Isabayeva asida yusufjonovna bolalarni nutqini o‘stirish

1.Mashg‘ulotlarda aqliy tarbiya usullari. Pedagogika, psixologiya fani aqliy tarbiya vazifalarini samarali hal etish birinchi navbatda bolaning imkoniyatlaridan to‘g‘ri foydalanishni, ikkin­chi tomondan bola organizmining charchashiga sabab bo‘ladigan ortiqcha zo‘rayish bo‘lmasligi kerak, degan fikmi ilgari suradi. To‘g‘ri tashkil etilgan faoliyat jarayonidagina to‘laqonli aqliy rivojlanish ro‘y beradi. Shu sababli pedagoglarning vazifasi muayyan maqsadni ko‘zlab, tarbiyaviy ta’sir ko‘rsatish uchun kerakli sharoitni yaratish bolalarda aqliy faoliyatni dastlab muomala orqali so‘ng mashg‘ulotlar, bilim berish orqali amalga oshiriladi. Bolalarni maktab ta’limiga tayyorlashda aqliy tarbiyaning roli kattadir. Bolani bilimlami egallab olishi, aqliy faolligini rivoj­lantirish, aqliy malaka va ko‘nikmalarni egallab olishi maktabda muvaffaqiyatli o‘qishi uchun, bo‘lajak mehnat faoliyatiga tayyorla- nishda manba bo‘lib, xizmat qiladi. Maktabgacha tarbiya yoshidagi bolalarni aqliy tarbiyalashning asosiy vazifalari quyidagilar:

1. 
   Bolalarda tabiat va jamiyat to‘g‘risidagi bilimlar tizimini ilmiy dunyoqarashini shakllantirish. Bola tevarak-atrofdagi narsalar, fanning vazifasi, sifati, xossalari haqida, qaysi materiallardan foydalanganligi, tayyorlanganligi to‘g‘risida aniq tasavvurga ega bo‘lishi kerak.
   

2.Bilishga doir ruhiy jarayonlarni rivojlantirish: sezgi, idrok, xotira, xayol, tafakkur, nutq va boshqalar. Bilimga doir nutqni rivojlantirish aqliy tarbiyaning erkin vazifasidir.
3.Bilishga qiziqish va aqliy qobiliyatlami, aqliy mehnat madaniyatini rivojlantirish. Aqliy tarbiyaning vazifasi bolalar qiziquvchanligini, sinchkovligini rivojlantirish va shular aso­sida bilishga qiziqish hosil qilishdan iborat.
2.Aqliy malaka va ko‘nikmalarni rivojlantirish, ya’ni oddiy faoliyat usullari, predmotlarni tekshirish, ulardagi muhim va muhim bo‘lmagan belgilami ajratib ko‘rsatish boshqa pred­metlar bilan taqqoslash maktabgacha yoshdagi bolalarga aqliy tarbiya berish vazifalaridan biridir.
O‘simlik va hayvonlar bilan tanishish bo‘yicha sistemali mashg‘ulotlar olib borilgandan keyin bolalar o‘simlik, yosh hayvon­lar to‘g‘risidagi ma’lum bir tasawurga ega bo‘ladilar. So‘ngra bolalardagi aqliy ko‘nikma, malakalami rivojlantirish maqsadida tar­biyachi bolalar bilan mashg‘ulotlarni o‘tkazishni rejalashtirishi mum­kin. Bular quyidagilar: