II. Azerbaycan için Bölgede Yaşanabilecek Yeni Ticari ve Siyasi Gelişmeler
Bu gün dünyada yaşanan siyasi gelişmeler ticarete doğrudan yön vermekte ve uluslararsı para
birimi ülkeler arasındaki ticaretin artması veya azalmasında ciddi etkiler yapmaktadır.Uluslararası
ticaretin yaklaşık %60’ı dolar, %20’si euro,kalan %20’si ise diğer para birimleri ile yapılmaktadır.
Uluslararası para birimi olan Amerikan dolarının artmakta olması ülkelerarası ticarette ulusal
paraya geçmesini düşündürmeye başlamıştır.Uluslararası para birimi ülkeler için tehdit
olmamalıdır.Bazı ülkelere göre buna geçmek mümkün deyildir düşüncesindedirler, amma aslında AB-
ye bakdığımızda uluslararası para birimi olan euronun tarihigösteriyor ki uzunzaman alsa da bu
mümkündür.
Dünyada giden siyasi gerginlik Türkiye'ye ve diğer ülkelerin ABD Doları'na bağımlılığı
azaltmaya çalışırken, Kremlin'e olan yakınlığıyla tanınan önde gelen bir Rus siyasi analist olan politik
analist Alexander Dukin ilginç bir öneride bulunmuş:"Petrol ve gaz ticaretinde ABD dolarını terk
etmeliyiz: Rusya, İran ve Türkiye ABD'de altınlarını geri çekmeli ve yeni bir para birimi yaratmalı ve
bu yakın gelecekte mümkün olabileceğini düşünüyorum, ancak doğru şekilde tarihleyemiyorum".
7
Azerbaycan ve Türkiye arasındaki ticarette ulusal paraya geçiş konusu gündeme koyulmuş-
tur.Tarihi ipek yolunda ticaret Türk Konseyi olmadan mümkün olmayacaktır.
4
http://www.mtk.az/content/?i=40&title=beynelxalq-itisadi-munasibetler-memmedov-ruslan
5
http://economy.gov.az/article/2017-ci-ilde-azerbaycan-respublikasinin-xarici-ticaret-elaqeleri/28212
6
http://azerbaijans.com/content_1679_az.html
7
https://sputnik.az/russia/20180430/415111065/uc-olke-ortaq-pul-vahidine-kececek.html
THE SUSTAINABLE DEVELOPMENT OF ECONOMY AND ADMINISTRATION: PROBLEMS AND PERSPECTIVES
Baku Engineering University
133
26-27 October 2018, Baku, Azerbaijan
Türkiye ile birlikte Azerbaycan'ın yakın gelecekte İran ile bir anlaşmaya varması bekleni-
yor.Uzmanlar, arka planda, ulusal para birimi cinsinden alım satımın ülkemiz için bazı avantajlara sahip
olacağını belirtiyorlar. Ayrıca Rusya, ulusal para birimleriyle karşılıklı ticaret yapmak için Azerbay-
can'a başvurdu. Rusya'nın Azerbaycan'ın en büyük ticaret ortaklarından biri olduğu unutulmamalıdır.
AzerbaycanTrans-Anadolu Boru Hattı (TANAP) ve TAP (Trans-Adriyatik) boru hatlarına ek
olarak, Güney Koridoru'ndaki alternatif bir rota olan Nabucco-West, Azerbaycan'ın yanı sıra
bölgedeki diğer ülkelerden gelen doğal gazların taşınması için kullanılacaktır.Avrupa'nın doğal gaz
ihtiyacının büyük bir kısmını sağlayarak, doğal gaz boru hattını ve Güney Doğu Avrupa'daki mevcut
ve gelecek vaat eden boru hattı sistemini kullanarak dünyanın önde gelen hidrokarbon ihracatçıları ve
transit ülkelerinden birine dönüştürülecek.
Azerbaycanın Türkiye ile birlikdeki işbirliyi her iki ülke için Uluslararası ticaretin gelişmesine
ve her iki ülkenin içindeki ekonomide yükselişine en esas geostrategik bölge olarakgüclü devlete
çevrilmesine doğru giden yolun kısalmasını hızlandıracaktır.
