İxtisasın adı: Tərəvəz ustası (Tərəvəzçilik mütəxəssisi)
168
Gübrә miqdarına görə tәsirеdici maddә miqdarı aşağıdakı düsturla müәyyәn еdilir:
𝐀 =
𝐓 ∗ 𝐂
𝟏𝟎𝟎
Mәsәlәn:
Hеktara 500 kq supеrfosfat gübrәsi vеrildikdә təsirеdici maddәnin (P
2
O
5
) miqdarı:
𝑨 = (
𝟓𝟎𝟎 ∗ 𝟏𝟗
)
: 𝟏𝟎𝟎 = 𝟗𝟓 𝐤𝐪
Hеktara vеrilеcәk gübrә norması mәһsuldarlıq planı әsasında müәyyәn еdilir.
5.2. Ekoloji-təmiz ədviyyat, bitki çayları və dərman bitkiləri istehsalında tətbiq
edilən təbii-üzvü gübrələr
Ədviyyat, bitki çayları və dərman bitkiləri torpaqdan çoxlu miqdarda qida maddələri
aparırlar və üzvi gübrələr vasitəsilə onlar bərpa olunmadığı halda torpaq gücdən düşür. Üzvi
gübrələr heyvan və bitki mənşəli maddələrdən ibarətdir. Çürüyərək bunlar mineral maddələr
əmələ gətirir və bu zaman torpağın üst qatına bitkilərdə fotosintez prosesinin getməsi üçün
zəruri olan karbon ayrılır. Bundan əlavə üzvi gübrələr bitkilərin su və hava ilə qidalanmasına
müsbət təsir göstərir, tərəvəz bitkilərinin kökləri ilə simbiozda olan torpaq bakteriyalarının
və mikroorqanizmlərin inkişafına yardım edir, onlara mənimsənilən qida elementlərini əldə
etməyə kömək edirlər. Üzvi gübrələr sırasına peyin, torf, kompost, quş zılı, çürüntü və digər
üzvi materiallar aid edilir.
Peyin.
Bu ən qiymətli üzvi gübrələrdən
biridir. Müxtəlif heyvanların peyinində orta
hesabla vardır (%-lə): su - 75, üzvi maddə - 21,
ümumi azot - 0,5, mənimsənilən fosfor - 0,25,
kalium oksidi - 0,6 (Şəkil 5.4).
Peyinin keyfiyyəti
heyvanın növündən, onun yemindən, döşəmədən
və saxlama üsulundan asılıdır. Az çürümə
mərhələsində olan peyin torpağa payızda, daha
çox çürümüş isə - yazda verilir. Soyuq torpaqlarda
peyin 10-15 sm dərinliyə verilərək üstü torpaqla
örtülür.
Quş zılı.
Kimyəvi tərkibinə görə quş zılı üzvi
gübrələrin ən yaxşı növləri sırasına aiddir. Bu
sırada daha qiymətli toyuq və göyərçin zılıdır,
nisbətən zəif isə ördək və qaz zılı hesab olunur.
Zılın torpağa tez-tez verilməsi zamanı azotun
nitrat formasının toplanması müşahidə olunur
(Şəkil 5.5). Bu baxımdan zılın payızda və bütün
sahə üzrə bərabər paylanmasını təmin etməklə
verilməsi məqsədəuyğundur. Lakin quş zılının ən
səmərəli istifadə forması onun maye halıdır.
Dostları ilə paylaş: