy majlisga hisobot beruvchi ijroiya idorasi tashkil qilinadi. 
Jamiyat ishtirokchilari umumiy majlisining mutloq huquq doira- lariga 
quyidagilar kiradi: 
- uning nizomi va nizom sarmoyasi miqdorini о‘zgartirish; 
- jamiyatning ijroiya idoralarini tashkil qilish va ularning vakolatlarini 
muddatidan oldin tugatish; 
- jamiyatning yillik hisobotlari va buxgalteriya balanslarini tasdiqlash va 
uning foydalari va zararlarini taqsimlash; 
- jamiyatni qaytadan tashkil qilish yoki tugatish haqida qaror qabul qilish; 
- jamiyatning taftish komissiyasi (taftishchi ) ni saylash. 
Ma’suliyati cheklangan jamiyat haqidagi qonun tomonidan umumiy 
majlisning mutloq huquq doirasiga “boshqa masalalarni hal qilish ham kiritilishi 
mumkin”. 

---

128
Jamiyat ishtirokchilar umumiy majlisning mutloq huquq doirasiga kiritilgan 
masalalar ular tomonidan jamiyat ijroiya idorasiga hal qilish uchun topshirilishi 
mumkin emas. 
Aksiyadorlik (hissadorlik) jamiyati - nizom sarmoyasi aksiyalarning ma’lum 
soniga taqsimlangan jamiyat. Aksiyadorlik jamiyati ishtirokchilari (aksiyadorlar) 
uning majburiyati bо‘yicha javob bermaydilar va о‘zlariga tegishli bо‘lgan 
aksiyalar qiymati doirasida jamiyat faoliyati bilan bog‘lik zarar kо‘rish xatariga 
egalar. 
Aksiyalarga tо‘liq haq tо‘lamagan aksiyadorlar aksiyadorlik jamiyatining
majburiyatlari bо‘yicha о‘zlariga tegishli bо‘lgan aksiyalarning haq tо‘lanmagan 
qismi doirasidagi birgalikdagi javobgarlikka egalar. 
Jamiyatning firma nomi uning nizomi va jamiyat aksiyadorlik ekanligining 
kо‘rsatilishiga ega bо‘lishi kerak. 
Ishtirokchilari о‘zlariga tegishli bо‘lgan aksiyalarni boshqa aksiyadorlarning 
roziligisiz tortib olishlari mumkin bо‘lgan aksiyadorlik jamiyati ochiq aksiyadorlik 
jamiyati deb ataladi. Bunday jamiyat о‘zi tomonidan chiqarilgan aksiyalarga ochiq 
obunani о‘tkazishi va ularni qonun va boshqa huquqiy hujjatlar tomonidan 
belgilangan shartlarda erkin sotishi mumkin. 
Aqsiyadorlik jamiyati boshqaruvning yuqori idorasi uning aksiyador- 
larining umumiy majlisidan iboratdir. 
Aksiyadorlar umumiy majlisining favqulotida huquq doiralariga quydagilar 
kiradilar: 
- jamiyat nizomini о‘zgartirish , shu jumladan uning nizom sarmoyasini 
о‘zgartirish ; 
- aksiyadorlarning ellikdan ortiqroq soniga ega jamiyatda direk-torlar 
kengashi (kuzatuv kengashi) a’zolarini va jamiyatning taftish komissiyasi 
(taftishchi)ni saylash va ularning vakolatlarini muddatidan oldin tugatish; 
- jamiyat ijroiya idoralarini tashkil qilish va , agar jamiyat nizomi 
tomonidan bu masalalarni yechish direktorlar kengashi ( kuzatuv kengashi) ning 

---

129
huquq doirasiga kiritilmagan bо‘lsa, ularning vakolatlarini muddatidan oldin 
tugatish; 
- jamiyatning yillik hisobotlari, buxgalteriya balanslari, foydalar va zararlar 
hisobotini tasdiqlash, uning foydalari va zararlarini taqsimlash; 
- jamiyatni qaytadan tashkil qilish yoki tugatish haqida qaror qabul qilish. 
Aksiyadorlik jamiyatlar haqidagi qonun tomonidan aksiyadorlar umumiy 
majlisning favqulotida huquq doirasiga yana boshqa masalalarni hal qilish ham 
kiradi. Qonun tomonidan aksiyadorlar umumiy majlisning favqulotlarda huquq 
doirasiga tegishli bо‘lgan masalalar jamiyat ijroiya idoralariga hal qilish uchun 
topshirilishi mumkin emas .