Sonuç ve değerlendirme
Azerbaycan bulunduğu bölgenin ve Türk Dünyasının en önemli ülkelerinden biridir. Bu önemi
tarihi geçmişi, bulunduğu konum, coğrafyası, sahip olduğu yeraltı ve yerüstü kaynaklar, ve Türkiye ile
yakın siyasi, iktisadi, etnik, kültürel ve dini bağları ve aynılıkları gibi hususlardan kaynaklanmaktadır.
Bağımsızlığını kazandığı 1991 yılından günümüze kadar Azerbaycan’ın ticareti sürekli gelişim
göstermiştir. Bu doğrultuda Türkiye ile olan ticareti de sürekli gelişmiştir.Özellikle Umumi Lider
Haydar Aliyev’in başlattığı ve Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in de devam ettirdiği Türkiye bağlantılı
doğalgaz, petrol ve demiryolu projeleri her iki ülkenin de hem batılı devletler karşısında hem de Rusya
karşısında elini güçlendirmiş ve geleceğe yönelik olarak önemli avantajlar sağlamıştır. “Bir Millet İki
Devlet” düsturuna uygun olarak bu iki ülkenin gelecekte de bu bağlılıklarının ve işbirliklerinin devam
etmesi hem bölgenin istikrarına katkı yapacak hem de ticari kazançlarının artmasını sağlayacaktır.
Diğer taraftan, bölgenin sorunlu ülkesi ermenistan’ın da yanlış politikalarından vaz geçerek işgal ettiği
Azerbaycan topraklarından çıkmasına vesile olabilecektir. Belirtilen avantajlı ve olması gereken
hedeflere ulaşmak için Azerbaycan ve Türkiye’nin başta eğitim olmak üzere tüm alanlarda ortak
yatırımlar, işbirlikleri ve çalışmalar yapması, Ortadoğu, Avrupa, Kafkasya gibi bölgelerin istikrarı ve
gelişiminin önemli adımlarından biri olabilecektir.
KAYNAKÇA:
1.
Qəribov Asəf, Əzizov Anar, Əhmədova Sədaqət “Beynəlxalq Ticarət Əməliyyatlari” dərs vəsaiti s.12, Bakı 2017
2.
http://www.mtk.az/content/?i=40&title=beynelxalq-itisadi-munasibetler-memmedov-ruslan
3.
http://economy.gov.az/article/2017-ci-ilde-azerbaycan-respublikasinin-xarici-ticaret-elaqeleri/28212
4.
http://azerbaijans.com/content_1679_az.html
5.
https://sputnik.az/russia/20180430/415111065/uc-olke-ortaq-pul-vahidine-kececek.html
DAVAMLI İNKİŞAF VƏ İCTİMAİ ŞÜURUN TRANSFORMASİYASI
Rabil Mehtiyev
Bakı Mühəndislik Universiteti
rabil.mehtiyev@mail.ru
XÜLASƏ
Təqdim olunan məqalədə davamlı inkişaf və ictimai şüurun transformasiyasının dialektikası nəzədən
keçirilir. Milli və beynəlxalq təcrübədə müşayət olunan tendensiyaların yerli ənənələrə sirayəti, davamlı inkişa-
fın yeni təfəkkür tərzini tələb etdiyi əsaslandırılır. Qeyd olunur ki, Azərbaycanın malik olduğu milli dəyərlər ye-
ni dövrün çağırışlarına adekvat olmaqla daha dərin ideya-mənəvi məzmundan məxəz götürür.
Açar sözlər: davamlı inkişaf, ictimai şüur, milli dəyərlər, yeni təfəkkür tərzi, azərbaycançılıq ideologiyası
SUSTAINABLE DEVELOPMENT AND TRANSFORMATION OF PUBLIC CONSCIOUSNESS
SUMMARY
In the presented article, the dialectics of sustainable development and transformation of public conscious-
ness are monitored. The tendency to follow local and national trends in the national and international practice is
THE SUSTAINABLE DEVELOPMENT OF ECONOMY AND ADMINISTRATION: PROBLEMS AND PERSPECTIVES
Baku Engineering University
134
26-27 October 2018, Baku, Azerbaijan
justified by the need for sustainable development in a new way of thinking. It is noted that the national values of
Azerbaijan are adequate to the challenges of the new era and are deeply rooted in deeper ideological and moral
content.
