Iqtisodiyot nazariyasi

DAVLAT TASARRUFIDAN ChIQARISh- davlat mulkini, iqtisodiyotdagi davlat sektorini xususiylashtirishdan iborat bo’lib, u davlat mulkchiligining yakka hukmronligini tugatish, erkin tadbirkorlikka yo’l ochish va bozor iqtisodiyotini qaror toptirish maqsadida amalga oshiriladi. Xususiylashtirish orqali davlat mulki fuqarolarga berilib, mulk o’z egasini topadi; har bir kishi milliy boylikda o’z hissasiga ega bo’ladi.

JAMOA MULКI - madaniylashgan jamiyatda mulkchilikning bir shakli bo’lib, uning asosiy belgisi ishlab chiqarish vositalari va uning natijalariga jamoa-guruh tarzida egalik qilinishidir. O’zbekistonda qabul qilingan mulkchilik to’g’risidagi qonunda ishlab chiqarish vositalariga jamoa egalik qilishining kooperativ (jamoa), shirkat, ijara, aksionerlik, konsern mulk shakllari mavjud bo’lishligi ko’rsatilgan.

Milliy ishlab chiqarishning miqdorini ortishi baholarni o’zgarishi sharoitida yuz beradi.

IJARA - boshqa bir kishining mulkini to’lov evaziga ma’lum muddat uchun foydalanishga olish. Кo’pchilik mamlakatlarda yer, uy-joy savdo-sanoat binolari, mashina va uskunalarni ijaraga berish va ijaraga olish keng tarqalgan. Shu asosda har ikkala tomon ham daromad oladi. O’zbekistonda ijara to’g’risida qonun qabul qilingan.

IJARA MULК - shartnoma asosida ma’lum muddatga foydalanish uchun olingan mulk. Yer, uy-joylar, bino va inshootlar, mashina va uskunalar ijara mulk bo’lishi mumkin.