İnformatika (MÖvzular və testləR) yeniDƏN İŞLƏNMİŞ NƏŞR

KOMPÜTER ŞƏBƏKƏLƏRİNİN ARXİTEKTURASI. 
AÇIQ SİSTEMLƏRİN ŞƏBƏKƏDƏ QARŞILIQLI 
FƏALİYƏTİNİN ETALON MODELİ 
 
Müasir cəmiyyət üçün xarakterik olan standartlaşdırma problemi qlobal 
informasiya fəzasının yaranması ilə əlaqədar olaraq informasiya yayımı sferasında 
xüsusilə kəskindir. Şəbəkələrarası qarşılıqlı fəaliyyət prosedurları üçün Beynəlxalq 
Standartlaşdırma Təşkilatı (
ISO – International Standard Orqanization
) 
tərəfindən işlənib hazırlanmış standartlardan istifadə edilir. Bu, “açıq sistemlərin 
qarşılıqlı fəaliyyət standartları” (
OSI Ref. Model – Open Systems 
İnterconnection–Reference Model
) və ya “
Yeddisəviyyəli şəbəkə 
mübadiləsinin etalon modeli
” adlanır. 
Beynəlxalq Standartlaşdırma Təşkilatı modeli şəbəkədə məlumatın 

---

İ N F O R M A T İ K A
 
 
____________________________________________________________ 363 
ötürülməsi məsələsini 7 səviyyəyə bölür: 
1.Fiziki səviyyə (
Physical Layer
); 
2.Kanal səviyyəsi (
Data Layer
); 
3.Şəbəkə səviyyəsi (
Network
Layer
); 
4.Nəqliyyat səviyyəsi (
Transport
Layer
); 
5.Seans səviyyəsi (
Session Layer
); 
6.Verilənləri təqdimetmə səviyyəsi (
Presentation Layer
); 
7.Tətbiqi səviyyə (
Application Layer
). 
Fiziki səviyyə
protokollarının əsas təyinatı fiziki rabitə və onunla bağlı 
istismar hazırlığını təmin etməkdən ibarətdir. Bu səviyyə üçün şəbəkə adapteri və 
modem proqram təminatı məsuliyyət daşıyır. Fiziki səviyyə paketləri kanal 
səviyyəsi paketləri ilə eynidir. 
Kanal səviyyəsi
məlumat ötürən rabitə xətlərinin idarə edilməsi 
səviyyəsidir və lokal şəbəkələrdə paketləri idarə edir. Bilavasitə rabitə xətti ilə 
ötürülən paketə