Keywords:
sustainable development, public consciousness, national values, new thinking, ideology of
Azerbaijanism
Giriş
BMT-nin İnkişafı Proqramında qeyd olunduğu kimi davamlı inkişaf sosial-iqtisadi kateqoriya
kimi, real inkişaf gəlirlərin, məhsuldarlığın, iqtisadi fəallığın artması ilə məhdudlaşmayaraq,
institusional, sosial və inzibati strukturlarda, eləcə də ictimai şüurda, ənənələrdə və stereotiplərdə
keyfiyyət dəyişikliklərini təmin etməklə, bütün iqtisadi, siyasi və sosial sistemlərin təkmilləşdirilərək
insanlara doğru istiqamətləndirilməsi prosesidir.( 1, s.31)
Ölkəmizin davamlı inkişaf sahəsində əldə etdiyi böyük uğurlar inkişafın Azərbaycan
modelindən danışmağa imkan verir. Davamlı, dinamik inkişaf məntiqinə əsaslanan bu modelin strateji
istiqamətləri aşağıdakı kimi səciyyələndirilə bilər. Bu model hazırda iqtisadiyyatın davamlı və sürətli
inkişafının əsasını təşkil edir. Burada prioritet sahələr üzrə iqtisadi siyasətin həyata keçirilmə
taktikasının fərqləndirici xüsusiyyətlərini - göstərilən istiqamətlərin hər biri üzrə fəaliyyətin paralel
şəkildə həyata keçirilən əlaqələndirilmiş proqramlar üzrə aparılması olduqca önəmlidir.
Bu təqdirdə qeyri-standart, lakin iqtisadi inkişafın obyektiv qanunauyğunluqlarını nəzərə alan,
gələcəyə hesablanan və cəsarətli qərarların qəbul olunması olduqca vacibdir. Müvafiq qərarların
qəbulu prosesində sosialyönümlülüyün gözlənilməsi, milli mentalitetin nəzərə alınması, mütərəqqi
dünya təcrübəsinə arxalanma mütərəqqi meyarlar kimi bir-birini tamamlayır.
Davamlı inkişafa nail olmaq məqsədilə insanlar yeni təfəkkür tərzinə nail olmalı, dövlət siyasə-
tinə dəstək imkanlarını genişləndirməlidirlər. Başqa sözlə, ictimai şüur ictimai varlıqdan geri qala
bilməz, xüsusilə təbiətlə, onun dəyişdirilməsi ilə bağlı olan fəaliyyətindən. Bu fəaliyyət nəticəsində
biosfer parçalandı. Şüur vasitəsilə insanlar bu prosesə son qoya bilər, təbiətin yanaşması və sabitliyinə
səbəb ola bilər. Gec olsa da, nəhayət, insanlar dərk ediblər ki, ekoloji fəlakətə gətirib çıxara biləcək
ekoloji böhran şəraitində yaşayırlar. Yeni təfəkkür tərzi dedikdə mənəvi sferada müşayət olunan
problemlərdən ən başlıcaları kimi ictimai elmlərdə baş verən dəyişiklikləri, uzun illər ərzində
formalaşan stereotiplərin dəyişməsini,mədəniyyətlərin qarşılıqlı təsiri nəticəsində insanların dəyərlərə
münasibətlərinin yeni keyfiyyətdə təzahür etməsini,onların dünyagörüşlərində yeni elementlırin
ortaya çıxmasını, ailədaxili münasibətlərin təbiətinin yeniləşməsini, insanların müasir kommunikasiya
vasitələırinə aludəçilik səbəbindən mədəni-estetik tədbirlərdən uzaqlaşmasını və s. göstərmək olar.
İnsanların mənəvi sferasının siyasi sistem üçün əhəmiyyətini xarakterizə edən faktorlardan
biri də ictimai şüurun təbiəti ilə bağlıdır. Belə ki, ictimai şüuru şərtləndirən amillərdən biri cəmiyyətin
sosial-mədəni mühitidir. Sosial-mədəni mühitin sağlam olması ictimai şüurun təkmil olmasını şərtlən-
dirir ki, bu da sonuncunun sosial-siyasi proseslərə yaradıcı yanaşmasına səbəb olur.Nəzərə almaq
lazımdır ki,siyasi proseslərin subyekti kimi çıxış edən insanların şüuru yalnız passiv tərəf kimi özünü
göstərməyərək, eyni zamanda bu proseslərə birbaşa təsir edir.
İctimai şüurun pozitiv əsaslarla köklənməsi cəmiyyət həyatının rəvan gedişinə zəmin
yaratmaqla ictimai inkişafda mütərəqqi rol oynayır.Bu baxımdan keçid dövrünü yaşayan cəmiyyət-
lərdə ictimai şüurun xarakterindən asılı olaraq bu və ya başqa prosesin gedişi çeşidli şəkil alır.Keçid
mərhələsində olan toplumlarda ictimai şüur proqressiv səciyyə daşıdıqda ictimai-siyasi proseslərdə
inkişafa can atma,dövrün qabaqcıl elementlərinə meyillilik özünü biruzə verir ki, bu da nəticə etibarı
ilə həmin toplumların inkişaf etməsinə gətirib çıxarır.
İctimai şüurun sosial-siyasi proseslərə fəal təsir etdiyini nəzərə alaraq transformasion
dəyişikliklər mərhələsində olan cəmiyyətlərdə siyasi sistemin başlıca ünsürü olan dövlətlər qarşısında
duran muhum məsələlərdən biri ictimai şüurun təkamülünə müsbət impuls verməkdir.
Bizcə,cəmiyyətə intensiv sürətdə təlqin olunan olunan,insan azadlığı, fərdi rifah postulatlarına
istinad edən konsepsiyalar xalqın özünəməxsus xüsusiyyətlərini nəzərə almayan,ən əsas mövcud
reallığı əks etdirməyən nəzəriyyəbazlıqdır. Bəzi sosial qruplara təlqqin olunmasına cəhd edilən izm
sonluqlu əcnəbi doktrinalara deyil, xalqın mənəvi ndəyərlərindən qidalanan fikir sahiblərinin ortaya
qoyduqlarına istinad etmək daha məqsədə müvafiq olardı. Bu xüsusda akademik Ramiz Mehdiyev
yazır ki “müasir dünya sürətlə dəyişir, özümüz hiss etmədən biz də onunla birlikdə dəyişirik.
THE SUSTAINABLE DEVELOPMENT OF ECONOMY AND ADMINISTRATION: PROBLEMS AND PERSPECTIVES
Baku Engineering University
135
26-27 October 2018, Baku, Azerbaijan
Amma bəzən gözlə görünməsə də, həyatımızın ən əhəmiyyətli və etibarlı oriyentirləri olan
əbədi dəyərlər dəyişmir və həmişəlik qalır. Azərbaycan diasporunun inkişafının dərk edilməsinin
nəticələri göstərdi ki, ümummilli lider Heydər Əliyev tərəfindən formalaşdırılan və reallaşdırılan,
müasir mərhələdə Prezident İlham Əliyev tərəfindən inkişaf etdirilən azərbaycançılıq strategiyası
yeganə düzgün və sarsılmaz strategiyadır və ilk növbədə həmvətənlərimizin Vətənə mənəvi bağlılığını
müəyyən edir.” (2)
Fikrimizi əsaslandırmaq ücün qeyd edək ki, çağdaş populyar nəzəriyyələr güclü dövlət stabil
siyasi sistem modelindən kecərək vətəndaş cəmiyyəti yaratmaq üçün baza rolunu oynamağa
başlamışlar.
