İnformatika (MÖvzular və testləR) yeniDƏN İŞLƏNMİŞ NƏŞR

İ N F O R M A T İ K A
 
 
____________________________________________________________ 199 
neçə proqramla paralel işləmək mümkün olur. Buna görə də Windows 7 
çoxməsələli əməliyyat sistemi hesab edilir. 
PƏNCƏRƏLƏR 
 
Pəncərə dedikdə, ekranın ayrılmış düzbucaqlı sahəsi nəzədə tutulur. 
Pəncərədə proqram əlavəsi işinin nəticəsi və ya istifadəçiyə aid olan infomasiya 
göstərilir. 
Adətən pəncərənin yuxarısında pəncərənin adı yazılan sərlövhə sətri olur. 
İstifadəçinin işlədiyi proqram əlavəsi pəncərəsi aktiv pəncərə sayılır. Digər 
məsələlərin pəncərələri arxa plana (ekranın zəmininə) keçərək aktiv pəncərədə 
işləməyə mane olmur. 
Windows 7 əməliyyat sisteminin iş masasındakı pəncərələri yazı masası 
üzərindəki əşyaları tərpətdiyiniz kimi tərpədə bilərsiniz. Lakin bunu burada əl ilə 
deyil, mausla etmək lazım gəlir.
Pəncərələr iki qrupa bölünür: standart pəncərələr və dialoq pəncərələri. 
Lakin bütün pəncərələrin müəyyən sayda birtip elementləri mövcuddur. Bu, qrafik 
interfeysli əməliyyat sistemləri ilə işləməyi olduqca sadələşdirir. Birtip elementlər 
dedikdə, nə başa düşülür? 
Windows 7-də standart pəncərə aşağıdakı elementlərə malikdir: (şəkil 2.) 

Pəncərənin sərhədləri.
Bunlar pəncərənin kənar xətləridir. Kursor 
sərhəd üzərinə gələn kimi ox şəklini alır və sərhədi sürümək imkanı 
yaradır. Bunun üçün sol düyməni sıxılı vəziyyətdə saxlamaq və mausı 
hərəkət etdirmək kifayətdir. Pəncərənin ölçülərini də bu qayda ilə 
dəyişdirmək olar. 

Sərlövhə sətri.
Bu, pəncərənin yuxarısında ayrıca zolaqdır ki, onun sağ 
ucunda pəncərəni idarə edən bükmə, açma (bərpa), bağlama düymələri 
yerləşir. Sol düyməni sərlövhə sətri üzərində sıxılı vəziyyətdə tutaraq 
pəncərəni istədiyiniz yerə sürüyə bilərsiniz. Pəncərəni idarə edən düymələr 
onun vəziyyətini dəyişmək (bükmək, açmaq, bağlamaq) üçündür. 
Pəncərəni bükən düymə onu Taskbar (Панель задач-Tapşiriq paneli)ndə 
xüsusi düyməyə çevirir. Pəncərəni açan düymə onu bütün ekran 
miqyasında açır. Bu düymə həm də bərpa düyməsi kimi işləyir, yəni 
bundan əvvəlki vəziyyəti bərpa edir. Pəncərəni bağlama qüyməsi 
pəncərəni ekrandan çıxararaq proqramın icrasını dayandırır. 

Menyu sətri
. Adətən sərlövhə sətrinin altında yerləşir və proqramın 
əmrlərinin baş menyusunu saxlayır. 
