Jahon ijtimoiy-iqtisodiy geografiyasi

- transmiliiy konteyner «ko’priklarning» shakllanishi (bunda dengiz transportining 
tezkor temir yo’l sostavlari, avtopoezdlar (kontreynerlar) bilan kombinatsiyasiga 
erishiladi. Bunga Transsibir (Yaponiya - arbiy Yevropa), Transamerika, arbiy 
Yevropa - 0 ’rta Sharq yo’nalishlari misol bla oladi.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Transportga uzoq muddat ta’sir krsata oladigan eng muhim 
tendentsiyalarga rivojlanayotgan mamiakatlar tashqi savdo aloqalari, jahon 
bozoriga ma’danli xom ashyo va qishloq xjaligi xom ashyolarini an’anaviy 
etakazib beruvchilarning zgarishi kabilar kiradi. Snggi yillarda oziq-ovqat 
importi tez sur’atlar bilan smoqda. Bu esa bandargoh va ombor xjaliklarining 
rivojlanishini, bandargohlaming jalb etish hududlari - xiterlandlar bilan transport 
aloqalarining kuchaytirilishini taqozo etadi. Metellurgiya zavodlari qurilishi 
munosabati bilan rivojalanayotgan mamlakatlarda temir rudasi importi ham 
kuchayib bormoqda.
Yoqilg’ining muqobil turlariga tezkor tish va energiyani tejovchi 
texnologiyalami joriy etish imkoniyatiga ega bo’lmagan ushbu mamlakatlar neft 
importini tez sur’atlar bilan oshirib bormoqda. 0 ’z navbatida, neftni eksport 
qiluvchi davlatlar neftdollarlaridan foydalangan holda tayyor mahsulot olib kirishni 
tezkor ravishda oshirib borgan, bu esa ushbu mamlakatlarning butun tashqi 
transporti tuzilimasini tubdan qayta qurish zaruratini keltirib chiqargan. 
Rivojlanayotgan mamlakatlar moliyaviy qarzdorligi tobora o’sib borayotgani tufayli 
transportdan foydalanishning muqobil turlari - sarmoya yoki mehnat talab 
variantlaridan birini tanlash muammosi alohida ahamiyat kasb etmoqda.
Yo’lovchi tashish sohasida aholining harakatlanishi kuchayishi