Azərbaycan iki qitənin qovuşuğunda yerləşdiyindən iki mədəniyyətin daşıyıcısı olmuşdur ki,bu
da sadəcə təmsilçiliklə kifayətlənməklə deyil,həm də dünya mədəniyyətinə töhfələr verməklə paralel
getmişdir.Qərb və şərq mədəniyyətlərinin qabaqcil elementlərini sintez edən Azərbaycan zəngin
mədəniyyəti ilə örnək kimi çıxış etmək imkanında olduğundan onun digər məmləkətlərdən keçən
ideya istiqamətinə ehtiyac yoxdur.İdeologiya axtarışı ilə bağlı digər nüans yerinin axtarışı zamanı
köhnənin mütərəqqisinin itirilməməsi ilə əlaqədardır. Xalqımızın milli-mənəvi dəyərlərinin
qorunmasının prioritetliyi “Azərbaycan-2020: Gələcəyə baxış” İnkişaf konsepsiyasında xüsusi
paraqrafda əksini tapır: Azərbaycan dilinin, Azərbaycan mədəniyyəti və tarixinin dünya ölkələrinə
tanıdılması məqsədi ilə xüsusi proqram və fəaliyyət planı hazırlanacaq və həyata keçiriləcəkdir.
Bununla baglı T. Əfəndiyev qeyd edir ki “xalqımızın milli-mənəvi dəyərləri, adət-ənənəsi
insanlarımızın dini etiqadına əsaslanaraq özündə çox böyük milli əxlaqi və bəşəri duyğuları təcəssüm
etdirir. Müqəddəs daxili inama, mənəvi saflığa tapınan Azərbaycan xalqı tarixin ən keşməkeşli
mərhələlərində belə, mənəviyyatın təntənəsinə xidmət edən islam dininin zəngin dəyərlərindən
dönməyərək bu dəyərlərə həmişə sadiq qalmışdır. İslam dininin mahiyyətini dərk edən xalqımız onun
insan ruhunu paklığa səsləyən müqəddəs çağırışlarına, mərasim və ayinlərinə tarixin bütün
məqamlarında əməl etməyə çalışmışdır”. (3,s.4)
Davamlı və rəqabət qabiliyyətli inkişafın zəmini olan Azərbaycançılıq ideologiyası Z.Qaralovun
ifadə etdiyi kimi çoxmədəniyyətliliyin saxlanılıb inkişaf etdirilməsi ilə yanaşı, ümumi Azərbaycan
xalq mədəniyyətinin formalaşmasına imkan yaratdı. Belə ki, hər bir milli qrupa, etnikə məxsus ən
yüksək mədəniyyət nümunələri Azərbaycanın xalq mədəniyyəti sistemində özünə yer tutmağa başladı.
Azərbaycanda mədəniyyətlərin inkişafına bərabər şəraitin yaradılması işinə azərbaycançılıq
ideologiyası müsbət təsir göstərmişdi (4 ,s.91). Demokratik dəyərlərə əsaslanan yeni ictimai
münasibətlər sisteminin formalaşması cəmiyyətin strukturunda mühüm dəyişikliyə səbəb olmuş,
vətəndaşların ictimai-siyasi proseslərdə daha fəal rol oynamasına şərait yaratmışdır.
Belə ki, ənənələrin zəngin olduğu Azərbaycanda yeninin əzx edilməsi eyforiyası ilə keçmişdən
imtina yolverilməzdir. Məhz bunları əsas tutan bir sıra fikir sahibləri yeni ideoloji yön axtarışına
lüzum görəməyərək adət ənənələrdən irəli gələn təfəkkür tərzinə söykənməyə üstünlük verirlər.Bu
istiqamətin tərəfdarları öz mülahizələrində konservatizmə,bir sira hallarda isə sonuncudan doğan
neokonservatizmə müraciət edirlər.
Dövlətin möhkəmliyini,onun vətəndaşlar qarşısında məsuliyyətini sosial-siyasi sabitliyi ehtiva
edən bu fikirlər Azərbaycan cəmiyyəti üçün aktual tutuma malikdir.İdeoloji vakuumu doldurmaq
istiqamətində atılan addımlardan biri kimi dövlətçilik idealogiyasının işlənməsi bu nöqteyi nəzərdən
təqdirəlayiqdir.
Qeyd etməyi lazım bilirik ki, hazırda davamlı inkişaf xəttini təmin etmiş ölkələrin bir çoxu
məhz millətin özünüdərkinə istinad edən, öz gücünü qiymətləndirməyə imkan verən milli
konsepsiyalar sayəsində uğurlara imza atmışlar. Bizcə, azərbaycanlıları inkişafa apara bilən belə
konsepsiyanin formalaşdırılması üçün xalqın keçdiyi yol potensial imkanlar yaradır.
Milli üstünlük konsepsiyası qeyd etdiyimiz kimi millətin imkanlarını qiymətləndirərək mənəvi
psixoloji cəhətdən istənilən mübarizəyə hazır olmasını bir sözlə öz imkanlarına inancını nəzərdə tutur.
Eyni zamanda sözügedən konsepsiya millətin digərlərindən mənəvi psixoloji cəhətdən üstün olmasını
ehtiva edir. Azərbaycanlılar bir toplum olaraq öz güclərinə inandıqca,əcdadlarının nümunəsindən
dəfələrlə müşahidə olunmuş örnək timsallarını təkrarlayaraq dünya birliyində layiq olduqları yerlərini
tapa bilərlər.
Deyilənləri ümumiləşdirərək qeyd etmək lazımdır ki, Azərbaycan cəmiyyətinin siyasi
həyatının transformasiyası zamanı müşahidə olunan dəyişikliklər tarixi səciyyə daşıyır. Ölkə həyatinin
THE SUSTAINABLE DEVELOPMENT OF ECONOMY AND ADMINISTRATION: PROBLEMS AND PERSPECTIVES
Baku Engineering University
136
26-27 October 2018, Baku, Azerbaijan
siyasi siferasında reallaşan dəyişikliklər bütövlükdə ictimai sistemə nəzərəcarpacaq təsiri ilə diqqət
çəkir. Odur ki, siyasi həyatın komponentlərinin təbiətinin dəyişməsinin Azərbaycan cəmiyyətinə
təsirini öyrənməklə hadisə və proseslərin xarakteri araşdırılmış, siyasi həyatın yemi və yeniləşməkdə
olan komponentlərinin transformasiya proseslərindəki yeri və rolu nəzərdən keçirilmişdir. Belə
qənaətə gəlinmişdir ki, Azərbaycanda siyasətin subyektlərinin formalaşması bütövlükdə siyasi
cəmiyyətin yeni keyfiyyətdə təşəkkülünü şərtləndirmişdir.
Azərbaycanda elitar təbəqənin intellektual qüvvələri milli birliyi inteqrasiya edən dəyərlər
yaratmış, milli mənafeləri ifadə etmişlər. Lakin əsas məsələ ondan ibarətdir ki, milli ideallar kütləvi
milli identifikasiyanın, insanların tərəfdar olduğu norma və dəyərlərin Azərbaycan millətinin məxsusi
həyat fəaliyyəti və onun qorunub saxlanması üçün nadirliyini və ötəri olmayan əhəmiyyətini başa
düşməyin ideya-mənəvi əsası kimi çıxış edir. (5).
Dünyada insan-təbiət münasibətlərinin yeni müstəviyəi keçidi cəmiyyətin sosial-iqtisadi
strukturunun və inkişaf amillərindən istifadənin davamlı təkrar istehsal inkişaf modelinə əsaslanan
konsepsiyasının işlənib hazırlanmasını şərtləndirmişdir. Belə bir şəraitdə ölkəmizdə davamlı inkişafa
nail olunması onun başlıca struktur irəliləyişləri istiqamətlərinin müəyyənləşdirilməsini, Azərbaycanın
malik olduğu resursların istifadə edilmə dərəcəsi, elmi – texniki tərəqqinin mövcud imkanlar daxilində
potensialın reallaşdırılması mümkünlüyünün dəyərləndirilməsini və bunların əsasında cari və
perspektiv məqsədlərin uzlaşdırılmasına əsaslanan uzunmüddətli optimal və səmərəli strateji inkişaf
strategiyasının çox variantlı konsepsiyasının hazırlanmasını zəruri edir.
Yeni mərhələnin əsas prioriteti, milli iqtisadiyyatın rəqabət qabiliyyətliliyinin yüksəldilməsinə
və dünya təsərrüfat sisteminə səmərəli inteqrasiyasına nail olmaqla, ölkədə dinamik sosial-iqtisadi
inkişafın davamlılığını təmin etməkdən ibarətdir.
Bu qəbildən olan məsələləərə ölkənin malik olduğu iqtisadi potensialın gücləndirilməsi və bu
potensialın kompleks şəkildə səmərəli reallaşdırılması, qeyri-neft sektorunun inkişaf etdirilməsi, hər
bir regionun malik olduğu potensialdan tam və səmərəli istifadə olunması, regionların inkişafının
tarazlaşdırılması, sahibkarlığın inkişaf etdirilməsi, sosial xidmətlərin həcminin, keyfiyyətinin və
ünvanlılığının əhəmiyyətli dərəcədə artırılması və digər bu kimi vəzifələri aid etmək mümkündür.
Azərbaycanın beynəlxalq nüfuzunun daha da artırılması, dünya enerji təhlükəsizliyi sistemində
Azərbaycanın mövqeyinin gücləndirilməsi, ölkəmizin beynəlxalq multikultural, mədəni, humanitar və
idman sahələrini əhatə tədbirlərin həyata keçirilməsi strateji hədəflər kimi müəyyənləşdirilib.
Nəticə
Ölkəmizdə davamlı sosial-iqtisadi inkişafın təmin edilməsi Azərbaycan hökumətinin qarşıya
qoyduğu mühüm prioritetlərdəndir. Bu strategiya ölkə iqtisadiyyatının hərtərəfli, şaxələndirilmiş
şəkildə inkişaf etdirilməsini nəzərdə tutur. Xüsusilə, neft sektorundan əldə edilən gəlirlər hesabına
qeyri-neft sektoruna böyük sərmayələrin yatırılması, ölkə iqtisadiyyatının müxtəlif sahələrinin davamlı
şəkildə inkişaf etdirilməsi başlıca hədəf kimi götürülür.
Dayanıqlı iqtisadiyyatının qurulmasının tam
təmin olunması, iqtisadi islahatların əhatə dairəsinin genişləndirilməsi, xarici investisiyaların
stimullaşdırılması məqsədilə azad iqtisadi zonaların yaradılması, regionlarda müasir və əməktutumlu
müəssisələrin yaradılması, müasir infrastrukturun yaradılması üzrə tədbirlərin davam etdirilməsi yeni
fazadadır.
Bu istiqamətdə Prezident İlham Əliyevin təşəbbüsü və rəhbərliyi ilə davamlı sosial-iqtisadi
inkişafın təmin edilməsi ilə bağlı hazırlanan və müvəffəqiyyətlə həyata keçirilən dövlət proqramları
xüsusi qeyd olunmalıdır. Bütün bu amillər cəmiyyətin iqtisadi və paralel olaraq mənəvi sferasının
təkamülünü şərtləndirməklə ölkənin dayanıqlı inkişafını təmin etməyə səfərbər olunmuşdur.
ƏDƏBIYYAT SIYAHISI:
1.
BMT-nin İnkişafı Proqramı. İnsan İnkişafı tədris vəsaiti. Bakı, 2014.
2.
Mehdiyev R. Müasir çağırışlar və sistemli fəaliyyətin təşkili. Bakı, 12 iyul, AZƏRTAC
3.
Əfəndiye T.Heydər Əliyev və milli-mənəvi dəyərlərimiz. 525-ci qəzet.- 2011.- 13 yanvar.- S.4.
4.
Qaralov Z. İdeologiya və mənəviyyat.Bakı: Hüquq ədəbiyyatı, 2013, 484s.
5.
Milli ideya: Xalqın sərvəti və səmərəli inkişafın qarantı. AZƏRTAC. 05.12.2011 [17:03]
Dostları ilə paylaş: |